بازار محصولات پلیمری شرایط پیچیده‌ای پیدا کرده است. از طرفی شرایط عمومی عرضه و تقاضا به گونه‌ای در حال حرکت است که بازار را به ثبات نزدیک کند و از سویی تقاضا برای بسیاری از انواع پلیمرها هم روز‌به‌روز به افزایش بیشتر قیمت‌ها می‌انجامد. این رخداد که تقویت حجم تولید در بازار داخلی را نوید می‌دهد لزوم افزایش عرضه‌های برخی پلیمرها همچون پلی‌اتیلن‌های سنگین و پلی‌استایرن‌ها را نشان می‌دهد.
نویسنده:
محمد‌حسین بابالو
در روز دوشنبه شاهد عرضه انواع پلی‌اتیلن سنگین فیلم EX5، پلی‌اتیلن سنگین تزریقی گریدهای 60507، 5030 و 52518، پلی‌اتیلن سنگین بادی BL3، پلی‌اتیلن سنگین دورانی 3840، پلی‌اتیلن سنگین فیلم 5110، پلی‌اتیلن سبک خطی 22501 AA، پلی‌اتیلن سبک فیلم گریدهای 0030 و 0190، پلی‌استایرن‌های انبساطی گریدهای 300 و 400، پلی‌استایرن مقاوم 7240، پلی‌استایرن معمولی 1540، همچنین پلی‌پروپیلن شیمیایی ZH515MA، پلی‌پروپیلن نساجی ZH510L، پلی‌پروپیلن فیلم ZH525J، پلی‌پروپیلن شیمیایی ZB332L، پلی‌پروپیلن شیمیایی MR230C، پلی‌پروپیلن نساجی Z30S، پلی‌پروپیلن نساجی V30S بودیم و برای انواع پالایشی نیز وکیوم باتوم، لوب کات سنگین و سبک، گوگرد گرانوله، انواع قیرهای MC250، 6070، 85100 و امولسیون CRS1 عرضه شد.
در روز دوشنبه همچون روزهای قبل انواع مختلف قیر با قیمت‌های پیشنهادی و تقاضای محدودی معامله شد. اغلب پلیمرها در شرایط با‌ثباتی بودند و حجم عرضه با تقاضا تفاوت محسوسی نداشت و قیمت‌های پایه به‌عنوان قیمت‌های پایانی ثبت شد. از طرفی پلی‌اتیلن سنگین تزریقی 52518، پلی‌اتیلن سنگین بادی BL3، پلی‌اتیلن سنگین دورانی 3840 و تمامی انواع پلی‌استایرن‌های پتروشیمی تبریز با افزایش شدید جذابیت رو‌به‌رو شد تا جایی که با رقابت و افزایش قیمت‌ها به نسبت قیمت پایه مورد معامله قرار گرفت. ثبات نسبی قیمت پلی‌پروپیلن‌ها به جز گرید MR230C نیز از رخدادهای مهم دیروز بود.
با توجه به این شرایط افزایش عرضه‌های انواع پلی‌استایرن‌ها و پلی‌اتیلن‌های سنگین مطلوب خواهد بود. با توجه به شرایط کلی مهم‌ترین عرضه‌کنندگان شاید افزایش تعداد عرضه‌کنندگان و دعوت از عرضه‌کنندگان کوچک‌تر بتواند راهگشا باشد.
ثبات بازار پلی‌اتیلن‌های سبک
بازار پلی‌اتیلن‌های سبک فیلم به‌عنوان یکی از جذاب‌ترین محصولات پلیمری چند روزی است که با نوسان قیمت رو‌به‌رو شده و پس از افزایش شدید قیمت‌ها هم‌اکنون با کاهش آرام قیمت در بورس کالای ایران مواجه شده است. این موارد نشان‌دهنده توجه بازار به واقعیت‌ها و ورود به یک فاز تعدیل و تثبیت و تقابل واقعی عرضه‌های فیزیکی با تقاضای موثر واحدهای تولیدی است.
این شرایط تا جایی پیش رفته که برخی از خریداران به دلیل ترس از کاهش بیشتر قیمت‌ها دست نگه داشته‌اند که کاهش نسبی تقاضا موید این مطلب است. این در حالی است که ضعف نسبی تقاضا در بازار داخلی، زمان تعمیر و نگهداری واحدهای بزرگ تولیدی، سپری شدن زمان تقاضای فصلی، دورنمای کاهش بیشتر قیمت ارز آزاد و تردید خریداران شرایط را پیچیده‌تر کرده است. تمامی این موارد در حالی است که ثبات نسبی و عدم انتظار برای جهش یا ریزش شدید قیمت‌ها می‌تواند بازار این قبیل محصولات را به‌صورت بنیادین تقویت کند.
در روزهای گرم سال به‌صورت فصلی و به نسبت سایر ایام تقاضا برای انواع پلیمرهای سبک مخصوصا انواع سبک فیلم بیشتر است. در بورس کالا انواع مختلف پلی‌اتیلن سبک فیلم و گریدهای 0190، 2420D، 0075، 0200، 2100TN00، 2102TX00، 0030، 2004TC37 مورد معامله قرار می‌گیرد که شرکت‌های پتروشیمی آریاساسول، امیرکبیر، بندر امام و لاله همچنین پتروشیمی مارون و پتروشیمی تندگویان از عرضه‌کنندگان اصلی آن به شمار می‌روند. در این بازار جذابیت گریدهای 0190، 0075، 0200، همچنین انواعOFF گرید 0200 و 0075 درجه یک برای خریداران بالاتر است. در ادبیات بازار برخی از این قبیل گریدها که بیشتر کاربرد بسته‌بندی دارند به نایلون معروف بوده و واحدهای تولیدی گسترده‌ای در این خصوص فعال هستند. از لحاظ فنی بخش بزرگی از سرمایه در گردش این واحدها به مواد اولیه مربوط بوده که تغییرات قیمت آن تاثیر بسیاری بر قیمت تمام شده این کالاها خواهد گذاشت. با توجه به حضور در روزهای گرم سال و بالابودن تقاضا برای مواد غذایی یا صنایع مرتبط با بسته بندی هنوز هم تقاضا برای این قبیل مواد پلیمری بالا است که ادامه جذابیت این قبیل کالاها را باعث شده است. کاهش نسبی قیمت‌ها در بورس کالا در روزهای قبل می‌تواند پتانسیلی برای افزایش تقاضا باشد.
در هفته‌های قبل بالابودن حجم تقاضا باعث شد که قیمت‌های پایه در هجوم تقاضا تبدیل به رقابت شده و حتی برای برخی گریدهای خاص با سقف قیمتی معامله شود. این رخداد که در روزهای اخیر با کاهش نسبی حجم تقاضا رو‌به‌رو شده است باعث می‌شود که جذابیت خرید در بورس کالا مخصوصا برای واسطه‌ها کاهش یابد زیرا ممکن است در فاصله یک عرضه قیمت‌های بورس و بازار کاهش یابد که قطعا به متضرر شدن خریداران می‌انجامد. عکس این رخداد متصور است و در صورت افزایش قیمت‌ها همین مطلب به گونه‌ای معکوس خودنمایی خواهد کرد. این موارد بازار این قبیل محصولات را پیچیده جلوه می‌دهد.
این در حالی است که درخصوص برخی انواع پلی‌اتیلن‌های سبک مخصوصا گریدهای 2420D، 2004TC37، 2100TN00 و 2102TX00 و با توجه به پیچیدگی فنی با پایین بودن نسبی جذابیت آنها رو‌به‌رو بودیم البته برای انواع OFF گرید آن و برای کالاهای درجه یک حجم تقاضای بیشتری ثبت شد.
با توجه به این موارد به نظر می‌رسد قیمت‌ها در بورس کالای ایران به ثبات رسیده یا به عبارت بهتر فاصله قیمتی بین قیمت نهایی، قیمت پایه و قیمت‌ها در بازار آزاد به حداقل رسیده باشد. این در حالی است که پتانسیل افزایش عرضه‌ها در بازار داخلی هنوز هم وجود دارد ولی با توجه به زمان تعمیر و نگهداری بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ احتمال افزایش عرضه‌ها در بازار داخلی و با قیمت‌های پایین تر از بورس شاید ضعیف به نظر برسد. به‌صورت کلی و با توجه به موارد ذکر شده شاید شرایط کلی در بورس کالای ایران به ثبات لازم رسیده باشد، بنابراین از این نقطه به بعد انتظار بازگشت مجدد تقاضا در برابر عرضه وجود دارد. این در حالی است که حجم تقاضای موثر در بازار داخلی البته با محوریت بورس کالای ایران تغییر چندانی نداشته است. در هر صورت قیمت‌های فعلی که پس از افزایش شدید قیمت‌ها ثبت شده شاید تمایلی به فاصله گرفتن از قیمت‌های پایه نداشته باشد و از طرفی انتظار داریم با توجه به کاهش فاصله قیمتی بورس و بازار حجم تقاضا افزایش یابد. در هر صورت هم‌اکنون بخش بزرگی از ذخایر موجود در انبارها به بازار داخلی تزریق شده که بازار آرام فعلی و کاهش ضعیف قیمت‌ها یکی از خروجی‌های این رخداد است.
از طرفی قیمت ارز در بازار داخلی به آرامی در مسیر کاهش قرار دارد ولی قیمت‌های جهانی برای این نوع پلیمرها در سطوح خوبی قرار داشته و حتی افزایش محدودی را نیز تجربه کرده است. این موارد پتانسیل ضعیفی برای ثبات و حتی کاهش بسیار محدود قیمت‌های پایه است. البته این رخداد در صورت وقوع جذابیت صادرات را کاهش داده که پتانسیلی برای افزایش حجم عرضه‌ها در بورس کالای ایران خواهد بود. در خبرها آمده است که مراجع ذی صلاح قیمت‌های پایه را ثابت نگه خواهند داشت و شاهد نوسان قیمت پایه تا پایان شهریورماه نخواهیم بود.
به‌عنوان نتیجه‌گیری می‌توان گفت در صورت افزایش عرضه‌ها و بازگشت مجدد خریداران همچنین ثبات قیمت‌های پایه یا حتی کاهش محدود و ناچیز آن در ماه‌های آینده انتظار کاهش محدود قیمت‌های معامله در بورس وجود دارد که در زمان ضعف نسبی عرضه‌ها در بازار داخلی در فصل تعمیر و نگهداری واحدها پتانسیل قدرتمندی برای کاهش قیمت‌ها در بورس و بازار به شمار نمی‌آید که نشان دهنده دورنمای ثبات در بازار است. با توجه به این موارد انتظار بازاری با ثبات و تقویت بنیادین آن در روزها و ماه‌های آینده وجود دارد.
دنیای اقتصاد