بازدهی پتروشیمی نسبت به دیگر صنایع از ۵۰درصد بیشتر است

سید حمید حسینی، عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی تهران و از اعضای هیئت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران گفت: در گذشته ظرفیتسازیهای خوبی در صنعت پتروشیمی انجام شد اما بعد از آن تحریم آغاز شد و چون بخش قابل توجهی از سرمایه مورد نیاز این صنعت به صورت فاینانس از خارج تامین میشد ضمن اینکه ما تجهیزات و دانش فنی مورد نیاز را هم نداشتیم، به مشکل برخوردیم. در زمینه بازار خارجی نیز به کشورهای دیگر وابسته بودیم. چون تولید پتروشیمی داخل پاسخگوی مصرف نیست. از 32 میلیون تن محصول تولیدی پتروشیمی 20 میلیون تن آن صادر میشود. همین مسائل موجب شده تا حضور بخش پتروشیمی کمرنگ شود.

وی افزود: ما از سال 84 در توسعه به مشکل برخوردیم. در سال 84 رتبه ایران در صنعت پتروشیمی در میان سایر کشورها 29 بود اما اکنون رتبه ایران در صنعت پتروشیمی 40 شده است. یعنی در این مدت دیگران پتروشیمی را توسعه دادند و ما نتوانستیم و به همین دلیل جایگاه بیست و نهم را از دست داده و به جایگاه چهلم تنزل پیدا کردیم. این در حالی است که سرمایهگذاران این صنعت نیز با مشکل مواجه شدند.

حسینی با اشاره به اینکه سیاستهای تحریم، بیثباتی، نبود خوراک مناسب، مقررات و محدودیتها و ... در حالی مطرح بودند که وضعیت کشور نیز در فاصله این سالها باثبات نبوده و به برنامهریزیهای دقیقتری برای کار طولانیمدت نیاز داریم، گفت: سرمایهگذار نیاز دارد که از آینده مطمئن باشد. اما وقتی عناصر کلیدی مشکل داشته باشند، نباید انتظار داشت که سرمایهها به سمت پتروشیمی جاری شوند.

هیئت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی با تاکید بر اینکه توسعه پتروشیمی در این سالها متوقف نبوده و رشد داشته اما این رشد مطلوب نیست، گفت: ما در حال حاضر در حال از دست دادن جایگاه و رتبه در دنیا و منطقه هستیم. ایران در چشمانداز 1404 باید در رتبه نخست پتروشیمی منطقه قرار داشته باشد. در حالی که موقعیت ایران از نظر تامین خوراک مایع و گاز، دسترسی به آب و دریا، نیروی انسانی متخصص و ... در شرایط خوبی قرار دارد اما از ظرفیتها به درستی استفاده نشده است.

حسینی تصریح کرد: ما باید در درجه اول تکلیف قیمت خوراک را مشخص کنیم و بعد از آن هم در بروکراسی اداری و زمان صدور مجوزها تجدیدنظر شود تا بعد از آن از سرمایهگذاری در صنعت پتروشیمی استقبال شود.

وی افزود: صنعت پتروشیمی یک صنعت بهروز در دنیاست و در حال حاضر هم بازدهیاش نسبت به سایر صنایع از 50 درصد بیشتر است و ارزش افزوده بیشتری هم ایجاد میکند اما سیاستگذاریهای نادرست مالیاتی موجب شده تا این صنعت ناکارآمد باشد و ارزش افزوده آن کاهش یابد. همین موضوع هم از میزان سرمایهگذاری در این صنعت کاسته است. اما پتروشیمی در دنیا در حال توسعه است و صنعتی است که هم کشورهای پیشرفته و هم کشورهای در حال توسعه به آن نیاز دارند. توجه به این نکته نیز ضروری است که زنجیره تولید محصولات پتروشیمی بسیار گسترده است و ما هنوز در حلقههای نخستین آن قرار داریم و به پتروشیمی عمق ندادهایم.

حسینی خاطر نشان کرد: در کشورهای دیگر، به عنوان مثال اگر 48 میلیون تن ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی وجود داشته باشد، 13 میلیون تن محصول نهایی به بازار عرضه میشود، یعنی تقریبا یک سوم کل ظرفیت محصول تولید میشود اما ما در کشور 50 میلیون تن ظرفیت داریم و 32 میلیون تن محصول به بازار عرضه می کنیم؛ یعنی بیش از نیمی از ظرفیت، محصول عرضه میشود. این یعنی محصولات پتروشیمی ما عمق ندارد. اوره و متانول محصولات اولیه پتروشیمی هستند که ما صادر میکنیم. اگر میعانات گازی و اولفینها و ... به جای خام فروشی با ارزش افزوده بیشتری به کشورهایی مثل آلمان و ترکیه صادر شود، وضعیت این صنعت بهبود مییابد.
وی گفت: ما به راحتی می توانیم کشور را با صادرات 100 میلیون تن محصولات پتروشیمی از نیاز به ارز نفتی نجات دهیم. استراتژی تلفیق معدن و انرژی کشور را از وابستگی نجات خواهد داد و به سرعت میتوان به بزرگترین تولیدکننده در منطقه تبدیل شد.