چهار ضلعی صعود دلار در بازار ارز

رشد روز دوم مهرماه برای بسیاری از معاملهگران ارزی غیرمنتظره بود. عده زیادی انتظار داشتند، پس از کاهش جو روانی حاصل از اخبار سیاسی پیرامون مکانیزم ماشه، قیمت دلار به ثبات بیشتری برسد و حتی به تدریج در مسیر کاهشی قرار بگیرد. با این حال در همان ابتدای روز گذشته دو عامل بیرونی به کمک افزایشیهای بازار ارز داخلی آمدند؛ اولی تقویت ارزش دلار در هرات افغانستان و دیگری بالا رفتن نرخ حواله درهم. این متغیرها باعث شدند که سمت و سوی انتظارات در بازار ارز داخلی تغییر کند و کسی در خیابان فردوسی حاضر نباشد در ابتدای روز زیر محدوده ۲۷ هزار و ۷۰۰ تومان اقدام به فروش دلار کند. همین موضوع تبدیل به بال سوم افزایشی در بازار ارز شد، چرا که بیشتر تحلیلگران فنی بازار عنوان کرده بودند که عبور دلار از سطح ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومانی، سرعت رشد این ارز را بیشتر میکند. همین اتفاق هم افتاد و در نزدیکی ساعت ۲ بعدازظهر، این ارز در خیابان فردوسی توسط معاملهگران بالای کانال ۲۸ هزار تومانی عرضه میشد.

بال چهارمی که از نگاه برخی فعالان به افزایش قیمت دلار کمک کرد، کاهش ارزش طلا در بازارهای جهانی بود. دیروز طلا به زیر مرز هزار و ۹۰۰ دلار رفت و تا ساعت ۴ بعدازظهر هم نه تنها رفتار بازگشتی را از خود نشان نداد، بلکه تا محدوده هزار و ۸۸۰ دلاری عقب نشست. (قیمت اونس طلا تا ساعت ۲۱ به ۱۸۶۶ دلار هم رسید)این افت میتوانست اثر کاهشی زیادی در بازار سکه داشته باشد، ولی برخی فعالان عنوان میکردند که سکهبازان از طریق بالا بردن قیمت دلار سعی کردند که از ارزش دارایی خود حفاظت کنند. در واقع ورود سکهبازان به بازار ارز از نگاه این گروه، ضلع چهارم افزایشی بازار ارز در روز دوم مهرماه بود. سکه به واسطه همین رشد دلار توانست به ریزش بهای اونس به کانال پایینتر بیمحلی کند و با ۲۰ هزار تومان افزایش به بهای ۱۳ میلیون و ۲۲۰ هزار تومان برسد. سکه تمامبهار آزادی هم چنان بالای ۷۰۰هزار تومان حباب دارد و این حباب برای اینکه از بین برود نیاز به قیمتهای بیشتر دلار یا طلای جهانی دارد.

نقش دو بازار بر معاملات دلار

به گفته فعالان، تاثیر دو بازار خارجی بر معاملات بازار ارز داخلی در روزهای اخیر افزایش یافته است: بازار معاملات ارز هرات افغانستان و بازار حواله درهم امارت. یکی از بازیگران ارزی عنوان میکرد که معاملات دلار در بازار هرات افغانستان اهمیت زیادی پیدا کرده است، خصوصا آنکه خرید و فروشهای این بازار زودتر از بازار تهران آغاز میشود. همین شروع زودتر موجب میشود که بازیگران ارز بازار تهران و مشهد روند حرکتی هرات را بهعنوان یک عامل انتظاری در معاملات خود لحاظ کنند. بهعنوان مثال گفته میشد که ورود دلار در بازار هرات افغانستان به کانال جدید در ساعات انتهایی روز سهشنبه موجب شد که خریدها در بازار تهران هم تحتتاثیر قرار بگیرد. در کنار این گفته میشود که معاملات فردایی بازار هرات هم بازار فردایی تهران را جهت میدهد.

در کنار بازار هرات که در هفتههای اخیر اهمیت بیشتری برای معاملهگران بازار ارز داخلی پیدا کرده است، بازار حواله درهم اهمیت گذشته خود را حفظ کرده است و در روزهای اخیر مرزشکنیهای درهم، سیگنال صعودی به بازار ارز میدهد. روز گذشته هم ارزش حواله درهم به بالای ۷ هزار و ۷۰۰ تومان رفت و همین موضوع یک علامت مهم به افزایشیهای بازار ارز بود. با درهم بالای ۷ هزار و ۷۰۰ تومان، ارزش دلار در بازار داخلی میتوانست به بالای ۲۸ هزار و ۲۰۰ تومان برسد. نرخ حواله درهم و دلار با یکدیگر رابطه مستقیم دارند و عموما افزایش یکی منجر به رشد دیگری میشود. به گفته فعالان در صورتی که نرخ حواله درهم به زیر ۷ هزار و ۷۰۰ تومان بازنگردد، ارزش دلار در بازار داخلی باز هم میتواند افزایش پیدا کند. به نظر میرسد بازارساز تا حدی توانسته است تقاضای اسکناس را پاسخ دهد، ولی در زمینه تامین تقاضای حوالهای مشکل دارد.

بازارساز همپای بازار حرکت کرد

در دومین روز مهرماه، صرافیهای بانکی پلهپله با بازار آزاد، قیمت فروش دلار خود را هماهنگ کردند. در ابتدای روز چهارشنبه، صرافیهای بانکی قیمت فروش دلار را ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کردند که ۳۰۰ تومان بیشتر از روز سهشنبه بود. بازارساز در گام بعدی سعی کرد ارزش دلار را کمی پایینتر ببرد و قیمت را روی عدد ۲۷ هزار و ۴۰۰ تومان قرار داد. با این حال این حرکت موجب نشد که قیمتها در بازار آزاد کاهش پیدا کند. افزایش قیمتها در بازار آزاد موجب شد که بازارساز بار دیگر قیمت صرافیهای بانکی را بالا ببرد.

در ابتدا دلار بر تابلوی این صرافیها روی عدد ۲۷ هزار و ۶۰۰ تومان قرار گرفت و در گام بعدی عدد ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومانی در برابر اسکناس آمریکایی به ثبت رسید. بازارساز با استفاده از این تاکتیک سعی کرد که قیمت خود را نزدیک به بازار آزاد نگه دارد و مانع از ورود تقاضای آربیتراژی به بازار شود. با این حال ممکن است که بازارساز با این تاکتیک بتواند مانع ورود تقاضای آربیتراژی به بازار شود، ولی شکست هر مرز قیمتی خود میتواند زمینهساز ورود تقاضای احتیاطی بیشتر به معاملات شود. در واقع ممکن است جای خالی یک تقاضا را تقاضای دیگری پر کند. باید دید خط قرمز بازارساز برای قیمت دلار کجاست و در چه نقطهای نوسانگیران ارزی را عقب میبرد. تاکتیک بازارساز در روزهای اخیر حرکت همسو با بازار آزاد بوده است، ولی مسلما در نقطهای در برابر آنها خواهد ایستاد. تاکتیک کنونی دامنه نوسان را کاهش میدهد، ولی نتوانسته است جلوی رشد قیمتها را بگیرد. عدهای از فعالان عنوان میکنند، ممکن است بازارساز بخواهد از نقطهای عرضه سنگین ارز را آغاز کند که نوسانگیران انتظار آن را نداشته باشند. این موضوع موجب میشود که توان آنها بازگشت دوباره به بازار ارز در قامت خریدار دشوار شود. در این میان عدهای هم عنوان میکنند که ممکن است بازارساز توان زیادی برای مقابله با نوسانگیران نداشته است که قیمت در بازار آزاد به سطوح کنونی رسیده است.

غیبت خالیفروشان ارزی

روند روزهای اخیر بازار ارز همواره افزایشی بوده است؛ این موضوع موجب شده است که خالیفروشان ارزی تمایل کمتری برای ورود به معاملات دلار داشته باشند. سود خالیفروشان ارزی در کاهش قیمت دلار است، در نتیجه طبیعی است که در روزهای افزایشی بازار، تمایلی برای ورود به بازار نداشته باشند. بسیاری از خالیفروشان در هفتههای اخیر به واسطه افزایش قیمت دچار ضررهای سنگین و از بازار خارج شدند. طبیعی است که با تغییر روند دلار، فعالیت خالیفروشان ارزی رشد پیدا خواهد کرد. در بازار سکه هم فعالیت خالیفروشان کاهش پیدا کرده است، چرا که ریسک زیادی دارد. سکه در هفتههای اخیر از کانال ۱۲ میلیون تومانی بالا رفته و وارد کانال ۱۳ میلیون تومانی شده است. در کنار این هر زمان قیمت از مرز ۱۳ میلیون تومانی پایینتر رفته است، با افزایش خریدها مواجه شده است. این مساله ریسک خالیفروشی را بیشتر از قبل بالا میبرد.