میزان ذخایر سنگ‌آهن کشور چقدر است؟

در افق چشمانداز ۱۴۰۴ تولید ۵۵ میلیون تن فولاد پیشبینی شده است. به اعتقاد کارشناسان، اگر قرار باشد به تولید قطعی ۵۵ میلیون تنی برسیم، ذخایر سنگآهن کشور فقط پاسخگوی ۱۴ سال پس از افق چشمانداز خواهد بود، به همین ترتیب با دستیابی به تولید قطعی حدود ۴۵ میلیون تنی، ذخایر سنگآهن فقط بین ۱۷ تا ۱۹ سال دوام خواهند آورد.

کارشناسان میگویند: در هر صورت، این مدت زمان کوتاه است و باید به طور جدی به دنبال اکتشافات جدید و جذب سرمایهگذاری برای اکتشاف و استخراج معادن جدید سنگ آهن باشیم تا وابستگیمان را همچون حالحاضر به واردات سنگ آهن قطع کنیم.

در این پیوند، دبیر انجمن سنگ آهن ایران گفت: این اعداد و ارقام که حاصل تقسیم کل ذخایر بر میزان مصرف سالیانه سنگآهن و اشتباه است، با توجه به مدلهای تحلیلی مختلف، متفاوت است و از ۱۰ سال تا حتی ۲۵ سال به عنوان عمر باقیمانده ذخایر سنگآهن کشور مطرح میشود.

«سعید عسکرزاده» گفت: واقعیت این است که سادهسازی محاسبات، درست نیست و مطرح شدن ارقامی همچون ۴.۸ میلیارد تن ذخیره احتمالی و ۲.۹ میلیارد تن ذخیره قطعی برای سنگآهن، کارشناسی نیست.

وی ادامهداد: در تعیین میزان ذخایر قابل استحصال برای تولید، باید به مولفههای دیگری غیر از مسائل فنی هم توجه کرد، بهطور مثال بخش عمدهای از برداشت و استخراج معادن به عنوان باطله در سر معادن جدا میشود.

این مقام صنفی اضافهکرد: اینکه تا چه عیاری را به عنوان باطله، اطلاق و جداسازی کرده و چه درصدی از سنگ را به عنوان کانی شناسایی کنیم و در فرآوری از آن بهرهگیری کنیم، به دو مولفه فناوری و قیمت محصولات بالادستی وابسته است.

وی اظهار داشت: طبیعی است اگر قیمتها بهطور نسبی تغییر کرده یا به سمت واقعی شدن قیمتها برویم، آنگاه بسیاری از ذخایر، قابلیت استخراج پیدا میکنند و در این صورت، پیشبینی ما از عمر معادن سنگآهن و ذخایر موجود تغییر خواهد کرد.

دبیر انجمن سنگآهن ایران، به باطلههای معدنی اشاره کرد که بر اساس فناوریهای قدیمی به عنوان باطله محسوب میشدند، اما امروز میتوان از آنها بهرهبرداری کرد.

وی همچنین به معادن «هماتیتی» اشاره کرد که اکنون در زنجیره تولید سیمان قرار دارند و هنوز وارد زنجیره تولید فولاد نشدهاند که در این صورت، محاسبات را تغییر خواهند داد.

این مقام صنفی به ذخایر عمیق اشاره کرد که اکنون با توجه به نسبت باطلهبرداری بالا یا استخراج زیرزمینی بهصرفه نیست، اما در آینده با توسعه فناوریهای نوین صرفه اقتصادی پیدا خواهد کرد.

وی در عین حال، به ذخایر کمعیاری اشاره کرد که با قیمتهای مشخص شده از گذشته جزو ذخایر محسوب نمیشدند، اما در صورت اصلاح قیمتها به موجودی سنگآهن کشور اضافه خواهند شد.

عسکرزاده افزود: آنچه امروز در حال برداشت آن هستیم، مربوط به اکتشافات سالهای گذشته است و موظفیم اکتشافات را بهطور جدی دنبال کرده و برای ارتقای کمی و کیفی آن تلاش کنیم.

وی همچنین بر لزوم رفتن به عمق و توسعه اکتشافات در بخش معدن تاکید کرد و افزود: اکنون متوسط عمق اکتشافات معدنی در کشور ۲۰ متر است، درحالی که متوسط جهانی این رقم ۱۵۰ متر و در کشورهای پیشرو تا بیش از یکهزار و ۵۰۰ متر است.

دبیر انجمن سنگآهن ایران خاطرنشانکرد: توسعه اکتشافات عمیق میتواند اشتغالزا و متضمن توسعه همگون کشور باشد.

در راستای اجرای برنامه های توسعه ای ایمیدرو و واحدهای تابعه در حوزه اکتشاف، ۹۷۷ میلیون تن ذخیره سنگ آهن در ۶ سال گذشته در کشور شناسایی شده است.

آمار فوق نشان می دهد سهم ذخیره جدید از کل ذخایر، معادل ۳۳ درصد است.

نتیجه کشف ذخایر ناشی از فعالیت اکتشافی در ۶ سال گذشته نشان می دهد، کل ذخایر سنگ آهن حال حاضر به ۲ میلیارد و ۷۳۶ میلیون تن میرسد.

پیشبینی میشود با ادامه برنامه های توسعه ای و راهبری ایمیدرو در بخش اکتشاف، میزان ذخایر شناسایی شده سنگآهن تا سال ۱۴۲۰، به میزان ۲ میلیارد تن دیگر افزایش یابد.

اکتشاف پهنهها در فازهای شناسایی و پیجویی در ۳۰ استان شامل ۱۰۷ پهنه بیش از ۶۶۰ هزار کیلومترمربع گستره کشور در راستای اهداف کلان وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال اجرا است که ۸۰ درصد آن تکمیل شده است.