این روزها بحث قیمت‌گذاری محصولات پتروشیمی که اول هر ماه از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی اعلام می‌شود به یکی از موضوعات پرحاشیه این بازار تبدیل شده است به‌طوری‌که به محض اعلام قیمت‌های جدید، تعدادی از فعالان بازار به‌خصوص واحدهای پایین‌دستی از بالا بودن قیمت‌ها در ایران گلایه می‌کنند.
این روزها بحث قیمت‌گذاری محصولات پتروشیمی که اول هر ماه از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی اعلام می‌شود به یکی از موضوعات پرحاشیه این بازار تبدیل شده است به‌طوری‌که به محض اعلام قیمت‌های جدید، تعدادی از فعالان بازار به‌خصوص واحدهای پایین‌دستی از بالا بودن قیمت‌ها در ایران گلایه می‌کنند. به‌گفته این افراد، سرعت کاهش قیمت مواد پتروشیمی در ایران به نسبت سایر بازارهای منطقه‌یی و جهانی به هیچ عنوان همخوانی ندارد و اکنون واردات با تعرفه، به صرفه‌تر از خرید مواد اولیه از بازار داخل است.
رضا محتشمی‌پور، رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی به‌عنوان متولی اعلام قیمت‌ها درباره چگونگی تعیین قیمت پایه مواد پتروشیمیایی شفاف‌سازی کرد.
رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی به سنا گفت: تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمیایی برای واحدهای تولیدی بسیار حساس است چراکه هر ریالی در این قیمت‌ها بالا و پایین شود به معنای سود یا زیان میلیونی تولیدکننده یا مصرف‌کننده است. از‌این‌رو نهایت دقت در تعیین قیمت‌ها اعمال می‌شود تا احتمال خطا به کمترین میزان ممکن رسد.
3 فاکتور برای تعیین‌قیمت‌ها
محتشمی‌پور با اشاره به اینکه دفتر توسعه صنایع تکمیلی براساس مصوبه و چارچوبی که تعیین‌شده قیمت پایه مواد را محاسبه می‌کند افزود: براساس مصوبه‌یی که در اختیار ما گذاشته شده است، سه فاکتور مهم برای تعیین قیمت‌ها وجود دارد که عمده افرادی که از قیمت‌ها انتقاد دارند، تنها به دو فاکتور اول اهمیت می‌دهند.
وی درخصوص دو فاکتور نخست تعیین قیمت مواد پتروشیمیایی گفت: استخراج میانگین قیمت جهانی مواد در طول یک ماه ضرب در میانگین قیمت ارز آزاد در یک ماه گذشته دو مولفه ابتدایی هستند. اما عامل اصلی به‌وجود آمدن اختلاف قیمت در ایران و سایر نقاط، به رفرنس قیمت‌های جهانی برمی‌گردد.
رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی دراین‌باره توضیح داد: ما براساس مصوبه، اجازه استناد کردن به قیمت هر نشریه یا منطقه‌یی را نداریم بلکه تنها باید به چند نشریه معتبر خاص استناد کنیم که در این مورد نیز شرایطی خاص باید در نظر گرفته شود. به‌طوری‌که اگر در نشریات موردنظر، قیمت ایران وجود داشته باشد ما باید برای تعیین قیمت به نرخ‌های ایران استناد کنیم، اگر قیمت‌های ایران درج نشده باشد به قیمت‌های خلیج‌فارس استناد می‌کنیم و اگر هم نرخ ایران و خلیج‌فارس موجود نباشد به سراغ قیمت‌ها در بازارهای دیگر می‌رویم.
نباید به منابع متفرقه استناد کرد
محتشمی‌پور با بیان اینکه متاسفانه فعالان بازار پتروشیمی عموما به منابع متفرقه استناد می‌کنند و به انتقاد می‌پردازند تصریح کرد: به تازگی در نشستی با فعالان بخش پتروشیمی، یکی از مدیران واحدهای تولیدی با عصبانیت به انتقاد از بالا بودن قیمت مواد پتروشیمی در ایران پرداخت و بنده از او دلایل کارشناسی و مراجع مورد استناد تعیین قیمت‌ها را خواستار شدم. پس از بررسی مدارک این مدیر واحد پتروشیمی، به یک سایت محلی چینی رسیدیم که مثلا فلان محصول پتروشیمی در یک ماه گذشته به میزان قابل‌توجهی افت کرده اما در ایران اینچنین نبوده است.
وی ادامه داد: همچنین در هفته‌های گذشته بسیاری از تابلوهای قیمت مواد پتروشیمی برای بنده ارسال می‌شود که قیمت پایین یک محصول را نشان می‌دهد اما در این تابلو هیچ چیز مشخص نیست و فرد ارسال‌کننده، در پایین عکس توضیحاتی را می‌نویسد. رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی با بیان اینکه خرید برخی نشریات به‌دلیل هزینه بسیار بالا برای فعالان بازار امکان‌پذیر نیست و آنها معمولا به سایت‌های رایگان یا ارزان‌قیمت مراجعه می‌کنند افزود: سایت‌های زیاد چینی و کره‌یی در دسترس قرار دارند که ما به آنها منابع متفرقه و غیرقابل‌استناد می‌گوییم، زیرا تا زمانی‌که قیمت‌های ایران و خلیج‌فارس در منابع مورد استفاده آورده شود، ما براساس مصوبه، امکان استناد به قیمت‌های سایر نقاط را نداریم.
محتشمی‌پور به عامل دیگری که باعث ایجاد گپ قیمتی در بازار داخل و خارج شده است اشاره کرد و گفت: به‌عنوان مثال در ماه گذشته کریسمس و سال نو چینی سپری شد و به‌طور طبیعی در مناطقی که تحت‌تاثیر این جشن‌ها بودند، تقاضا و به تبع آن قیمت‌ها به‌شدت افت کرد اما در خلیج‌فارس شاهد تغییر قابل‌توجهی در روند معاملات نبودیم؛ در این شرایط برخی از فعالان بازار به محض شنیدن خبر افت قیمت‌ها از سرعت پایین کاهش نرخ در ایران انتقاد کردند که این امر نیز منطقی نیست.
به‌گفته وی، ما انتظار نداریم که فعالان بازار پتروشیمی نسبت به قیمت‌های اعلامی انتقاد یا گلایه‌یی نداشته باشند چراکه بحث پول و سود و زیان در میان است و شک نکنید هر قیمتی از سوی ما اعلام شود، منتقدانی در مقابل آن صف خواهند کشید. به هر حال ما براساس بندهای مصوبه تعیین قیمت مواد پتروشیمیایی عمل می‌کنیم و سعی داریم با حداقل خطا، قیمت‌ها را درست و مطابق روند بازار جهانی تعیین کنیم.
اعلام دوهفته‌ای قیمت‌ها
محتشمی‌پور در پاسخ به این پرسش که آیا قیمت پایه محصولات از هر ماه به دو هفته یک‌بار تغییر نمی‌کند؟ گفت: اتفاقا یکی از مواردی که درخصوص اختلاف قیمت‌های ایر ان با سایر نقاط مطرح می‌شود همین موضوع است.
چراکه وقتی ما میانگین قیمت یک ماه را محاسبه می‌کنیم، قرار است این قیمت یک ماه بر معاملات بورس کالا حاکم باشد، به‌طور حتم اگر تغییری در قیمت‌های جهانی رخ دهد، سرعت رسیدن این تغییر به نرخ‌های ایران یک ماه زمان می‌برد. به‌این‌ترتیب ما هم در تلاش هستیم تا با اعلام دو هفته‌یی قیمت‌های پایه، با سرعت بیشتری همسو با نرخ‌های جهانی حرکت کنیم اما موضوعی که در این رابطه وجود دارد، دشواری‌ها و زمانبر بودن محاسبه قیمت 200محصول است که امیدواریم با تکمیل سیستم‌ها و جواب دادن نرم‌افزارهای موجود در دفتر توسعه صنایع تکمیلی، از 15بهمن قیمت‌های دوهفته‌یی نیز اعلام شود.
رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی در پایان گفت: تمام گلایه‌های موجود از قیمت‌گذاری و درخواست‌ها برای اعلام دوهفته‌یی قیمت‌ها به محض اینکه قیمت نفت و محصولات پتروشیمیایی در جهان روند صعودی به خود بگیرد، تغییر می‌کند به‌این‌ترتیب شرایط فعلی پایدار نخواهد بود و با ایجاد تعادل در بازار، تقاضا‌ها عکس خواهد شد.
تاثیر مستقیم نفت بر حجم معاملات
دبیر انجمن کارفرمایان صنعت پتروشیمی نیز در همین رابطه گفت: کاهش بهای نفت طی ماه‌های اخیر موجب شده تا نوسانات قیمتی بین‌المللی تاثیر فراوانی بر نرخ فروش محصولات پتروشیمی در بورس کالا اعمال کند. از این رو با موافقت مقامات مربوطه تصمیم بر اعلام قیمت پایه تولیدات واحدهای پتروشیمی هر دو هفته یک‌بار به جای هر یک ماه گرفته شده است.
احمد مهدوی‌ابهری افزود: قیمت‌های کنونی هفته جاری در بورس کالا از قیمت‌های جهانی که متاثر از روند نزولی بهای نفت است، کمتر اعلام شده است. چراکه باتوجه به روند صعودی قیمت ارز و نوسانات متعدد آن در کشور ما، تولیدکنندگان داخلی اقدام به تعدیل قیمت فروش محصولات کرده‌اند. وی به روند قیمت‌گذاری مواد پتروشیمی اشاره کرد و گفت: میانگین قیمت جهانی مواد پتروشیمی طی یک ماه در میانگین قیمت ارز ضرب می‌شود و 5درصد نیز از حاصلضرب قیمت دو فاکتور مذکور کسر می‌شود.
این درحالی است که تولیدکنندگان داخلی باتوجه به کشش بازار، وضعیت قیمت‌های جهانی و روند قیمتی ارز، نرخ فروش محصولات را کاهش می‌دهند تا آثار نوسانات قیمتی ارز پوشش داده شود. به‌عنوان مثال قیمت پلی‌پروپیلن درحالی در بازار 3300تومان معامله می‌شود که مبلغ محاسبه‌شده توسط دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی 4000تومان است.
دبیر انجمن صنعت پتروشیمی در خاتمه پیرامون حجم معاملات مواد پتروشیمی در بورس کالا گفت: حجم معاملات درحال‌حاضر همچون گذشته نیست و بسیاری از تولیدکنندگان و فروشندگان باتوجه به روند قیمت‌های جهانی هر بشکه نفت به انتظار ایجاد ثبات در بازارهای جهانی نشسته‌اند. برهمین اساس می‌توان گفت حجم معاملات مواد پتروشیمی در بورس کالا نسبت به گذشته کاهش یافته که امیدواریم با برنامه‌های جدید به تدریج رو به فزونی پیش رود.
روزنامه تعادل