عبور دلار بانکی از ۳۰۰۰ تومان و فاصله بیش از ۶۰۰ تومانی با بازار آزادارز 

بالاخره نرخ دولتی دلار پس از کش و قوس‌های بسیار به نرخ ۳۰۰۰ هزار تومان رسید و بانک مرکزی نرخ آن را دیروز پنج شنبه برای فروش در مرکز مبادلات ارزی ۳۰۰۲ تومان تعیین کرد، این در حالی است که برای اولین بار نرخ دولتی دلار به این حد رسیده و رکود تاریخی جدیدی را برای خود ثبت کرده است.

هر دلار دولتی ۳۰۰۲ تومان قیمت خورد

انتظار برای افزایش نرخ دلار به بالای ۳۰۰۰ تومان از مدتی پیش وجود داشت و این اقدام بانک مرکزی در بالا بردن قیمت رسمی نرخ ارز اصلی دور از انتظار نبود. با این وجود برخی از تحلیلگران اقتصادی این اقدام بانک مرکزی را در راستای تک نرخی کردن ارز می دانند و می گویند که این بانک در حال تدارک دیدن مقدمات ارز تک نرخی است. 

از سوی دیگر فعالان بازار ارز هم مطرح می‌کنند که افزایش نرخ دولتی دلار از سوی بانک مرکزی به افزایش نزخ دلار در بازار آزاد منجر خواهد شد، زیرا نرخ‌های بازار آزاد از نرخ‌های دولتی دلار تبعیت می کند به این نحو که همواره اختلاف قیمتی بین نرخ دلار بانک مرکزی با نرخ دلار صرافی های بانکی وجود دارد و صرافی های بانکی، ارزهای خود را گران تر از ارزهای بانک مرکزی می فروشند.

در عین حال، نرخ ارزهای صرافی های سطح بازار هم با نرخ ارزهای صرافی های بانکی اختلاف دارد و با افزایش نرخ ارز فروشی در صرافی بانک ها، نرخ ارز صرافی های سطح بازار هم از آن تبعیت کرده و بالا می رود و همین امر به افزایش نرخ دلار در بازار آزاد منجر خواهد شد، مگر اینکه بانک مرکزی تدابیر و تصمیمات دیگری را برای جلوگیری از افزایش نرخ های ارز در بازار آزاد گرفته باشد. 

این در حالی است که بازار ارزی ما همیشه آماده صعود و جهش قیمت ها است و فقط کافی است تلنگر کوچکی به این بازار وارد شود، تا فنر پرش نرخ‌ها به حرکت درآید و اگر محرک این فنر هم بانک مرکزی به عنوان متولی و ناظر و کنترل کننده بازار ارز باشد که وضعیت حادتر خواهد شد. 

البته همین کارشناسان اقتصادی مطرح می کنند که گرچه بانک مرکزی با این اقدام به دنبال ارز تک نرخی است اما چرا قصد دارد که نرخ دلار رسمی را بالا بکشد و آن را به نرخ دلار آزاد نزدیک کند، چرا نرخ دلار آزاد نباید کاهش یابد و به نرخ دولتی دلار نزدیک شود و همین امر تمایل این بانک برای افزایش قیمت دلار را نشان می دهد.

ارز آزاد خیال تک نرخی شدن ندارد

همین دو هفته پیش بود که نرخ دلار در بازار آزاد به شدت افزایش یافت و به رقم ۳۶۰۰ تومان رسید و با وجود اینکه پس از آن اندکی کاهش یافت اما نرخ آن مجددا طی چند روز اخیر افزایش یافت و به بالای ۳۶۰۰ تومان رسید و در نهایت روز چهارشنبه از نرخ ۳۶۱۵ تومان عبور کرد و دیروز با این اقدام بانک مرکزی به نرخ ۳۶۴۰ هزار تومان رسید و در همین رقم جا خوش کرد.

براین اساس بانک مرکزی با وجود اینکه به دنبال ارز تک نرخی است اما ارز بازار آزاد گویا خیال تک نرخی شدن ندارد و دائما از نرخ دولتی فرار می کند تا جایی که اختلاف قیمت دلار رسمی و آزاد در حال حاضر به ۶۴۰ تومان رسیده که به نوبه خود رکورد اختلاف قیمتی جدیدی محسوب می شود و مشخص نیست بانک مرکزی چگونه قصد دارد که تک نرخی ارز را اجرایی کند.

افزایش نرخ دلار در بازار آزاد در چند روز پایانی ماه گذشته توسط کارشناسان اقتصادی اینگونه تعبیر شد که بانک مرکزی از طریق افزایش نرخ ارز قصد تامین کسری بودجه دارد، البته عده دیگری از اقتصاددانان هم با وجود افزایش قیمت‌ها انتظار داشتند که در آینده نرخ دلار به زیر ۳۰۰۰ تومان نزول کند اما به نظر می رسد که با اتفاق روز گذشته که بازار ارز را تحت تاثیر قرار دارد، انتظار کاهش نرخ ارز در بازار به فراموشی سپرده شود و انتظاری بیهوده باشد.

در همان مقطع عده ای هم شروع به خرید ارز از بازار کردند به امید اینکه نرخ آن افزایش یابد و حال با گران شدن ارز به دنبال فروش آن با نرخ های بالاتر برای کسب سود بیشتر هستند.

به هر حال همه تصور می ‌ردند که با نزدیک شدن به اجرای برجام و آزادسازی دلارهای بلوکه شده ایران در خارج از کشور و ورود آنها به داخل و در عین حال با اجرای ارز تک نرخی، نرخ دلار ارزان شود اما این اتفاق فعلا محقق نشده است.

برخی تحلیل‌های اقتصادی هم درباره افزایش قیمت ارز مطرح می‌کند که افزایش نرخ ارز به نفع صادرات کشور است اما از سوی دیگر به نظر می رسد که بخش صادرات کشورمان هنوز این موضوع را درک نکرده و بنابراین این افزایش قیمت ارز جز متضرر شدن مردم حاصل دیگری ندارد. حال باید منتظر ماند و گام بعدی بانک مرکزی را نظاره گر بود.

نرخ ارز دلار بانک مرکزی در یک هفته اخیر

نرخ ارز دلار در بازار آزاد در یک هفته اخیر

خبرگزاری مهر