معرفی میدان‌های نفتی ایران (بخش اول)نفت، گاز و پتروشیمی نفت، گاز و انرژی 

میدان نفتی آب تیمور
 میدان نفتی آب تیمور در ۲۵ کیلومتری غرب اهواز میان ۲ میدان مهم نفتی منصوری و اهواز قرار دارد که ساختار آن با عملیات لرزه‌‌نگاری در سال ۱۳۴۰ کشف شد. میدان نفتی آب تیمور به وسیله رودخانه کارون به ۲ قسمت تقسیم شده است، نفت خام میدان آب تیمور از سازنده‌های ایلام و سرواک تولید می‌شود و میزان تولید آن از آغاز بهره برداری تا پایان سال ۱۳۷۰ بالغ بر ۵,۴ میلیون بشکه بوده است. تولید نفت از این میدان روزانه ۴۵ هزار بشکه نفت عنوان شده است که بهره‌برداری از واحد نمک‌زدایی در تاسیسات این میدان، روزانه ۱۰ هزار بشکه نفت نفت نمکی نیز به توان تولید نفت آن افزوده می‌شود.  نفت موجود در این مخزن حدود ۳,۱ میلیارد بشکه نفت سنگین برآورد شده است، این میدان تحت حوزه شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون است.

میدان نفتی سروش
میدان نفتی سروش در حدود ۱۱۰ کیلومتری منطقه بهرگان واقع شده است، میدان نفتی سروش در طول جنگ تحمیلی به دفعات مورد تهاجم و بمباران قرار گرفت و به دلیل خسارات وارده، تولید نفت از این میدان متوقف شد. قرارداد توسعه و نوسازی این میدان در اواخر سال ۱۳۷۸ و در قالب طرح‌های بیع متقابل به همراه توسعه و نوسازی میدان نوروز منعقد شد. پروژه توسعه این میدان شامل حفاری ۱۰ حلقه چاه افقی تولیدی، ۲ حلقه چاه تزریق آب‌های آلوده به داخل مخزن، ۲ سکوی چاه، یک سکوی بهره‌برداری، یک سکوی مسکونی و یک سیستم ذخیره‌سازی و صادرات نفت خام شناور به نام سورناست. این طرح در اواخر سال ۱۳۸۰ به تولید اولیه رسید و مطابق برنامه با پایان پروژه با ظرفیت تولیدی به میزان ۱۰۰ هزار بشکه در روز به فعالیت خود ادامه داد.

میدان نفتی گچساران
میدان نفتی گچساران در فاصله ۲۲۰ کیلومتری جنوب شرقی اهواز قرار گرفته و شامل سازنده‌های شکافدار آسماری و بنگستان است. این میدان نفتی، طاقدیسی به طول حدود ۷۰ کیلومتر و عرض ۶ تا ۱۵ کیلومتر دارد، عمده تولید نفت از سازند آسماری این میدان انجام می‌شود که به طور عمده از سنگ‌های کربناتی تشکیل شده است. نخستین چاه بنگستانی که به تولید رسید، چاه شماره ۳۶ بود که بهره‌برداری از آن از سال ۱۳۴۰ آغاز شد، تاریخچه بهره‌برداری از مخزن نشان می‌دهد که به جز یک دوره کوتاه در سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲، تولید از مخزن گچساران همواره ادامه داشته و تولید آن همیشه صعودی بوده است.

 
میدان نفتی الوند

نفت این میدان به وسیله خط لوله ۱۶ اینچ زیر دریا به سکوی نصر منتقل و پس از اختلاط با نفت میدان‌های سیوند، دنا و نصرت از طریق خط لوله ۱۶ اینچ دیگری جهت فرآورش و ذخیره سازی به جزیره انتقال می‌یابد. میدان نفتی الوند در ۵۰ کیلومتری غرب جزیره سیری واقع شده و شامل ۲ سکوی چاه است، این میدان دارای ۱۱ حلقه چاه افقی تولیدی است که نفت تولیدی از آن در حال حاضر حدود ۱۰ هزار بشکه در روز است.

 

میدان نفتی مسجد سلیمان
حجم نفت درجای میدان مسجد سلیمان حدود ۶,۲ میلیارد بشکه برآورد شده است که تاکنون از این مخزن حدود ۱.۲ میلیارد بشکه نفت ( ۱۹ درصد نفت درجای مخزن) برداشت شده است. میدان نفتی مسجد سلیمان اولین و قدیمی‌ترین میدان نفتی در خاورمیانه، در شهرستان مسجد سلیمان و در استان خوزستان واقع شده است، این میدان در سال ۱۲۸۷ خورشیدی از سوی یک شرکت انگلیسی کشف و کار خود را آغاز کرد، از سال ۱۹۰۸ تا ۱۹۲۸ میلادی تمام نفت تولیدی ایران از میدان نفتی مسجد سلیمان استخراج می‌شد. حجم نفت درجای میدان مسجد سلیمان حدود ۶,۲ میلیارد بشکه برآورد شده است که تاکنون از این مخزن حدود ۱.۲ میلیارد بشکه نفت ( ۱۹ درصد نفت درجای مخزن) برداشت شده است.

نفت تولیدی مسجد سلیمان دارای درجه ای.پی.آی ۳۸ است که پس از فرآورش در واحد بهره‌برداری نفت سفید و از آنجا به اهواز منتقل می‌شود، پیش‌بینی می‌شود با بهره‌برداری از طرح توسعه جدید میدان مسجد سلیمان بیش از یکصد میلیون بشکه دیگر از نفت درجای این مخزن قابل استحصال خواهد شد. سقف سرمایه گذاری پیمانکار بیع متقابل در طرح توسعه جدید میدان نفتی مسجد سلیمان حدود ۱۷۳ میلیون دلار اعلام شده است، بر اساس طرح جامع توسعه میدان، در فاز نخست تولید نفت در این میدان به ۲۵ هزار بشکه در روز می‌رسد و در فاز دوم با ۳۰ هزار بشکه افزایش، به بیش از ۵۵ هزار بشکه در روز خواهد رسید.

برای این منظور ضمن استفاده از پمپ‌های برقی درون چاهی، ۱۲ حلقه چاه توسعه‌ای به صورت افقی حفر شده است تا تولید ۲۵ هزار بشکه‌ای محقق شود، شرکت ملی نفت چین به عنوان پیمانکار بیع متقابل این طرح، حفاری سه چاه عمودی، ۱۲ چاه افقی و دو حلقه چاه دفع پساب را در دستور کار داشته است. ساخت یک واحد بهره‌برداری و نمک زدایی با ظرفیت فرآورش روزانه ۲۵ هزار بشکه نفت و ساخت خطوط لوله جریانی از چاه‌ها به واحد بهره‌برداری، از دیگر برنامه‌های پیمانکار بیع متقابل طرح شرکت سی.ان.پی.سی.آی در این پروژه بوده است.