پیش‌بینی‌های نفتی چقدر معتبر است؟

مشکل این است که این پیشبینیها اغلب بسیار با یکدیگر متفاوت هستند و به معنای آن است که حداقل یکی از این پیشبینیها اشتباه است.

جولین لی اخیرا در ستونی در بلومبرگ به بررسی تفاوت پیشبینیهای آژانس بینالمللی انرژی و اداره اطلاعات انرژی آمریکا با اوپک برای سال ۲۰۲۰ پرداخت و نوشت: در حالی که اوپک انتظار دارد روند کاهش سطح ذخایر جهانی نفت امسال ادامه پیدا کند، دو آژانس دیگر انتظار دارند روند رشد این ذخایر ادامه خواهد یافت.

انگیزه پشت این پیشبینیها چیست؟

میتوان این طور تصور کرد که از سوی اوپک این تمایل وجود دارد که توافق کاهش تولید موثر واقع شده و سطح ذخایر جهانی نفت را پایین بیاورد تا از کف قیمت نفت پشتیبانی کند. با این حال اداره اطلاعات انرژی آمریکا هم بر اساس هدف واشنگتن برای نفوذ انرژی، تصورات امیدوارکنندهای دارد. این آژانس پیش از این که معلوم شود آمار تولید واقعی کمتر از پیشبینیهای اولیه بوده که بر مبنای مدلهای آماری منتشر شده بودند، ناچار شد برآورد تولید نفت را مورد بازنگری قرار دهد.

در حقیقت تولید آمریکا رو به رشد است و اوپک هم این واقعیت را تایید کرده اما ممکن است تولید آمریکا به حدی که پیشبینیها نشان میدهد، رشد پیدا نکند.

در این بین، آژانس بینالمللی انرژی میماند. آیا این آژانس هم در پیشبینیعرضه و تقاضا منافعی دارد؟ از نظر تئوری منافعی ندارد اما به نظر میرسد به شدت سرگرم هشدار در خصوص عدم اقدام نسبت به تغییرات جوی در بخش عرضه نفت و بازی پیشبینیتقاضا است. همچنین به دفعات آمارش با آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا یا اوپک همگرایی داشته است.

رشد تقاضا و عرضه نفت

برای امسال اوپک و آژانس بینالمللی انرژی رشد تقاضا برای نفت را ۱.۲ میلیون بشکه در روز پیشبینیکردهاند و انتظار دارد تقاضا برای نفت و هیدروکربنهای مایع به میزان ۱.۳ میلیون بشکه در روز رشد کند.

آژانس بینالمللی انرژی در خصوص عرضه غیراوپک خوش بینی کمتری نسبت به اوپک داشته و پیشبینیکرده که تولید در خارج از اوپک به میزان ۲.۱ میلیون بشکه در روز رشد میکند در حالی که اوپک میزان رشد عرضه نفت غیراوپک را ۲.۳۵ میلیون بشکه در روز پیشبینی کرده است. اداره اطلاعات انرژی آمریکا بالاترین پیشبینیاز رشد عرضه نفت غیراوپک در سال میلادی جاری را به میزان ۲.۶ میلیون بشکه در روز داشته است.

مشکل ذخایر نفت

تفاوت این پیشبینیها درباره وضعیت ذخایر جهانی نفت در سه سال گذشته از زمانی که نخستین توافق کاهش تولید اوپک در سال ۲۰۱۷ آغاز شد، قابل توجه است.

طبق گزارش اوپک، ذخایر نفت جهان از سال ۲۰۱۷ به میزان ۶۵۳ میلیون بشکه نزول کرده است در حالی که طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی، هیچ کاهشی در سطح ذخایر نفت وجود نداشته است. کاهش تولید اوپک پلاس طبق توافق انجام شده و هدف آن در سه سال گذشته، پایین آوردن سطح ذخایر نفت بوده است.

اما اداره اطلاعات انرژی آمریکا برآورد کرده که ذخایر جهانی نفت در سه سال گذشته حدود ۱۰۰ میلیون بشکه رشد کرده است. آمار آژانس بینالمللی انرژی از این هم بالاتر بوده و برآورد کرده که میزان ذخایر ۱۴۲ میلیون بشکه بالا رفته است.

به نظر میرسد تفاوت این پیشبینیها ناشی از روشهای مختلف محاسبه درباره میزان نفت موجود در مخازن و مسائل مختلفی که این سه آژانس به حساب میآورند بوده است. در واقع همه ذخایر نفت در جهان برای محاسبه موجود نیستند. به عنوان مثال میزان نفتی که چین در مخازن خود دارد محرمانه نگه داشته شده است و پکن آمار خود را بهروزرسانی نمیکند. اما اگر اطلاعاتی درباره همه نفت موجود در جهان وجود نداشته باشد، چگونه میتوان به برآورد ذخایر جهانی اطمینان داشت.

در واقع وضعیت ذخایر جهانی تنها یک قطعه از پازل است. پیشبینیهای رشد عرضه و تقاضا به همراه ترندهای تولید و مصرف، به منظور ارزیابی مسیر قیمت نفت اهمیت بیشتری از آمار سطح ذخایر دارد. تمامی این موارد روی ذخایر تاثیر میگذارند و سطح ذخایر نتیجه نهایی عرضه و تقاضا و تولید و مصرف هستند.

بر اساس گزارش اویل پرایس، برای کسانی که میپرسند آیا در صورت وقوع اختلال جدی در تولید، نفت کافی در جهان وجود دارد، پاسخ مثبت است و هر سه آژانس در این باره موافق هستند. کشورهای عضو OECD به تنهایی نفت برای تامین ۶۰.۶ روز تقاضا دارند. مطمئنا ارزیابی ذخایر در برابر تقاضای جهانی قابل درکتر است. بنابراین فارغ از این که توافق اوپک پلاس با چه درجهای از موفقیت خاتمه پیدا خواهد کرد، جهان فعلا کمبود عرضه نفت ندارد.