کفش‌های ایرانی در پای عراقی‌ها؛ اگر چین بگذارد!

علی لشکری از صادرات ۱۰۵ میلیون دلاری انواع کفش در سال گذشته خبر داد و گفت که صادرات کفش در سال گذشته نسبت به سال ۱۳۹۸ حدود ۳۶.۶ درصد به لحاظ ارزشی و ۲۹ درصد به لحاظ وزنی افزایش داشته است.

همچنین به گفته وی در این دوره متوسط قیمت صادرات کفش ۵.۷ درصد کاهش پیدا کرده است. به عبارت دیگر با افزایش صادرات وزنی توانستیم با قیمتهای پایینتر صادرات بیشتری نسبت به سالهای قبل به دست آوریم.

سهم ۵۶ درصدی عراق از صادرات کفش ایران

لشکری با بیان اینکه ۹۰ درصد صادرات ایران به کشور عراق، افغانستان و آذربایجان است، تصریح کرد: عراق به تنهایی سهم ۵۶ درصدی صادرات ایران را دارد. ۲۶ درصد صادرات کفش نیز به کشور افغانستان و مابقی به کشور آذربایجان صادر میشود.

عضو هیئت رئیسه جامعه صنعت کفش ایران با بیان این که بیشترین صادرات در بین انواع کفش مربوط به کفشهای با رویه چرم مصنوعی و زیره پلیمر بوده که ۴۹ درصد ارزش صادرات و ۶۶ درصد وزن کل صادرات را به خود اختصاص داده، اظهار کرد: اما سهم کفشهایی به رویه چرمی از کل صادرات به لحاظ وزنی ۸ درصد و به لحاظ ریالی ۱۲.۵ درصد بوده است. این در حالی است که در دنیا فقط ۲۴ درصد صادرات کفش با رویه پلاستیکی است و بیشترین سهم از صادرات کفشهای دنیا در سال ۲۰۱۹، یعنی ۳۶.۷ درصد مربوط به کفشهایی با رویه چرمی بوده است. همچنین ۵۰ درصد واردات کفش در روسیه در سال گذشته، کفشهای با رویه چرمی و زیره پلیمری که ارزش افزوده بالاتری دارد. بنابراین سهم پایین این نوع کفش در صادرات ایران نشان دهنده فاصله زیاد ایران با همسایهها و کشورهایی است که قابلیت صادرات به آنها را داریم.

سهم ناچیز ایران از بازار بزرگ روسیه

وی افزود: سهم ایران از واردات بیش از ۳ میلیارد دلاری کفش در روسیه بسیار ناچیز است. چراکه بیش از ۵۰ درصد کفشهای وارداتی به روسیه با رویه چرمی است که صادرات آنها از ایران ناچیز است.

همچنین به گفته عضو هیئت رئیسه جامعه صنعت کفش ایران در سالهای اخیر شاهد رشد صادرات کفشهایی با رویه پارچهای بودیم، به طوری که سهم این کفشها از صادرات دنیا از ۲۴ درصد در سال ۲۰۱۶ به ۲۸.۵ درصد در سال ۲۰۱۹ رسیده است. سهم کفشهایی با رویه پلاستیکی نیز از حدود ۲۷ درصد در سال ۲۰۱۶ به ۲۴ درصد در سال ۲۰۱۹ کاهش پیدا کرده است. این در حالی است که سهم کفشها با رویه چرمی تقریباً ثابت بوده است. در ایران اما سهم کفشهای پارچهای از کل صادرات از ۱۴.۵ درصد در سال ۱۳۹۶ به ۱۶ درصد در سال ١٣٩٨ و مجددا ۱۴ درصد در سال ١٣٩٩ رسیده است. این مسئله نشان می دهد ایران باید بیشتر همراه بازارهای جهانی شود.

چرا ایران سهم زیادی از صادرات کفش در دنیا ندارد؟

لشکری همچنین نوسانات نرخ ارز را مهمترین چالش صادرات عنوان کرد و گفت: در سال ١٣٩٩ نسبت به سال ١٤٩٨ شاهد رشد ۶۱ درصدی نرخ ارز بودیم. نرخ ارز نیمایی که مبنای قیمتگذاری در بورس کالا است نیز ۶۵ درصد رشد داشته است. یکی از عمدهترین چالشهای تولیدکنندگان این است که قیمتهای تمام شده در مقایسه با نرخهای صادراتی رشد بیشتری داشته است. برای مثال در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال قبل از آن برخی از مواد اولیهای که در بورس کالا عرضه میشد رشد بیش از ۱۰۰ تا ۲۸۰ درصدی داشته است.

به گفته وی افزایش قیمت مواد اولیه در حالی رخ داده که صادرات تنها ۳۶ درصد افزایش داشته و کالای صادراتی به لحاظ قیمتی نیز ۵.۷ درصد کاهش داشته است. بنابراین نوسان نرخ ارز، افزایش قیمت تمام شده داخلی نسبت به قیمت صادراتی و افزایش نرخ مواد اولیه در بورس کالا از مهمترین عوامل افت صادرات کفش ایران در مقایسه با خیلی از کشورهای دنیا است.

رئیس کمیسیون آمار و مطالعات راهبردی جامعه صنعت کفش ایران با بیان اینکه نوسانات قیمتها و افزایش قیمت تمام شده داخلی باعث شده در بازار ۳۷۴ میلیون دلاری عراق، سهم ایران از ۲۵ درصد در سال ۲۰۱۳ به حدود ۱۵.۷ درصد در سال ۲۰۲۰ کاهش پیدا کند، گفت: این در حالی است که سهم کشور چین در بازار عراق در همین دوره از ۲۵ درصد به ۵۱ درصد افزایش پیدا کرد. در صورت تداوم این وضعیت همچنان صادرات ایران با مشکل مواجه خواهد بود.