تجربه مداخله ارزی در جهان؛ این بار چین

چین از جمله کشورهایی است که هنوز هم مسئله مداخلهاش در بازار ارز در رسانهها بازتاب زیادی دارد. این کشور در دهه ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ میلادی به دلیل تولید کالاهای ارزانقیمت به یکی از اصلیترین صادرکنندگان کالاهای مصرفی به آمریکا تبدیل شده بود و از همان زمان تلاش زیادی برای پایین نگه داشتن ارزش واحد پول خود (یوان) و افزایش قدرت رقابت کالاهایش در بازار جهانی انجام داد. این درحالی است که هماکنون نیز مداخله چین در بازار ارز همچنان ادامه دارد و سیاستی است که زمینه را برای رشد اقتصادی و رشد توان صادراتی این کشور فراهم کرده است.

نیویورکتایمز در نوامبر ۲۰۱۶ در گزارشی یکی از دلایل مهم در بالا بودن ارزش صادرات کالاهای چین به آمریکا را پایین نگه داشتن ارزش یوان توسط بانک مرکزی این کشور برشمرد و نوشت: بانک مرکزی چین از طریق خرید دلار آمریکا با یوان، زمینه را برای کاهش ارزش یوان فراهم کرده است. در نتیجه این سیاست، عرضه یوان در بازار ارزهای خارجی افزایش یافت و تقاضا برای دلار آمریکا هم بیشتر شد که هر دو سیاست به کاهش ارزش یوان و افزایش ارزش دلار در بازار جهانی کمک کرد.

باوجود انتقادهای زیادی که مقامات آمریکایی از چین کردند و خواستار اصلاح این وضعیت شدند، دولت چین همچنان مداخله در بازار ارز و حفظ ارزش «یوان» در سطح پایین را در دستور کار خود قرار داده و تأکید کرده که قصدی برای توقف این سیاست ندارد.

طبق گزارش منتشرشده توسط ولادیمیر اوربانک در دسامبر سال ۲۰۱۲ میلادی در خبرگزاری رویترز، ارزش ذخایر ارزی چین برابر با ۳.۳ هزار میلیارد دلار بود که بالاترین میزان ذخیره ارز خارجی در دنیا محسوب میشود. طبق این گزارش ۶۰ درصد از ذخایر ارزی چین به دلار آمریکا است.

پل کروگمن، اقتصاددان برجسته آمریکا در مقالهای در سال ۲۰۱۰ در نیویورکتایمز نوشته بود: هر چه ارزش یوان در بازار جهانی کاهش یابد، ارزش دلار در برابر یوان بیشتر میشود و چین از صادرات کالاهایش دلار بیشتری به دست میآورد و این درحالی است که برای پرداخت هزینههای وارداتی باید دلار کمتری بپردازد. البته جریان سرمایهها این معادلات را اندکی پیچیدهتر میکند ولی تغییر اساسی ایجاد نخواهد کرد. اگر چین همچنان ارزش برابری یوان با سایر ارزها را پایین نگه دارد، در دورهای کوتاه این کشور با مازاد دلار مواجه میشود که مسئلهای خطرناک برای اقتصاد آمریکا است.