ازسوی دیگر آمار اعلام شده در سال گذشته نشان‌دهنده رشد 4.5 درصدی ارزش افزوده بخش صنعت و معدن نسبت به دوره مشابه سال ۹۵ است که این امر روند مثبت تولید در سال ۹۶ را تایید می‌کند.
روایت آماری رشد تولید
آمار مقدماتی اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد از میان ۳۱ کالای منتخب «صنعتی»، در مجموع، ۲۲ کالا رشد تولید و ۹ کالا افت تولید را تجربه کرده‌اند. ارزیابی‌های صورت گرفته بیانگر آن است که طی سال ۹۶، به‌ترتیب پنج محصول «کمباین»، «اتوبوس، مینی‌بوس و ون»، «انواع کاغذ»، «کارتن» و «دوده» بیشترین رشد تولید را به‌خود اختصاص داده‌اند. رشد کالاهای صنعتی درحالی رقم خورده است که در آن سو محصولات منتخب «معدنی و صنایع معدنی» نیز در سال ۹۶، تداوم رونق را ثبت کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در مدت زمان مورد بررسی از مجموع ۱۳ کالای منتخب معدنی و صنایع معدنی، ۹ کالا رشد تولید و ۴ محصول نیز افت تولید را در کارنامه خود ثبت کرده‌اند.
صنایع پیشرو
بررسی‌ها حکایت از آن دارد که در مدت زمان مورد بررسی، تولید «کمباین» ۷۵۸ دستگاه بوده که بیشترین رشد تولید را در میان کالاهای منتخب صنعتی به خود اختصاص داده است. مطابق داده‌های آماری این محصول نسبت به سال ۹۵، رشد نزدیک به ۸۶ درصدی داشته است. پس از کمباین، گروه «اتوبوس و مینی‌بوس و ون» نیز با رشد تولید بیش از ۶۱ درصدی، جایگاه دوم در میان کالاهای منتخب صنعتی را از آن خود کرده است. آمارها نشان می‌دهد در این دوره زمانی، در مجموع ۴ هزار و ۲۴۳ دستگاه اتوبوس، مینی‌بوس و ون در کشور تولید شده است. «انواع کاغذ» تولید شده در مدت زمان مورد بررسی نیز برابر با ۷۶۴ هزار و ۹۰۰ تن بوده که نسبت به سال ۹۵، رشد نزدیک به ۳۲ درصدی داشته است. تولید «کارتن» نیز در سال ۹۶ معادل ۴۹۰ هزار و ۴۰۰ تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۵، رشد نزدیک به ۲۶ درصدی را ثبت کرده است. تولید «دوده» نیز در این مدت برابر با ۱۲۷ هزار و ۸۰۰ تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۵، رشد بیش از ۲۴ درصدی را تجربه کرده است.
از سوی دیگر، طبق آمار اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی تولید «الیاف اکریلیک» متوقف شده است. این کالا در سال ۹۵، نزدیک به ۷ هزار تن تولید داشته است. اما در سال ۹۶، کدام محصولات بیشترین افت تولید را داشته‌اند؟ داده‌های آماری نشان می‌دهد در مدت زمان مورد بررسی پنج محصول «کولر آبی»، «نئوپان»، «انواع تلویزیون»، «داروی انسانی» و «وانت» بیشترین افت تولید را تجربه کرده‌اند. آمار اعلام شده بیانگر افت تولید بیش از ۳۳ درصدی «کولر آبی» در مدت زمان مورد بررسی، نسبت به سال ۹۵ است. کولر آبی تولید شده در سال ۹۶، برابر با ۴۸۱ هزار دستگاه بوده است. از سوی دیگر براساس بررسی‌های صورت گرفته، تولید «نئوپان» نیز در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۶۹۰ هزار و ۵۰۰ مترمکعب بوده که در مقایسه با سال ۹۵، افت نزدیک به ۱۸ درصدی داشته است. افت تولید «انواع تلویزیون» نیز در دوره زمانی مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال قبل، نزدیک به ۱۶ درصد بوده و در مجموع یک میلیون و و ۲۷۵ هزار دستگاه در کشور تولید شده است. تولید «داروی انسانی» هم در مدت زمان مذکور ۳۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون عدد برآورد می‌شود که در مقایسه با سال ۹۵، افت حدود ۵ درصدی را تجربه کرده است. «وانت» نیز با تولید ۷۳ هزار دستگاه در سال ۹۶ نسبت به مدت مشابه سال ۹۵، افت بیش از ۴ درصدی را ثبت کرده است.
کارنامه معدنی‌ها
وضعیت تولید کالاهای منتخب «معدنی و صنایع معدنی» مطابق با آمارها بیانگر آن است که از میان ۱۳ کالای منتخب در این بخش، ۹ محصول رشد تولید و ۴ محصول افت تولید را نسبت به سال ۹۵ تجربه کرده‌اند. براساس آمار مقدماتی وزارت صنعت، معدن و تجارت از میان کالاهای منتخب معدنی و صنایع معدنی «چینی بهداشتی»، «شیشه جام»، «کاشی»، «کنسانتره زغال‌سنگ» و «فولاد خام» بیشترین رشد تولید را در مقایسه با سال ۹۵ ثبت کرده‌اند. آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که در مدت زمان مورد بررسی، تولید «چینی بهداشتی» ۱۰۲ هزار و ۹۰۰ تن بوده که بیشترین رشد تولید را در میان کالاهای منتخب معدنی و صنایع معدنی به خود اختصاص داده است. مطابق داده‌های آماری این کالا نسبت به سال ۹۵، رشد ۲۱ درصدی داشته است. پس از چینی بهداشتی، «شیشه جام» نیز با رشد تولید نزدیک به ۱۹ درصدی، جایگاه دوم در میان کالاهای منتخب معدنی و صنایع معدنی را از آن خود کرده است. آمارها نشان می‌دهد در سال ۹۶، در مجموع ۹۸۲ هزار تن شیشه جام تولید شده است. «کاشی» تولید شده در مدت زمان مورد بررسی نیز برابر ۳۷۸ میلیون متر مربع بوده که نسبت به سال ۹۵، رشد نزدیک به ۱۹ درصدی داشته است. تولید «کنسانتره زغال‌سنگ» نیز در سال گذشته، یک میلیون و ۳۸۸ هزار تن بوده که نسبت به سال ۹۵، رشد نزدیک به ۱۳ درصدی را ثبت کرده است. تولید «فولاد خام» نیز در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۲۰ میلیون و ۸۲۵ هزار تن بوده که نسبت به سال ۹۵، رشد ۱۱ درصدی را تجربه کرده است. اما در مقابل، آمارها نشان می‌دهد تولید چهار محصول «کاتد مس»، «ظروف شیشه‌ای»، «ظروف چینی» و «سیمان» به‌ترتیب با افت تولید مواجه شده‌اند.
تولید زیر ذره‌بین
اما چرا برخی محصولات منتخب صنعتی و معدنی در سال ۹۶ با افزایش و افت تولید مواجه شدند؟ ارزیابی‌ها نشان می‌دهد «سواری» به‌دلیل تولید براساس برنامه سال ۹۶ و افزایش نسبی کیفیت و تقاضا، «ماشین لباسشویی» به‌دلیل به بهره‌برداری رسیدن خطوط تولید شرکت تکوین الکترونیک و گلدایران و فراهم شدن زمینه‌های حمایتی مناسب و سیاست راهبردی وزارت متبوع از تولید داخلی، «سنگ‌آهن» به‌دلیل تبدیل واحدهای سنگ آهن به واحدهای فرآوری برای تولید ارزش‌افزوده بیشتر، «لاستیک خودرو» به دلیل افزایش تقاضا و افزایش تولید بخش خودرو، «انواع کاغذ» باتوجه به افزایش تولید کاغذ تیشو به میزان 9.5 درصد و همچنین افزایش تولید کاغذهای لاینر و فلوتینگ به میزان ۶۱ درصد و همچنین افتتاح و افزایش تولید شرکت مجتمع کاغذسازی راشا کاسپین ایرانیان، «کارتن» به دلیل افزایش سطح تقاضای مشتری در طول دوره، «MDF تخته فیبر» به‌دلیل افزایش تقاضا در بازار جایگزینی محصول MDF به‌جای نئوپان، «سموم دفع آفات نباتی» به‌دلیل افزایش تقاضا در بخش کشاورزی، «روغن موتور و صنعتی تصفیه اول» به‌دلیل افزایش تقاضا به نسبت افزایش تولید خودرو، «دوده» به‌دلیل کاهش واردات دوده و رویکرد صادراتی برخی شرکت‌ها و «پتروشیمی» به‌دلیل تامین مناسب خوراک و نزدیک شدن به سقف ظرفیت اسمی مجتمع‌های پتروشیمی، توانسته‌اند در سال ۹۶ در مدار صعودی تولید قرار گیرند.
اما در این میان «پودر شوینده» به‌علت کاهش صادرات به عراق، «وانت» به‌دلیل تغییر در برنامه مدیریتی گروه خودروسازی و جلوگیری از تولید وانت آریسان واحد تبریز توسط سازمان ملی استاندارد، «کولر‌آبی» به‌علت کاهش صادرات و فصلی بودن تولید محصول، «الیاف اکریلیک» به‌دلیل تعطیلی یک شرکت تولیدی از اواسط سال گذشته به علت مشکلات مدیریتی، «داروی انسانی» به‌علت کاهش نقدینگی به‌دلیل اجرای طرح تحول سلامت، «الکتروموتور» به‌دلیل مشکل تامین مواد اولیه و کاهش نقدینگی، «سیمان» به‌دلیل کاهش تقاضا طی سال‌های گذشته و فصل زمستان، کاهش صادرات، قطعی گاز و رکود بخش ساختمان، «کاتد مس» به‌دلیل ادامه تعمیرات و تغییر سیستم کوره‌های فعلی به سیستم فلش تا آذرماه و «نئوپان» به‌دلیل کاهش تقاضا در بازار با افت تولید مواجه شده‌اند.
دنیای اقتصاد