وعده وزیر برای واگذاری "هما" به کجا رسید؟

شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما)، همواره جزو ایرلاینهای زیانده به حساب میآمد؛ به گونهای که در سه سال گذشته زیان انباشتهاش به حدی رسیده بود که باید اعلام ورشکستگی میکرد. البته به نظر میرسید که دلیل تغییر و تحولات در این ایرلاین دولتی در ابتدای سال جاری هم همین نکته بود. چراکه محمد اسلامی - وزیر راه و شهرسازی - در اردیبهشت ۱۳۹۸ و در مراسم تودیع و معارفه مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، به این مسئله اشاره و اظهار کرده بود که شرکت هواپیمایی ایرانایر باید سودده و پربازده شود و از طریق سهام دارای ارزش در فرآیند خصوصیسازی به بخش خصوصی واگذار شود.

وی در حاشیه همین مراسم، در پاسخ به ایسنا درباره آخرین میزان بدهی انباشته هواپیمایی هما، گفت که بدهی انباشته این شرکت از سال ۱۳۶۴ بوده است که شامل بدهی دولت به هما و برعکس است که از ظرفیت قانون بودجه ۱۳۹۷ استفاده کردیم و ١٦٤٥ میلیارد تومان با توجه به مصوباتی که در سلسله مراتب داریم، این رقم را مدنظر قرار داده و تسویه حساب کردیم اما سال ١٣٩٨ اولین سالی خواهد بود که هما زیان انباشته در دفاترش نخواهد داشت.

البته فرزانه شرفبافی - مدیرعامل سابق ایران ایر - هم در همین مراسم، میزان بدهیهای این شرکت هواپیمایی را در تیر ۱۳۹۶ و قبل از پذیرش این سمت، ۹۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد که به خودی خود، نکته قابل تاملی بود.

اما در مهر ۱۳۹۸ به نظر میرسد که یکی از وعدههای آقای وزیر در این زمینه عملی شد، چراکه شهرام آدمنژاد - معاون وزیر راه و شهرسازی - اعلام کرد که شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران برای اولین بار طی سالیان گذشته توانسته است نقطه سربه سر عملیاتی را پشت سر بگذارد و به سود عملیاتی به میزان ۴۱ میلیارد تومان برسد، در حالی که این عدد در سال گذشته منفی ۲۲۶ میلیارد تومان بود.

وی با بیان اینکه منفی بودن رقم سود خالص شرکت ایرانایر عمدتا به دلیل هزینههای مالی و سایر هزینههای غیرعملیاتی است، گفت که منظور از سود عملیاتی سود حاصل از فعالیتهای عملیاتی شرکت است که فعالیتهای اصلی شرکت را تشکیل می دهد. فعالیتهای عملیاتی و مکرر شرکت جزو آن بوده که در اساسنامه به آن اشاره شده است.

به گفته معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی، این مهم به علت عواملی از جمله ایجاد نقاط پروازی جدید (شش مسیر) و استفاده بهینه از ناوگان موجود و مدیریت هزینهها محقق شده است، گرچه این رقم کوچک است اما با توجه به اهرمی بودن شرکت به علت سهم بالای هزینههای ثابت از کل هزینهها، امکان استفاده از اهرمهای عملیاتی شرکت در جهت رشدهای چندبرابری سود، همزمان با افزایش فروش را فراهم می کند.

آدم نژاد همچنین اظهار کرده که این رقم در صورت سود و زیان سال ۱۳۹۷ شرکت درج شده است. البته در گزارش حسابرس مستقل شرکت که مشروط است، موضوع احتساب کامل هزینههای صندوق بازنشستگی به عنوان یکی از بندهای شرط ذکر شده است اما این بند در صورت های مالی سالهای گذشته شرکت نیز وجود داشت و در آن سال ها زیان هم وجود داشت.

گرچه این خبر منتشر شده در همان مهر پارسال درباره سوددهی ایرانایر قدری مبهم بود و تاکنون محاسبه دقیقی از میزان سود و زیان هما منتشر نشده است، اما تغییر و تحولات در این ایرلاین با این هدف صورت گرفت و قرار بود ایرانایر به سم سوددهی در سال ۱۳۹۸ و نهایتا خصوصی شدن حرکت کند، اما با گذشت پنج ماه از وعده وزیر، خبری از واگذاری این ایرلاین دولتی و خصوصی شدن آن مطرح نشده و مشخص نیست که این وعده چه زمانی عملیاتی خواهد شد.