فروش هواپیما به ایران باز هم به مجوز آمریکا منوط شد

با اجرایی شدن برجام دولت ایالات متحده آمریکا موافقت کرد: بخش قابل توجهی از تحریمهای صنعت هواپیمایی ایران که نه تنها از زمان تحریمهای هستهای که حتی بعضی از آنها به سالهای ابتدایی انقلاب باز میگردند را لغو کنند تصمیمی که با توجه به محوریت شرکتهای آمریکایی در عرصههای هوانوردی جهان میتواند روی آینده ناوگان ایران تاثیری جدی بگذارد.

شرکت هواپیماساز بویینگ که در کنار ایرباس به عنوان دو غول بزرگ این صنعت شناخته میشود، در شرایطی فضای بالقوه مذاکره با ایران را پیدا کرد که همچنان برای نهایی کردن قراردادهای خرید نیاز به مجوز رسمی دولت آمریکا داشت. مجوزی که تاخیر در صادرشدن آن به قرارداد نهایی ایرباس با شرکتهای ایرانی منجر شد.

حال و با گذشت چند ماه از اجرای توافق هسته ای بالاخره نخستین گروه از مذاکرهکنندگان شرکت بویینگ وارد تهران شدند تا ضمن ارزیابی شرایط ناوگان ایران نسبت به حضور آینده خود در این بازار تصمیمگیری کنند.

این سفر در حالی انجام گرفته که به نظر میرسد همچنان قصد فروش قطعی هواپیما به ایران از سوی بویینگ در هالهای از ابهام قرار دارد. هرچند در هفتههای گذشته خبر رسمی مجوز باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا برای فروش هواپیما به ایران رسانهای شد و بسیاری از آن به عنوان چراغ سبز قطعی یاد کردند، اما جان درن سخنگوی شرکت بویینگ اعلام کرده مذاکرات اخیر با طرفهای ایرانی تنها برای ارزیابی شرایط بازار بوده و همچنان فروش هواپیما به ایران منوط به جلب موافقت دولت آمریکا خواهد بود.

این اظهارات در حالی مطرح شده که مشخص نیست چه برنامهای بر سر راه شرکتهای آمریکایی قرار دارد، آیا آنچه از سوی رییس جمهور آمریکا اعلام شده در حد یک اظهارنظر است و همچنان راهی طولانی برای صدور مجوزهای لازم باقی مانده یا اینکه شرکتهای آمریکایی نسبت به آینده حضور خود تردید داشته و عقد قرارداد با ایران را با احتیاط گسترده پیگیری میکنند.

براساس اعلام ایران ناوگان کشور در طول سالهای اینده به 500 هواپیمای مسافرتی احتیاج خواهد داشت که بویینگ میتواند یکی از قطبهای اصلی تامین بخشی از آن باشد و این شرکت آمریکایی نیز که در طول هفتههای گذشته به دلیل محدودیت شفارشهایش مجبور به اخراج تعدادی از کارکناناش شده نیز قطعا به بازار ایران احتیاجی مبرم خواهد داشت. باید دید آیا این بازی برد – برد با سنگاندازیهای سیاسی به یک عرصه باخت – باخت تبدیل میشود یا این شرکت آمریکایی سرانجام جانب احتیاط را برای ورود به ایران رها خواهد کرد.