پس از رقابت شدید کشورهای عضو اوپک برای حفظ سهم خود در بازار جهانی نفت از طریق ارایه تخفیف به مشتریان جدید و سنتی، ایران نیز برای حفظ جایگاه خود در بازار نفت و با هدف جلوگیری از اشغال این بازار توسط عربستان، تخفیف های قابل توجهی را ارایه کرده است.
افزایش عرضه نفت خام به بازارهای جهانی، علاوه بر کاهش قیمت ها سبب شده که خریداران قدرت چانه زنی بهتری پیدا کرده و تخفیف های بیشتر را درخواست کنند.
براین اساس، صادرکنندگان نیز برای حفظ سهم خود در بازار و برای جلوگیری از تسلط رقبا بر بازار، تلاش کردند با ارایه تخفیف های بیشتر نظر خریداران را به سوی خود جلب کنند.
ارایه تخفیف های سنگین به مشتریان، اولین بار توسط اعراب از جمله عربستان آغاز شد و به تبع آن سایر تولیدکنندگان نیز سعی کردند با ارایه تخفیف های بیشتر، محموله های نفت خام خود را جذاب تر کنند.
در این میان، با توجه به شباهت فنی نفت عربستان با نفت ایران، ارایه تخفیف بیشتر توسط ریاض می تواند به تصاحب بازار نفت ایران منجر شود، بنابراین مسوولان شرکت ملی نفت مجبور شده اند که در هفته های اخیر قیمت نفت سنگین ایران را متناسب با قیمت نفت عربستان، کاهش دهند.
اگرچه مسئولان امور شرکت ملی نفت ایران از اظهار نظر در این خصوص خودداری کرده اند، اما به نظر می رسد که این اقدام با هدف حفظ سهم ایران در بازار نفت سنگین باشد.
ارایه تخفیف های سنگین عربستان به مشتریان در هفته های اخیر ضمن کاهش قیمت ها موجب شده که مشتریان نفت سنگین، رغبت بیشتری به نفت عربستان پیدا کنند.
خبرگزاری بلومبرگ با انتشار جزییات تخفیف شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده است: ایران نفت خام سنگین خود را برای تحویل درماه ژانویه با تخفیفی سه دلار و51 سنتی به مشتریان نفتی خود عرضه کرده است. این تخفیف در ماه گذشته یک دلار و 66 سنت بوده است.
چهار منبع آگاه به بلومبرگ گفتند، شرکت ملی نفت ایران قیمت رسمی فروش نفت خود به آسیا را برای تحویل در ماه ژانویه یک دلار و 80 سنت در هر بشکه کمتر از قیمت منطقه اعلام کرد.
نفت خام سبک ایران از مارس سال 2000 میلادی که بلومبرگ پیگیری قیمت فروش نفت ایران را آغاز کرد با چنین تخفیفی فروخته نشده بود.
پیش از این محسن قمصری مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت در خصوص کاهش قیمت نفت خام ایران در ماه گذشته میلادی اعلام کرده بود: قیمت رسمی نفت عربستان در همه بازارها نسبت به ماه گذشته کاهش یافته و طبیعی است که قیمت نفت ایران نیز متناسب با قیمت نفت عربستان کاهش پیدا خواهد کرد که این موضوع دلایل فنی دارد و ارتباطی به رقابت میان دو کشور ندارد.
شرکت نفتی آرامکوی عربستان قیمت رسمی فروش نفت خود به آسیا را برای ماه آینده دو دلار کمتر از قیمت منطقه تعیین کرده که بیشترین تخفیف از ماه ژوئن 2000 تاکنون است.
ریچارد مالینسون تحلیلگر موسسه مشاوره ای انرژی اسپکتز در جریان سخنرانی در کنفرانس جهانی نفت رویترز اعلام کرد: عربستان سعودی آشکارا نشان می دهد که تمایلی به از دست دادن سهم خود در بازار ندارد.
البته ارایه تخفیف، تنها به عربستان و ایران اختصاص ندارد و اغلب کشورهای تولید کننده به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس، تخفیف های قابل توجهی را برای نفت خام خود پیشنهاد داده اند.
چندی پیش شرکت بازاریابی و فروش نفت عراق (سومو) اعلام کرده که قیمت رسمی فروش نفت خام اصلی این کشور یعنی نفت سبک بصره، به مقصد آمریکا و آسیا را برای تحویل در ماه ژانویه ٢٠١٥ پایین آورده است.
این سازمان دولتی عراق قیمت نفت سبک بصره را در بازارهای آسیایی برای ماه ژانویه چهار دلار کاهش داد. این در حالی است که پیش از این نفت دوبی- عمان برای تحویل در ماه دسامبر ٢٠١٤ با تخفیف دو دلار و ١٥ سنتی عرضه شده بود.
این اقدام عراق به دنبال کاهش قیمت فروش نفت عربستان به بازارهای منطقه صورت می گیرد. به عقیده تحلیلگران، کاهش این چنینی قیمت نشان می دهد که این کشورها بر سر حفظ سهم بازار نفتی خود در شرایطی که بازار با مازاد عرضه نفت روبروست، رقابت می کنند.
قیمت نفت سبک بصره برای تحویل در ماه ژانویه به بازارهای آمریکایی از سوی سومو ٤٠ سنت کاهش داده شد.
همچنین قیمت نفت کویت برای تحویل در ماه ژانویه نسبت به ماه گذشته بشکه ای یک دلار و 85 سنت کاهش یافته که پایین ترین قیمت نفت این کشور از دسامبر 2008 تاکنون است.
این تخفیف در راستای کاهش قیمت نفت عربستان است. کویت با این کاهش، تخفیف 50 سنتی برای هر بشکه نفت در برابر نفت عربستان را حفظ کرده است.
پس از برگزاری اجلاس 166 اوپک و تصمیم این سازمان برای حفظ سقف تولید، روند نزولی قیمت نفت خام شتاب بیشتری گرفت و در هفته گذشته به زیر 60 دلار سقوط کرد.
کارشناسان عرضه نفت مازاد توسط اوپک و تولیدکنندگان غیر عضو اوپک به بازار را مهم ترین عامل سقوط قیمت ها اعلام کرده اند.
خبرگزاری ایرنا