محمد جواد ظریف روز شنبه در نخستین اجلاس گفت وگوهای فرهنگی آسیایی که در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد، گفت : آسیا مهد فرهنگ‌ها و تفکرات گوناگون و مهدن تمدن در جامعه جهانی است. قاره کهن همانطور که آسیا را در جامعه بین‌الملل به این نام می‌شناسند خاستگاه تفکر، فلسفه، گفت وگو و درک مشترک بوده است. وی افزود: اما جای تاسف فراوان است که همین آسیا امروز محل بحران، درگیری و کشتارهای فراوانی است که فاصله بسیار مهم و طولانی با مبانی فرهنگی و اعتقادی و دیدگاه ها و بینش های مختلف آسیایی دارد.
وزیر امور خارجه ادامه داد : هر چند آسیا دارای نگرش‌های گوناگون و متنوع است اما آنچه که امروز در منطقه ما بویژه در غرب آسیا می‌گذرد با مبانی فرهنگی که به آن اعتقاد داریم مغایرت و تضاد اساسی دارد.
رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: با این دو برداشت مشترک به نظر بنده گفت‌وگوی فرهنگی یک حرکت دانشگاهی و آکادمیک نیست، گرچه دانشگاه‌ها و محیط دانشگاهی و فرهنگی میزبان این حرکت و بهترین حاملین این گفت وگو هستند اما گفت وگوی فرهنگی امروز یک ضرورت امنیتی و حیاتی برای همه ما است و ما نیازمند گفت وگوی فرهنگی هستیم.
ظریف در تبیین مفهوم گفت وگو و نیاز به تفاهم فرهنگی اظهار داشت: دنیا در قرن های گذشته بر اساس یک پارادایم مبتنی بر قدرت حرکت کرده و این پارادایم که نتیجه آن بازی حاصل جمع صفر بوده جز ضرر و خشونت و درگیری و کشتار برای مردم جهان نتیجه‌ای به همراه نداشته است. وی خاطرنشان کرد: پارادایم غالب بر روابط بین‌الملل مبتنی بر دشمن انگاری، حذف و ائتلاف‌سازی برای درهم کوبیدن دشمنان فرضی و اعتقاد به بازی حاصل جمع صفر است، بر اساس تمام تجربیات بشری بازی حاصل جمع صفر به نتیجه بازی حاصل جمع منفی می‌انجامد.
وزیر امور خارجه یادآور شد: اگر بخواهیم به قیمت ناامنی دیگران برای خود امنیت بخریم ناگزیر به ناامنی خود کمک کرده‌ایم و اگر بخواهیم به قیمت به وحشت انداختن دیگران برای خود آرامش ایجاد کنیم ناگزیر همگان در وحشت خواهند زیست.
ظریف ادامه داد : آنچه امروز امنیت بین الملل را به اصلاح حفظ کرده است پس از کشته شدن همگانی است. اصطلاح بازدارندگی هسته‌ای، اصطلاحی است که به آن دیوانگی می گویند یعنی نابودی تضمینی مشترک. وی افزود: ما بر این اساس امروز خیال می‌کنیم در امنیت زندگی می‌کنیم، تفکر مبتنی بر ائتلاف سازی، حذف دیگران و دشمن انگاری تفکری است که از سوی قدرت‌های سلطه‌گر بر جهان تحمیل شده و این تفکر ناگزیر جهان را به سمت خصومت، دشمنی، افراط و کشمکش کشانده است.
محمدجواد ظریف در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: برای خروج از این پارادایم که در قرن‌های گذشته حاصلی جز ناامنی و کشتار نداشته است ناگزیریم پارادایم دیگری را جایگزین «پارادایم حذف و ائتلاف سازی مبتنی بر حذف» کنیم و آن پارادایمی است که شاید «گفت وگو به معنای اعم آن» بهترین عنوان برای معرفی باشد. وی ادامه داد: این پارادایم مبتنی بر فراگیری، شاملیت و حضور همگان در یک روند یادگیری و گفت وگو است.
به گفته وزیر امور خارجه، در گفت وگو بر مبنای آنچه که فرهنگ‌های آسیایی و فرهنگ اسلامی حکم می کند ما بیشتر به دنبال فهم و درک و شنیدن و یادگیری هستیم.
وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: ما قبل از آن که در گفت وگو به دنبال تحمیل عقاید و یا حتی اقناع طرف مقابل باشیم به دنبال درک خاستگاه فکری و نگرانی های طرف مقابل هستیم. در چنین گفت گویی است که ما قبل از هر چیز دریافت می‌کنیم که طرف مقابل جز خود ما نیست و او هم نگرانی‌ها، آرزوها،خواست‌ها و امیدهای مشابهی با ما دارد.
ظریف افزود: در گفت وگو اولین چیزی که به آن دست می‌یابیم انسانیت مشترک همه ما است و اولین چیزی که به آن دست می‌یابیم خطرات و فرصت های مشترک است که همه ما با آن روبرو هستیم.. وی ادامه داد لذا حرکت از پارادایم حذف به سمت پارادایم فراگیری و گفت وگو مهمترین اقدام ضروری در این حرکت جمعی است.
اهانت رییس جمهور آمریکا به برخی ملت‌های جهان
وزیر امور خارجه با اشاره به اهانت رییس جمهوری آمریکا به برخی از ملت‌های جهان اظهار داشت: متاسفانه ما امروز می‌بینیم فردی قدرت در ایالات متحده در دست گرفته است و آنقدر فهم و ادراک ندارد که کل ملت ها را با الفاظ رکیک و غیرقابل پذیرش و حتی غیرقابل باور خطاب می‌کند.
ظریف یادآور شد : چنین الفاظی از دهان فردی که خود را مسئول یک کشور می داند خارج می‌شود و این فرهنگ و تعلق و نگرش مانع رسیدن به یک پارادایم گفت وگوی فراگیر است. وی تصریح کرد: همه ما که به دنبال ساخت جهانی بهتر هستیم نیاز داریم با چنین نگرشی از مبانی فکری و فرهنگی آن که مبتنی بر خودبرتر بینی است مقابله کنیم.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: راهی جز شروع گفت وگو بر مبنای احترام متقابل و تلاش برای فهم مشترک وجود ندارد.
این خبر در حال تکمیل است.
ایرنا