ایرانی‌ها سالانه چقدر گاز مصرف می‌کنند؟

در این روزهای زمستان با وجود تولید و تزریق بیش از ۸۴۸ میلیون مترمکعب گاز در روز به خطوط سراسری، اکنون بیش یک ماه است که روزانه بیش از ۶۰۰ میلیون مترمکعب در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیر عمده مصرف میشود که هدررفت منابع، سرمایه و ثروت را در پی دارد. از روزهای دیماه ۱۴۰۱ مصرف روزانه بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده بهدلیل سرمای شدید و پایداری هوا نسبت به مدت مشابه پارسال تا ۱۵۰ میلیون مترمکعب افزایش یافته است.

آن طور که جواد اوجی وزیر نفت اعلام کرده مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری معادل ۲ فاز پارس جنوبی نسبت به زمان مشابه پارسال افزایش یافته است. شدت مصرف انرژی در ایران ۲.۵ برابر میانگین جهانی است، هماکنون روزانه ۹۹۰ میلیون مترمکعب گاز ترش در کشور برداشت میشود، روزانه از این مقدار گاز حدود ۸۴۸ میلیون مترمکعب در ۲۱ پالایشگاه گازی کشور شیرینسازی و در بخشهای مختلف کشور مصرف میشود.

به گفته وی، امسال تولید گاز کشور نسبت به پارسال ۱۳ تا ۱۵ میلیون مترمکعب افزایش یافته است. هماکنون روزانه بیش از ۱۹۰ میلیون مترمکعب گاز به نیروگاههای سراسر کشور تحویل داده میشود و هیچگونه قطعی برق در سراسر کشور گزارش نشده است.

ایران نهمین مصرفکننده انرژی دنیاست

در مورد شدت انرژی، چند عامل مهم تأثیرگذار بر کشورهای مختلف وجود دارد؛ «وسعت جغرافیایی و عوامل آب و هوایی»، «استفاده درست و همهجانبه از شبکههای اطلاعاتی و مخابراتی و اینترنت»، «میزان درآمد»، «قیمت انرژی»، «نسبت سرمایه - نیروی کار»، «گسترش شهرنشینی» و بهخصوص «وضعیت اقتصاد و تجارت»، «کشاورزی و شبکههای حملونقل» در هر کشور تأثیری مستقیم بر «شدت انرژی» دارند. حالا اگر همین چند عامل گفتهشده را متناسب با آنچه در کشورمان وجود دارد، محاسبه کنیم، متوجه خواهیم شد که چرا بر اساس استانداردهای جهانی، میانگین مصرف انرژی در ایران ۲.۵ برابر مصرف جهانی است.

در آمارهای جهانی که هر سال بررسی مجدد و بهروزرسانی میشود، ایران همچنان در میان ۱۰ کشوری قرار دارد که بیشترین میزان مصرف انرژی را به خود اختصاص داده است. این موضوع سالهاست که بهعنوان یک موضوع مهم و نگرانکننده، مرکز بحث و نظر قرار دارد تا عوامل و ریشههای اصلی، شناسایی و راهکارهایی برای آن پیدا شود، اما اثرگذاری این بررسیها در زندگی عموم مردم، به شکل مطلوب دیده نمیشود.

طبق آخرین اعلام نهمین مصرفکننده انرژی دنیاست و شاخص شدت مصرف انرژی ایران به بیش از ۰.۶۳ درصد رسیده و طبق آمار، مجموع میزان مصرف و تلفات انرژی از عرضه، سبقت گرفته و این موضوع میتواند در آینده، ایران را به واردکننده انرژی تبدیل کند یا همچون کمبود منابع آب که امروزه با بحران آن مواجه شدهایم، در مورد انرژی هم صدق کند، بهطوری که روزی با بحران تأمین منابع انرژی هم مواجه شویم.

چگونه مصرف را کاهش دهیم؟

راهکارهای کوتاهمدت و میان مدتی برای کاهش مصرف گاز در کشور وجود دارد، از جمله راهکارهای کوتاه مدت در بازه یک تا پنج ساله میتوان به افزایش قیمت گاز در همه بخشها شامل نیروگاهها، صنایع فولاد، سیمان و پتروشیمیها، صنایع خرد و مصارف خانگی بخش پرمصرف، اداری و تجاری با هر روش ممکن از جمله پلکانی، تدریجی، اعمال جرایم و حتی آزاد سازی کامل قیمتها، افزایش قیمت گاز در روزهای خیلی سرد و قیمت برق در روزهای خیلی گرم به منظور ترغیب مشترکان به کاهش مصرف انرژی در بازه زمانی اعلام شده اشاره کرد.

همچنین به واردات سریع وسایل گرمایشی و سرمایشی با راندمان بالا و از نوع کم مصرف بدون تعرفه گمرکی و فروش توأم با تسهیلات آنها به مردم، تعطیلی یا محدودسازی مصرف گاز در صنایع عمده در روزهای اوج مصرف گاز، توسعه سریع نیروگاههای خورشیدی فوتوولتائیک از طریق واردات پنلهای خورشیدی و احداث آنها در نزدیکی شهرهای پرجمعیت یا دارای سابقه کمبود، نوسازی، بهسازی و تعمیرات اساسی نیروگاههای فرسوده با هدف بهبود راندمان آنها، تسهیلات ارزان قیمت بانکی برای تعویض در و پنجرههای فرسوده با انواع دوجداره، نوسازی موتورخانهها، پکیج ها و کولرهای گازی قدیمی و فرسوده میتوان اشاره کرد.

در حوزه راهکارهای بلند مدت نیز میتوان به بومیسازی و ساخت داخل تجهیزات روشنایی، سرمایشی و گرمایشی کم مصرف در مقیاس وسیع و جایگزینی با تجهیزات پرمصرف و فرسوده، اجرای کامل مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان در ساختمانهای جدید الاحداث و بهسازی و نوسازی تمامی ساختمانهای اداری و عمومی دولتی با هدف مصرف کمتر انرژی، سرمایهگذاری و بهبود راندمان نیروگاههای کشور با بهرهگیری از تجهیزات و تکنولوژیهای روز و تبدیل نیروگاههای حرارتی به سیکل ترکیبی و همچنین نوسازی و بهسازی شبکه انتقال برق، توسعه و نصب فراگیر کنتورهای هوشمند و قرائت از راه دور با قابلیت قطع و وصل گاز و برق به منظور مدیریت پرمصرفها اشاره کرد.

هر چند ایران از نظر ذخایر گازی غنی است و مشکلاتی نیز در حوزه مدیریتی وجود دارد اما با این حال نمیتوان واقعیت مصرف فزاینده انرژی در ایران را نیز نادیده گرفت، موضوعی که اگر از هماکنون فکری به حال آن نشود قطعا در آینده دامنگیر کشور خواهد شد، لذا لازم است همه مشترکان به این موضوع توجه داشته باشند.