وضعیت اقتصاد در سال ۹۸ چگونه بود؟

سال ٩٨ در شرایط امتداد تحریمهای ظالمانه و سختگیریهای روز افزون آمریکا بر اقتصاد ایران آغاز شد و از همان آغاز با بحران ‏سیل در دهها استان ایران در شوک فرو رفت. این عیدی بدشگون برای اقتصاد کشور اما در شرایطی بود که خروج آمریکا از برجام و در ‏نتیجه بیاثر شدن این توافقنامه دیگر محسنات اقتصادی توافق هستهای هم پشت سر اقتصاد ایران نبود و بنا بود در اینسال رونق ‏تولید داخلی راهگشای اقتصاد کشور باشد که با پستیها و بلندیهای بسیار اقتصاد در اینسال به نظر اغلب اقتصاددانان ‏هدفگذاریهای مورد توجه برای سرپا نگاه داشتن اقتصاد چندان فرجامی نیافت تا درنهایت انتهای سال کووید ١٩ هم تیر آخر را بر ‏پیکر بیجان اقتصاد ایران زد.‏

زنجیره دستاوردهای منفی ‏

بالا و پایینهای اقتصاد ایران در سال ٩٨ آنقدر زیاد بود که سخت است از میان این همه دستچین کردن، اما تعمیق رکود تورمی، رشد ‏تورم سبد معیشت خانوارها تا ۴٠ درصد، کاهش شدید قدرت خرید خانوادهها، عدم توسعه و بهرهوری در تولید، افزایش ٩٢ درصدی ‏قیمت مسکن و رکود شدید در این حوزه و کاهش قابلتوجه میزان رشد اقتصادی و تغییرات منفی بسیاری از شاخصهای اقتصادی کشور ‏از جمله مواردی بود که میتوان آنها را بهعنوان دستاوردهای اقتصادیسال ٩٨ قلمداد کرد. اما اینها تمام وجوه بارز وقایع در این ‏سال نبودند چه آنکه شاید تصمیم افزایش قیمت بنزین را بتوان خبرسازترین واقعه اقتصادیسال دانست؛ موضوعی ‏که در شرایط آب رفتن جیب مردم در کنار آب رفتن اقتصاد کشور، بسیاری از مردم را برآشفت اما دولت را کمی از بار مشکلات فارغ ‏کرد. ‏

حال و روز بازارها چگونه بود

در کنار همه این موارد بازارها هم درسال ٩٨ حال و روز عجیبی داشتند. در کنار افزایش بسیار قیمتها در بازار مسکن و رکود ‏ساختوساز و متعاقب همه اینها رکود جدی تقاضا در این حوزه، سال سختی برای مسکن رقم خورد که به گمان کارشناسان باید ‏منتظر باشیم که درسال ٩٩ این وضع کمابیش ادامه یابد. همچنین بازار ارز با تمام اقدامات و تلاشهای بازار ساز برای مهار و کنترل ‏آن با هریک از وقایع عمدتا تلخ و گاهی شیرین کشور بالا و پایین شد و نوسانات در نرخها گاهی پایین و عمدتا بالا و بالاتر برای ‏نرخ ارز بود.

بازار طلا و سکه هم همانند سایر بازارهای کشور، تحتتأثیر نوسانات جدی بازار ارز درسال ٩٨ بود اما این تنها وجه تاثیر‏پذیری این بازار نبود چه آنکه در اینسال تاثیر انس جهانی طلا و نوسان آن نیز بر بازار طلا و سکه بسیار جدی بود. اما در کنار همه بالا ‏و پایین شدنهای نرخ طلا و سکه این بازار هم از تبعات رکود اقتصادی حاکم بر کشور جان به در نبرد و گرد رکود بر این بازار هم ‏چشمگیر بود. اما در کنار همه این بازارها، بازار بورس یکی از عجیبترین سالهای خود را سپری کرد، سالی که بازار سرمایه گاه بر ‏خلاف جریان وقایع صعودهای چشمگیر به خود میدید و همه را شگفتزده میکرد و گاه با سقوطهای پیدرپی رکوردهای عجیب بر ‏جای میگذاشت. هرچند با این همه روند سرمایهگذاری در این بازار در مقایسه با دیگر بازارها به نسبت قابل قبول بود.‏

پیوند اقتصاد ٩٨ و ٩٩‏

تمام وقایع عمدتا تلخ و گاهی به نسبت خوب در سالی که روزهای آخر خود را سپری میکند در شرایطی که در اینسال جا میماند ‏مایه خوشاقبالی بود اما به گمان عمدهکارشناسان بسیاری از این وقایع سایه خود را کمابیش برسال ٩٩ هم ممکن است بگسترانند. ‏سایه شومی که از شوک آخر به اقتصاد ایران درسال ٩٨، یعنی شیوع بیماری نحس کرونای چینی، نشان داد با قوت تلاش دارد ‏تلخیهای خود را به ٩٩ پیوند بزند؛ امید که پیشبینیها خلاف از آب درآید و سرنوشت اقتصاد در ٩٩ دیگرگون شود.‏