شمارش معکوس برای رونمایی از سیاست پولی دولت سیزدهم/ گزینه‎ تصدی ریاست بانک مرکزی کیست؟

بیست روز از آغاز به کار کابینه سیزدهم میگذرد اما هنوز رئیس کل بانک مرکزی مشخص نیست. این در حالی است که پیش از برگزاری جلسات رای اعتماد کابینه، اخباری متعدد در خصوص کاندیداهای احراز این پست مطرح میشد.

در سیزدهمین روز شهریور ماه نیز احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفتوگو با خبرنگاران تاکید کرد به زودی رئیس کل بانک مرکزی مشخص می‎شود.زمان اعلامی از سوی وی هفته آتی بود اما با گذشت ۱۰ روز از اعلام این وعده هنوز، این مهم محقق نشده است.

پس از آنکه عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی به عنوان کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در سیزدهمین انتخابات حضور یافت، کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی به عنوان رئیس کل انتخاب شد.

هرچند کمیجانی یکی از قدیمیترین نیروهای بانک مرکزی است اما نام وی در میان گزینههای اعلامی برای تصدی پست رئیس کلی بانک مرکزی نیست از این رو به نظر میرسد این نهاد سیاستگذار پولی در شرایط کنونی با نوعی بلاتکلیفی روبرو باشد.

اقتصاد ایران با مشکلات بسیار متعددی روبروست و بخش مهمی از شعارهای کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری نیز بر مسائل اقتصادی متمرکز بود.

کارشناسان معتقدند که تحقق شعارهای اعلامی از سوی دولت رئیسی منوط مشخص شدن سیاست پولی کشور خواهد بود. به عبارت دیگر احداث یک میلیون واحد مسکونی در یک سال و ایجاد یک میلیون فرصت شغلی در هر سال در کنار افزایش ظرفیت تولید و همچنین تحقق اهداف پیشبینی شده برای صادرات غیرنفتی در گرو روشنشدن سیاستهای پولی کشور است.به نظر میرسد طولانی شدن فرآیند انتخاب رئیس کل بانک مرکزی، ریشه در نبود توافق جامع میان فرماندهان اقتصادی در این حوزه دارد.

در شرایط کنونی ترکیب کابینه سیزدهم مشخص است و مسعود میرکاظمی نیز به عنوان رئیس سازمان برنامه و بودجه انتخاب شده است.در عین حال محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیسجمهور و همچنین مسئول هماهنگی تیم اقتصادی دولت شده اما فرمانده دیگری در حوزه اقصادی در میدان است. محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور به عنوان مسئول هماهنگی تیم اقتصادی از سوی سید ابراهیم رییسی انتخاب شده است.

گزینههای بانک مرکزی چه کسانی هستند؟

در حالی که تا ۲۰ روز پیش علی اکبر صالحآبادی قویترین گزینه تصدی ریاست کلیه بانک مرکزی بود، در شرایط کنونی نامهای دیگری نیز به گوش میرسد.

صالح آبادی، سابقه ریاست بر سازمان بورس در دولت احمدی نژاد را داراست. وی دارای مدرک کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت مالی از دانشگاه امام صادق دکتری مدیریت مالی دانشگاه تهران و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق است.

گذشت زمان اما احتمال معرفی وی به عنوان ییس کل را کمتر کرده و در روزهای اخیر نام جدیدی برای تصدی ریاست کلی بانک مرکزی به گوش میرسد. این نام جدید کسی نیست جز طالبی، دبیرکل کنونی بانک مرکزی که سه سال پیش از سوی همتی برای تصدی این پست منصوب شد.

رزومه محمد طالبی نشان میدهد وی نیز عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق است.او دکتری مدیریت مالی از دانشگاه تهران دارد و کارشناسی ارشد مدیریت مالی را از دانشگاه تهران دریافت کرد.

وی کارشناسی مدیریت بازرگانی از دانشگاه شیراز دریافت کرده بود.طالبی مدیرعامل صندوق ضمانت سپردهها، مدیرعامل بانک کشاورزی، عضو شورای عالی بورس، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و عضو هیات امنای موسسه عالی آموزش بانکداری ایران بوده است.

طالبی در میزگرد تخصصی «بانکداری مرکزی در گام دوم انقلاب» با بیان اینکه دولت سیزدهم برنامههای خوبی در زمینه تنظیم بازار ارز دارد، گفت: این برنامهها نوید خوبی برای بازار ارز است.

طالبی گفت است: در روزهای گذشته بحثهای مطرح نشان داد که تشخیص خوبی از مشکلات وجود دارد و بخشی از این عوامل به تعامل بین دولت و بانک مرکزی بازمیگردد؛ بخشی به رابطه بانک مرکزی و بانکها و عامل سوم هم به تعامل بانک مرکزی و فعالان اقتصادی مربوط میشود که باید همه طرفهای تعامل نقش خود را بدانند و در مسیر خود حرکت کنند. از این رو لازم میدانم نوید بدهم که در دولت جدید، رییس جمهوری تاکید کرده است که ساختار بودجه ۱۴۰۰ اصلاح شود که این موضوع موجب خشنودی همه فعالان اقتصادی شده است.

سخنان وی سبب شد بسیاری این نتیجه را بگیرند که طالبی در حال آماده کردن خود برای تصدی پست ریاست کلی بانک مرکزی است.

در این میان نام غلامرضا سلیمانی نیز بین گزینههای تصدی ریاست کلی بانک مرکزی به چشم میخورد .مدیرعامل کنونی بیمه مرکزی از این منظر شباهتی قابل توجه به عبدالناصر همتی دارد چرا که همتی نیز از ریاست بیمه مرکزی به ریاست کلی بانک مرکزی رسید.وی دکترای حسابداری دارد و از این منظر نیز با ولیالله سیف،رییس کل اسبق بانک مرکزی شباهت دارد.

سلیمانی قبل از بیمه مرکزی نیز مسئولیتهایی در صندوقهای سرمایه گذاری داشت و در دولت محمد خاتمی نیز مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی بوده است. ریاست هیات مدیره بانک پارسیان نیز از سوابق دیگر این گزینه جدید برای بانک مرکزی است.

طولانی شدن فرآیند انتخاب رئیس کل بانک مرکزی یعنی آخرین حلقه از زنجیره تیم اقتصادی دولت این گمان را میان کارشناسان و اهل فن ایجاد کرده است که هنوز فرماندهان اقتصادی دولت یعنی آقایان مخبر و محسن رضایی به توافق مشخصی برای انتخاب گزینه ریاست کلی بانک مرکزی نرسیدهاند.

نزدیک به دو هفته از وعده خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی برای انتخاب قریب الوقوع رئیس کل بانک مرکزی میگذرد. به نظر میرسد پیام طولانی شدن انتخاب رییس کل بانک مرکزی برای اقتصاد ایران چندان خوشایند نباشد.