واریز ۳۶۰ هزار میلیارد به حساب خانوارهای ایرانی!

وقتی فرمان اجرای قانون هدفمندی یارانهها و توزیع یارانه نقدی بین خانوارهای ایرانی صادر میشد شاید این تصور وجود نداشت که این روند معیوب تا زمانی ادامه پیدا کند که خرج آن به صدها هزار میلیارد تومان میرسد و دیگر قدرت اصلاح سریع آن به حداقل میرسد.

۱۰ سال است که جمعیت بیش از ۷۰ میلیونی ایران عادت کردهاند که ساعت ۱۲ شب یکی از روزهای آخر ماه مبلغ ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به حسابشان واریز شود. فرقی هم ندارد خانوار وضعیت مالی خوبی داشته باشد و این پول اصلا اثری در زندگی آن نداشته باشد یا خانواری که حتی همین یارانه میتواند گرهی از زندگیاش باز کند و برای دریافت آن منتظر استغ وضعیتی که نشان دهنده روال اشتباه پرداخت یارانه در این سالها بوده و میتوانست به جای توزیع بین افراد غیرنیازمند به گونهای برنامهریزی شود که به نوعی دیگر از نیازمندان حمایت شود و هم سهم بخشهای دیگری که در قانون تعیین شده، اختصاص پیدا کند.

اما به هر ترتیب، جمعیتی وارد لیست سازمان هدفمندی شدند که در هر ماه حدود ۳۵۰۰ میلیارد تومان هزینه یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان آنها بود و وقتی حساب و کتاب دقیقتر میشود نشان می دهد که از سال ۱۳۸۹ تا کنون برای هشت میلیارد نفر یارانه واریز شده که مجموعه هزینهای حدود ۳۶۴ هزار میلیارد تومان به همراه داشته است.

۳۶۴ هزار میلیاردی که این سال خرج شده اکنون و در وضعیتی که دولت با کمبود منابع مواجه است، معادل بودجه سالانه آن شده است. در همین سال جاری که بودجه عمومی بیش از ۴۵۰ هزار میلیارد تومان پیشبینی شده کسری بودجه به سمتی پیش رفت که دولت بودجه را تا ۳۸۶ هزار میلیارد تومان کاهش داده است و رقم به رقم منابع برای آن اهمیت دارد ولی در همین زمان هم همچنان بابت یارانه نقدی بیش از ۷۸ میلیون نفر در ماه باید هزینه سنگین ۳۵۰۰ میلیارد تومانی را پرداخت کند.

قرار است بعد از سالها تکلیف قانونی برای حذف یارانه بگیران پردرآمد امسال اتفاق تازهای رخ دهد و نحوه یارانهدهی نقدی تغییر کند ولی آنچه تاکنون ثبت شده فقط حذف حدود یک میلیونی بوده است و با اینکه گفته میشود باید حداقل ۲۴ میلیون نفر حذف شوند و دولت هم بانک اطلاعاتی دقیق برای این مهم را در اختیار دارد، همچنان دست مسئولان برای اقدام اصلاحی میلرزد.

برخی کارشناسان معتقدند در این بین ملاحظات سیاسی و اجتماعی وجود دارد که مانع از آن میشود که حتی دولت دست به حذف میلیونی پردرآمدها بزند. ولی اکنون وضعیت مالی به نحوی است که دیگر فرصت برای مدارا نیست و باید بدون ملاحظهای افراد پردرآمدی که شناسنامه مالی مشخصی دارند و تشخیص آنها هم کار آسانی است، یارانهشان حذف شود.

یارانه نقدی و حجم ۳۶۰ هزار میلیاردی تنها بخشی از پول کلانی است که سالهاست دولتها بابت یارانه میپردازند و در سوی دیگر ماجرا یارانههای پنهان قرار دارند که در سال حجم آنها به بیش از ۹۵۰ هزار میلیارد تومان میرسد و ابعاد خاص خود را به همراه دارند.

با وجود اعلامی که از سوی دولت و مجلس برای اصلاح روند پرداخت یارانه پنهان و آشکار در ایران وجود دارد فعلا به جمعبندی مشخصی در این رابطه نرسیدهاند و مشخص نیست تا چه زمانی قرار است این روند معیوب ادامه داشته و هزاران میلیارد منابع کشور این گونه خرج شود.