دیدگاه بخش خصوصی صنعت برق در خصوص خاموشی‌ها/ شکاف عرضه و تقاضا مهم‌ترین عامل قطعی‌های اخیر

به گزارش خبرنگار اقتصادی علی بخشی در نشست خبری در جمع خبرنگاران با اشاره به ظرفیتهای صنعت برق در کشور اظهار داشت: در حال حاضر 150 هزار اشتغال مستقیم در این صنعت وجود دارد دو هزار بنگاه اقتصادی بزرگ و کوچک و متوسط فعال هستند و این صنعت سهم یک درصدی در تولید ناخالص داخلی دارد. همچنین سهم ارزش افزوده بخش تولید، انتقال و توزیع از کل ارزش افزوده صنعت برق 56 درصد است، سهم بخش تولید تجهیزات برقی نیز 44 درصد است.

وی با اشاره به میزان مطالبات بخش خصوصی از وزارت نیرو گفت: در حال حاضر 10 هزار میلیارد تومان وزارت نیرو به بخش خصوصی بدهکار است در حالی که تنها با تخصیص هزار میلیارد تومان به سازندگان و پیمانکاران کوچک و و متوسط امکان نجات تمامی این شرکت ها از مسیر مطالبات معوق فراهم خواهد شد.

رییس هیات مدیره سندیکای صنعت برق درباره سرمایهگذاری در این صنعت گفت: طی یک دهه اخیر افت سرمایهگذاری را شاهد بودیم به طوری که از 6.5 میلیارد دلار در سال 85 به 630 میلیون دلار در سال 99 رسیده است.

وی با اشاره به تعداد قراردادهای متوقف نیز بیان داشت: در حوزه توزیع بیش از 300 قرارداد و در حوزه انتقال بیش از 100 قرارداد متوقف مانده است.

و یدر ادامه به چالشهای صنعت برق اشاره و تصریح کرد: قیمتگذاری برق، کسری بودجه و کاهش سرمایهگذاری از جمله چالشها و چرخه معیوب اقتصاد صنعت برق محسوب میشود.

بخشی به نظام حقوقی و قراردادی یک جانبه و ناکارآمد به عنوان دیگر چالش اشاره و اظهار داشت: عدم تعدیل قراردها، توقف قراردادها و انباشت بدهی به بخش خصوصی از دیگر معضلات این صنعت است.

وی همچنین گفت: پایش و نگهداری و تعمیرات تاسیسات، کمبود تولید و فرسودگی شبکه برق و شدت مصرف برق از جمله مشکلات پایداری شبکه و ناترازی آن است.

وی با اشاره به مشکلات زنجیره تامین و صادرات برق گفت: چالش دسترسی به مواد اولیه از صنایع بالادستی، توسعه فناوری و خرید ساخت داخل و کاهش صادرات تجهیزات و خدمات مهندسی از جمله مشکلات این صنعت است.

رییس سندیکای صنعت برق در ادامه به موضوع خاموشیها اشاره و تصریح کرد: نرخ رشد ظرفیت نیروگاهی کشور از سال 89 تا 99 به طور کلی نزولی بوده و از 8.8 درصد در سال 89 به 2.2 درصد در سال 99 کاهش یافته است و به این ترتیب رشد متوسط سالانه در 10 سال گذشته سه درصد بوده است.

وی افزود: در پنج سال اخیر سهم بخش تولید از مجموع سرمایهگذاری انجام شده حدود 15 درصد بوده است معادل ارزی سرمایهگذاری انجام شده نشان میدهد که روند سرمایهگذاری از سال 87 نزولی شده و از 6.5 میلیارد دلار به 0.63 درصد میلیارد دلار در سال 99 رسیده است. این روند نزولی سرمایهگذاری با روند نزولی نرخ رشد افزایش ظرفیت نیروگاهی کشور هم همخوانی دارد.

بخشی تاکید کرد: روند رشد تقاضا در دهه گذشته صعودی بوده و به طور متوسط پنج درصد رشد داشته است این در حالی است که روند رشد ظرفیت تولید برق کشور در 10 سال گذشته به طور متوسط نزولی بوده و متوسط رشد آن سه درصد بوده است. این تفاوت نرخ رشد منجر به شکاف عرضه و تقاضا میشود که در نتیجه آن حجم عرضه برق از حجم تقاضا جا مانده و منجر به خاموشی میشود.

بخشی در ادامه به موضوع رمزارزها اشاره و اظهار داشت: استخراج رمزارزها که به عنوان عامل بروز خاموشیهای ابتدای سال 1400 مطرح شده اگر چه به دلیل نبود اطلاعات دقیق نمیتوان مبتنی بر داده استدلال کرد ولی میتوان مدعی شد که موضوع رمزارزها نمیتواند عامل اصلی باشد چرا که شکاف بین عرضه وتقاضای برق روندی داشته که از سالهای قبلوجود داشته و بدون ظهور رمزارزها چه قانونی و چه غیرقانونی پدیده خاموشی باز هم مشاهده میشده است.