افزایش قیمت مسکن در سال ۹۴ بیشتر از میانگین تورم سالانه نخواهد بود

عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در گفتگوی تلویزیونی با حضور در برنامه «اقتصاد ایران» ویژه نوروز که از شبکه پنجم سیما پخش شد گفت: یکی از مشکلاتی که به طور جدی طی سالهای اخیر اقتصاد کشور با آن مواجه شد ناکارآمدی بسیار مهمی بود که در حوزه پولی و مالی کشور ایجاد شد. البته شاید گفته شود این موضوع چه ارتباطی با حوزه راه و شهرسازی دارد؛ واقعیت این است که پول مانند خون در رگهای آدمی، در اقتصاد جریان دارد و تا زمانی که نظام مالی کشور دچار سوء عملکردهای بنیادی میشود نمیتوان انتظار داشت مسکن، صنعت، پتروشیمی و سایر بخشهای اقتصادی به خوبی فعالیت کند.

وی با تاکید بر اینکه اصلی ترین مسئله اقتصاد ایران ناکارآمدی نظام پولی، بانکی و مالی است که از اواخر دهه 80 دچار مشکلات بسیاری شد و ساماندهی آن نیز بسیار زمان بر است، افزود: زمانی غرب در سال 2007 با مشکلات بحران مالی مواجه شد که اکنون بعد از گذشت 8 سال که در سال 2015 قرار داریم هنوز نتوانسته از این بحران مالی خارج شود. ضمن اینکه مشکلات ما از غرب در حوزه مالی بسیار پیچیدهتر است؛ به نظر من اساسا نظام بانکی کشور با یک نوع گرفتاریهای ساختاری از درون مواجه شد که غلبه کردن بر آنها کار بسیار سختی است.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: بزرگترین قدمی که در سال 93 برداشته شد ایجاد انضباط مالی بود به طوریکه میزان مداخلات دولت در بانک کاهش پیدا کرد که گام بزرگی بود. در گذشته اندیشهای به تدریج رایج شده بود گویی که بانک حیات خلوت دولت است و منابع بانکی که سپردههای مردم بود و بانکها امانت دار مردم بودند که باید از این سپردهها به بهترین شکل استفاده میشد و به بهترین پروژهها با کمترین ریسکها اختصاص مییافت اما کاملا معکوس عمل شد این منابع به پروژههایی با کمترین کارایی و بیشترین ریسک اختصاص داده میشد و هر وقت دولت با کسری بودجه مواجه میشد از خزانه بانکها برداشت میکرد که همه این گونه اقدامات طی چند سال اخیر متوقف و باعث شد بلافاصله نرخ تورم شتابان کشور کنترل شود که اقدام بسیار مهمی بود.

بخش قابل توجهی از منابع بانکها، داراییهای سمی هستند

آخوندی تاکید کرد: نحوه تخصیص منابع بانکی نکته بسیار مهمی بود که مطمئن شویم منابع بانکی به پروژههای درست اختصاص پیدا میکند و مداخلات سیاسی و تصمیمات فردی در تخصیص این منابع تاثیری ندارد؛ البته هنوز راه بسیار طولانی را در پیش داریم زیرا به نظر من هنوز بخش قابل توجهی از منابع و داراییهای بانکها، داراییهای سمی هستند و این داراییها نیاز به یک تصفیه جدید در درون دارند چرا که مانند خون مسموم است که خون جدید را نیز مسموم میکند. اینها داراییهایی هستند که در مقابل آن در بانک ارزش واقعی وجود ندارد، البته اراده اصلی برای توقف این روند در دولت بسیار قوی است.

این عضو کابینه دولت یازدهم گفت: واقعیت این است که وقتی یکسری منابع در اختیار برخی افراد قرار میگیرد که این منابع را از کشور خارج میکنند و در برابر آن دارایی قابل دسترسی برای بانک ایجاد نمیکنند قاعدتا بانک با مطالبهای مواجه میشود که در برابر آن دارایی واقعی وجود ندارد لذا این منابع باید بررسی شوند؛ در مرحله اول میزان این منابع باید کم شود و سپس باید پشتوانههای لازم برای این مطالبات ایجاد شود.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: بنابراین بانکها و موسسات مالی ما در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 دچار مشکلات بنیادی شدند؛ البته قبل از آن هم این مشکلات وجود داشت اما به این میزان نبوده است؛ این مشکلات باعث شده قدرت وام دهی و تسهیلات دهی بانکها به اقتصاد نیز به شدت کاهش یابد و لذا سرمایه گذاران در حوزه مسکن، حمل و نقل، صنعت، پتروشیمی و سایر بخشها با مشکل تامین تسهیلات مواجه شدند.

حمل و نقل ریلی در صدر برنامههای حمل و نقلی کشور قرار داد

آخوندی در بخشی از اظهاراتش درباره میزان تحقق اهداف برنامه پنجم توسعه در حوزه حمل و نقل گفت: بر اساس این قانون قرار بود تا پایان سال 94 سهم ریل از حمل و نقل مسافر و بار به 18 درصد افزایش یابد در حالی که اکنون سهم ریل از جابجایی مسافر حداکثر 10 و در حوزه بار حدود 5 درصد است. بنابراین در حوزه ریلی نسبت به برنامه پنجم توسعه بسیار عقب هستیم.

وی افزود: از زمانی که مسئولیت وزارت راه و شهرسازی را بر عهده گرفتم جهت گیریهای خوبی در حوزه حمل و نقل صورت گرفته به طوریکه حمل و نقل ریلی را در صدر برنامههای حمل و نقلی کشور قرار دادیم و اولویت تخصیص منابع ما به این بخش است.

حمل و نقل روزانه حومهای باید با قطار انجام شود

وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر توسعه حمل و نقل حومهای ریلی ادامه داد: حومه شهرهای بزرگ از نظر حمل و نقل ریلی وضعیت مناسبی ندارد اما در آینده باید حمل و نقل روزانه در حومه شهرها با ریل انجام شود.

آخوندی تصریح کرد: در کلانشهر تهران روزانه 120 هزار خودرو بین تهران و کرج و در مسیر تهران قم روزانه حدود 52 هزار خودرو در حال تردد است که میزان کمی نیست. بخش عمدهای از این تردد قابل انتقال به ریل است که ایمنتر و ارزانتر است و همچنین به میزان قابل توجهی در مصرف انرژی صرفه جویی میشود.

وی با با بیان اینکه ناوگان ریلی کشور در بخش مسافری بسیار پیر است گفت: حدود 2600 واگن مسافری در کشور فعال است که تقریبا 2000 واگن از این تعداد قابل قبول است و بیش از 600 واگن رضایت بخش نیست و طی چند سال آینده باید بیش از 2000 واگن مسافری و بیش از 50 هزار واگن باری به ناوگان ریلی کشور اضافه شود.

40 درصد ناوگان هوایی موجود زمینگیر است

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در حوزه حمل و نقل هوایی نیز تقریبا بیش از 40 درصد از ناوگان ما زمینگیر است، گفت: در حال حاضر با 60 درصد ناوگان موجود که ناوگان پیر و فرسودهای هستند در حال خدمترسانی هستیم بنابر این این بخش هم دارای مشکلات جدی است.

وی افزود: در حوزه حمل و نقل هوایی به منظور پاسخگویی به میزان تقاضا حداقل ناوگان موجود باید سه برابر شود و ناوگان فعلی فاصله زیادی تا میزان تقاضای موجود دارد بنابراین توسعه ناوگان بسیار مهم است؛ ضمن اینکه سرمایه گذاری در بخش ناوگان هوایی بسیار گران قیمت است به طوریکه میانگین قیمت یک هواپیمای ایرباس 300 نو بین 50 تا 60 میلیون دلار است.

روشهای تامین مالی جدید برای سرمایه گذاری در بخش هوایی در حال بررسی

آخوندی ادامه داد: بنابراین سرمایه گذاری در بخش حمل و نقل هوایی منابع بسیاری میخواهد؛ البته در حال بررسی مدلهای فاینانس و روشهای تامین مالی جدید هستیم تا بتوانیم از منابع بینالمللی برای سرمایهگذاری در بخش هوایی استفاده کنیم.

این عضو کابینه دولت یازدهم گفت: البته فرودگاههای کشور هم باید تجهیز شوند؛ در حال حاضر حدود 59 فرودگاه در کشور داریم که فقط حدود 8 فرودگاه اقتصادی هستند و سایر فرودگاهها به دلیل پروازهای کم و محدودیت ناوگان اقتصادی نیستند که اگر تعداد ناوگان را افزایش دهیم میتوانیم از ظرفیت این فرودگاهها استفاده بیشتری کنیم.

ظرفیت فرودگاه امام خمینی (ره) از 5 میلیون نفر باید به 30 میلیون نفر برسد

وزیر راه و شهرسازی درباره دو فرودگاه بینالمللی امام خمینی (ره) و مهرآباد نیز گفت: ظرفیت اعزام و پذیرش مسافر در این فرودگاه سالانه حدود 5 میلیون نفر مسافر است که حداقل باید به 30 میلیون مسافر برسد. همچنین فرودگاه مهرآباد نیاز به یک نوسازی دارد زیرا باندهای این فرودگاه از بیش از 40 سال گذشته نوسازی نشده ضمن اینکه دسترسی این دو فرودگاه به شهر و اتصال به شبکه مترو نکته بسیار مهمی است.

افزایش ظرفیت بندر شهید رجایی به 250 میلیون تن در سال

آخوندی در بخش دیگری از اظهاراتش به برنامههای خود در حوزه بنادر اشاره کرد و با بیان اینکه در بنادر شمالی و سواحل جنوب به ویژه دریای عمان باید اقدامات بسیار جدی و بزرگی انجام شود گفت: در همین راستا در سال گذشته طرح توسعه فاز سه بندر شهید رجایی آغاز شد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر ظرفیت فعلی بندر شهید رجایی بین 180 تا 200 میلیون تن در سال است گفت: این میزان باید در آینده به 250 میلیون تن در سال افزایش یابد.

اولویتهای وزیر در حوزه مسکن در سال 94

وزیر راه و شهرسازی همچنین بخش دیگری از اظهارات خود را به دغدغه مردم در حوزه مسکن اختصاص داد و درباره چشمانداز وضعیت مسکن در سال 94 گفت: در سال جاری دو اتفاق در حوزه مسکن باید در کشور رخ دهد که البته بخش عمدهای از برنامهریزی آن در سال 93 انجام شده است.

وی با بیان اینکه اولین اقدام این است که باید بتوانیم سوداگری را از بخش مسکن خارج کنیم، گفت: بسیاری از مردم قربانی فعل و انفعالات سوداگری بخش مسکن میشوند و مشاهده میکنند قیمت مسکن طی یک سال 40، 50 و بعضا تا 60 درصد افزایش مییابد؛ البته ممکن است این افزایش قابل توجه برای مالک بسیار خوشحال کننده باشد اما برای خریدار یا مالکانی که در نظر دارند ملک خود را تبدیل به احسن کنند این افزایش قیمت خوشایند نیست.

آخوندی ادامه داد: بنابراین اینکه مسکن تبدیل به یک کالای سرمایهای واقعی شود و بتواند بخشی از نیاز واقعی انسانها را برطرف کند و از وضعیت سوداگری کاذب مانند سوداگری که زمانی در سکه و ارز وجود داشت خارج شود اقدام بسیار مهمی است. لازمه این اقدام این بود که یک انضباط شهری ایجاد کنیم و از تراکم فروشی و شهر فروشی که متاسفانه در ایران باب شده بود جلوگیری کنیم.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: خوشبختانه در سال 93 تا حدی موفق شدیم انضباط شهری را ایجاد کنیم البته توفیق این اقدام نیازمند مشارکت اجتماعی است و مردم باید بر این کار به شدت نظارت داشته باشند تا زمینها با کاربریهای قانونی بهرهبرداری شود و مورد خرید و فروش دلالان قرار نگیرد البته بسیاری از شهرداریها به این بیانضباطی دامن میزدند که در سال گذشته خوشبختانه سیاست انضباط شهری به شدت پیگیری شد.

تورم بخش مسکن در سال 94 بیش از میانگین تورم سالانه نخواهد بود

وی با بیان اینکه با ابزارهای نظارتی در سال گذشته میزان تورم بخش مسکن کمتر از میانگین تورم ملی بود، افزود: در واقع تورم 58 درصدی سال 85 که وحشتناک بود و خانهدار شدن را تبدیل به رویا کرده بود متوقف شد و باید کاری میکردیم که این حباب شکسته شود.

آخوندی ادامه داد: قیمتها بیهوده و بدون هیچ دلیل و با سفته بازی افزایش مییافت؛ شخصی زمینی با قیمت 2 میلیون تومان خریداری میکرد و بدون ایجاد ارزش افزوده و زحمتی آن را به قیمت 5 میلیون تومان به فروش میرساند؛ بنابراین سفته بازی سهم مهلک بازار مسکن است. بازار مسکن مانند هر صنعت دیگری باید یک سود منطقی داشته باشد نه با سفته بازی عدهای به قیمت بیخانمان شدن تعداد دیگری از ملت ایران سودهای کلان ببرند.

وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در سال آینده با تصویب شورای پول و اعتبار به دنبال افزایش سقف تسهیلات مسکن هستیم گفت: با افزایش سقف تسهیلات بافت فرسوده به 50 میلیون تومان سالی 300 هزار واحد در بافت فرسوده نوسازی میشود و در مجموع تا 6 سال آینده یک میلیون و 800 هزار واحد در بافتهای فرسوده بهسازی و نوسازی میشوند.

آخوندی گفت: همچنین با همکاری سازمان تامین اجتماعی برای افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی، بهزیستی و کمیته امداد سالی 125 هزار واحد ساخته میشود تا از این طریق بیش از 60 درصد تقاضای بازار را ساماندهی کنیم.

وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه در سال جاری به هیچ وجه تورم بخش مسکن بیش از تورم میانگین سالانه نخواهد بود گفت: اگر بتوانیم بازار سوداگری را کنترل کنیم ساخت این واحدها منجر به رشد تولید میشود.

پیام نوروزی وزیر راه و شهرسازی

در پایان این برنامه وزیر راه و شهرسازی در پیام نوروزی خطاب به ملت ایران گفت:

برای همه مردم ایران سالی پر از عشق را آرزو دارم. به قول شاعر عراقی «عشق، شوری در نهاد ما نهاد».