نفت شیل در سیبل قرار گرفت

این اظهارات اخیر ایگور سچین، مدیرعامل روسنفت بزرگترین تولیدکننده نفت روسیه است. سناریوی بیرون رفتن تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا از بازار تا همین اواخر بعید بود. این تولیدکنندگان در قیمت بین ۳۹ تا ۴۸ دلار هر بشکه نفت سودآور بودند اما اکنون شاخص قیمت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا به پایین ۲۵ دلار در هر بشکه سقوط کرده است و پس از چند بار تلاش صعودی که موقتی از آب درآمد، همچنان پایین این محدوده مانده است.

در قیمتهای فعلی هیچ دلیلی برای خوش بینی نسبت به صنعتی که از افت بی سابقه تقاضا و افزایش چشمگیر عرضه لطمه دیده است، وجود ندارد. به نظر می رسد دوام آوردن در این بحران به آمیزه ای از شانس و قدرتمندی نیاز دارد. هر چه یک شرکت بزرگتر باشد فضای بیشتری برای کاهش هزینهها دارد. شرکتها میتوانند با درخواست از تامین کنندگانشان برای کاهش قیمتها، هزینههایشان را پایین بیاورند و شماری از شرکتهای نفت شیل پیش از این چنین درخواستی را مطرح کرده و خواستار تخفیفهای قابل توجهی شدهاند.

این استراتژی در دوران بحران قبلی بازار نفت هم روی داد و در آن زمان تولیدکنندگان نفت شیل از افزایش بهره وری و کنترل دقیق هزینهها صحبت کردند. با این حال عمده این صرفه جویی ناشی از کاهش چشمگیر قیمت خدمات شرکتهای خدمات میدان نفتی بود تا تولیدکنندگان بتوانند در طول بحران دوام بیاورند و به این ترتیب بقای مشتریانشان را تضمین کنند. در نتیجه بخش خدمات میدان نفتی صنعت نفت از بخش اکتشاف و تولید به مدت طولانیتری آسیب دید.

علاوه بر بهبود بهره وری، سطح قیمت نفت برای سودآوری هم به دلیل کاهش مخارج عملیاتی، کاهش پیدا کرد. اما اکنون این هزینهها باید کاهش بیشتری پیدا کنند و شرکتها هم با محدود کردن فعالیتشان و کاهش شمار دکلها و حفاری چاههای کمتر، به چنین کاری مبادرت کردهاند. این یکی از مکانیزمهای خودساماندهی صنعت نفت شیل است. با حفاری چاههای کمتر، رشد تولید کمتر شده و از بین می رود و تولید رو به کاهش خواهد بود. احتمالا چنین اتفاقی به زودی روی خواهد داد.

نفت شیل آمریکا برای تغییر بازی جهان نفت و کاهش هزینهها برای دوام آوردن در بحران ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ مورد تمجید قرار گرفته است. اما کلوب تولیدکنندگان نفت شیل اغلب فراموش میکند که کاهش هزینههای عملیاتی حدی دارد و شرکتهای اکتشاف و تولید میتوانند از یک خدمات دهنده میدان نفتی تخفیفهای زیادی درخواست کنند اما وقتی این تخفیفها و کاهش هزینهها به اوج خود رسیدند، شرکتهای تولید و اکتشاف دیگر گزینه دیگری ندارند. بسیاری از این تولیدکنندگان کوچکتر مستقل و بسیاری از شرکتهای بزرگ شیل در وضعیت فعلی عرضه و تقاضا، فضای چندانی برای تکان خوردن ندارند.

پرسشی که بسیاری مطرح میکنند این است که آیا صنعت شیل تجربه بحران قبلی را میتواند تکرار کند و با پایین بردن هزینهها و چابک سازی دوام بیاورد و پس از پایان بحران بتواند در قیمت پایینتر نفت سودآوری داشته باشد. اگر بحران فعلی مانند بحران قبلی مربوط به عرضه بیش از حد نفت بود، پاسخ می توانست "شاید" باشد اما متاسفانه این بار چنین نیست و صنعت اکنون با بزرگترین افت تقاضا در تاریخ بازار نفت روبهروست.

بر اساس گزارش اویل پرایس، به علاوه فضا برای پایین بردن قیمت مناسب برای سودآوری نسبت به پنج سال پیش محدودتر شده است. نمی توان تا ابد نوآوری داشت و سطح هزینهها را برای سودآوری در قیمت پایین کاهش داد. ضمن اینکه صنعت شیل در برخی از مناطق ممکن است با هزینههای بالاتری مواجه شود.