تجربه‌های رنو در ایران

برخی معتقدند، دلیل نهایی نشدن مذاکرات، زیاده خواهی رنو است و این شرکت میخواهد نهایت امتیاز را از ایران خودرو و سایپا گرفته و سپس قراردادهای مربوطه را نهایی کند. با این حال برخی دیگر نیز میگویند خودروسازان ایرانی بهنوعی تنبلی میکنند و نمیخواهند زیر بار سختگیریهای رنو بروند و از همین رو مذاکرات فعلا بهنوعی بینتیجه مانده است. این در حالی است که مدیرعامل رنوپارس اعتقاد دارد دلیل طولانی شدن مذاکرات، ریشهای کار کردن رنو است. به گفته پیمان کارگر، هدف رنو صرفا عقد قرارداد و تولید یکسری محصول نیست، بلکه میخواهد دانش مدیریتی خود را در تولید و فروش و خدمات پس از فروش، به خودروسازی ایران تزریق کند.

چند ماهی از توافق هستهای و آغاز روند لغو تحریمها میگذرد، با این حال رنو همچنان در حال سبک-سنگین کردن توسعه فعالیتهایش در ایران است. دلیل این همه کندی و طمانینه رنو چیست؟

شما اگر به برنامه رنو در ایران نگاه کنید، متوجه میشوید ما با وجود تحریمها، محصولات جدید روانه بازار ایران کردهایم. ساندرو و وانت تندر-90 دو محصولی هستند که طی یک سال گذشته وارد بازار ایران شدهاند و امسال نیز فیس لیفت تندر و ساندرو جدید را در اختیار مشتریان قرار خواهیم داد. همچنین قرار است تولید تندر-90 را که هماکنون 400 دستگاه در روز است، به 800 دستگاه برسانیم. بهنظرم عرضه چهار محصول در طول دو سال، کار کمی نیست و در بین شرکتهای خارجی حاضر در بازار ایران، فقط چینیها موفق به انجام چنین کاری شدهاند. ما حتی قصد داریم در ایران مرکز تحقیقات رنو را نیز دایر کنیم و این کار را پس از مشخص شدن تکلیف قراردادها انجام خواهیم داد. البته قبول دارم که میتوانستیم با سرعت بیشتری کار کنیم، اما به هر حال تحریمها اجازه نداد.

ساندرویی که رنو به بازار ایران داده، مدل قدیمی این محصول است، حال آنکه حق مشتری ایرانی، مدل جدید آن بود.

این دو فقط ظاهرشان با یکدیگر فرق میکند.

بله اما اتفاقا ظاهر خودروها مساله مهمی برای مشتریان است.

در مورد ساندرو، این را بدانید که ما سرمایهگذاری لازم را انجام دادیم، اما «سیستم» حق انتخاب به مشتری ایرانی نداد.

منظورتان از «سیستم» چیست؟

ما برای تولید مدل جدید ساندرو نیاز به 80 تا 150 میلیون یورو سرمایه داشتیم، ولی خودروساز ایرانی این پول را نداشت و در نتیجه مدل قبلی ساندرو روانه ایران شد. بهنظرم خودروساز ایرانی خودش نخواست که سیستم را عوض کند.

مساله دیگر اینجاست که رنو همواره از تمایل به ماندن در ایران و گسترده کردن فعالیتهایش صحبت میکند، اما در عمل چندان خبری از این میل و اشتیاق نیست. مصداق بارز این مساله نیز امضا نشدن قرارداد میان رنو و خودروسازان ایرانی است، حال آنکه شرکت رقیب یعنی پژو، بلافاصله پس از لغو تحریمها، قراردادش را با ایران خودرو امضا کرد.

هدف رنو صرفا امضای یک قرارداد نیست، بلکه میخواهد اقداماتی عمیق در خودروسازی ایران انجام بدهد. رنو به دنبال مدیریت تولید و فروش و خدمات پس از فروش محصولاتش است و این بهنوعی فاز دوم فعالیت این شرکت در ایران بهشمار میرود. طبعا انجام اقدامات عمیق و پیاده کردن برنامههای بزرگی که در ذهن مدیران رنو است، نیاز به زمان دارد و اگرچه طول میکشد، اما در نهایت به نفع مشتریان ایرانی تمام خواهد شد.

به مدیریت تولید و فروش و... اشاره کردید؛ منظورتان این است که میخواهید بهصورت مستقل در بازار خودرو ایران کار کنید؟

نه، اتفاقا رنو قصد شراکت با خودروسازان ایرانی را دارد، منتهی میخواهد دانش رنو را در خودروسازی ایران پیاده کند. واضحتر بگویم، رنو میخواهد مدیریت تولید و فروش خدمات پس از فروش محصولات دست خودش باشد. اگر قرار باشد فلان شرکت داخلی مطابق روش رنو رفتار نکند، ما مجبوریم تابلوی خود را از سر در آن برداریم تا برند رنو زیر سوال نرود. رنو نمیخواهد خدمات متوسط به ایرانیها ارائه بدهد، چون آنها حق دارند مانند سایر مشتریان جهانی این شرکت، از خدمات برتر بهره مند شوند.

شما میگویید رنو برای آمدن به ایران جدیت دارد، در حالی که هنوز مذاکرات این شرکت با خودروسازان ایرانی به نتیجه نرسیده است، چرا؟

ما مدتها است مشغول مذاکره با خودروسازان ایرانی هستیم. مثلا با سایپا دو دور مذاکره کردیم، بار اول یک سال پیش بود و بار دوم هم 6 ماه قبل. در دور اول مذاکرات که بحث خرید پارسخودرو را مطرح کردیم، به نتیجه خاصی نرسیدیم و در دور دوم که هماکنون نیز در جریان است، به سایپا گفته ایم که میخواهیم شکلی جدید در شراکت با یکدیگر داشته باشیم. منظورم این است که قصد داریم حضور رنو را (در مسائلی مانند تولید و فروش و خدمات پس از فروش) پررنگتر کنیم.

به همین دلیل است که بحث خرید پارسخودرو را مطرح کردهاید؟

بله؛ ما هنوز هم پارسخودرو را میخواهیم. رنو در هر صورت پارسخودرو را رها نخواهد کرد و چه آن را بخرد و چه نخرد، تولید را در این شرکت ادامه میدهد. نه فقط رنو، بلکه نیسان نیز میخواهد فعالیتهایش در پارسخودرو را گسترش داده و مدلهای جدیدی را در این شرکت تولید کند.

یعنی الان نیسان و پارسخودرو در حال مذاکره با یکدیگر هستند؟

بله، مسوولان دو شرکت جلساتی با یکدیگر داشتهاند، منتهی در حال حاضر روند مذاکرات کند پیش میرود.

بهدلیل به بن بست خوردن مذاکرات بر سر خرید پارسخودرو، رنو این بار به سراغ بن رو رفته و قصد خرید این شرکت را دارد، نه؟

همین طور است؛ سایپا موافقت اولیه خود را برای فروش 60 تا 80 درصد از بن رو به رنو را اعلام کرده است. رنو قصد دارد مدلهای داستر و سیمبل را در سایپا تولید کند و این کار را انجام خواهد داد، مگر اینکه سایپاییها بگویند اینها رقیب محصولات چینی ما هستند. اتفاقا دو سال پیش داستر را به سایپا پیشنهاد دادیم که قبول نکرد، اما بعدا که این محصول را وارد کردیم، شاکی شدند که چرا این کار را کردهاید.

به مذاکره با سایپا اشاره کردید؛ گفته میشود رنو قصد داشته محصول ارزان قیمت خود به نام «کوئید» را در اختیار این شرکت قرار بدهد، اما شما چندی پیش اعلام کردید کوئید روانه ایران خودرو خواهد شد. دلیل این چرخش رنو چیست؟

اولا آمدن کوئید به ایران هنوز قطعی نشده و هرچند هماکنون مشغول مذاکره با ایران خودرو بر سر این محصول هستیم، ولی هنوز چیزی قطعی نشده است. ثانیا، سایپا خودش کوئید را نخواست و به همین دلیل رنو مشغول مطالعه تولید این محصول در ایران خودرو است. کوئیدی که در برزیل عرضه میشود، قیمتی برابر با 6 هزار و 200 دلار دارد که با قیمتهای فعلی، زیر 30 میلیون تومان در بازار ایران عرضه خواهد شد. این نکته را فراموش نکنید که ما باید استانداردها و امکانات مدل فعلی آن را برای مشتریان ایرانی ارتقا بدهیم. از طرفی، رنو نمیخواهد کوئید را به شرکتی بدهد که محصول رقیبش در آنجا تولید میشود و در حال حاضر نیز مشغول مذاکره با ایران خودرو برای تولید آن هستیم.

چرا سایپا با وجود اینکه کوئید از قیمت و کیفیت مناسبی برخوردار است، آن را نخواست؟

در زمان مدیریت قبلی سایپا، ما کوئید را به آنها پیشنهاد دادیم، ولی چون همزمان مشغول بررسی خودرو دیگری برای جایگزینی پراید بودند، کوئید را قبول نکردند. ما آن زمان میلیونها یورو برای تولید کوئید در هند سرمایهگذاری کرده و میخواستیم آن را به ایران نیز بیاوریم و اگر سایپاییها قبول میکردند، این محصول را با در نظر گرفتن شرایطی، به آنها میدادیم.

چه شرایطی؟

مهمترین شرط این بود که کوئید محصول رقیب در سایپا نداشته باشد. اصلا طبق سیاست رنو، ما محصولات مان را به جایی نمیفرستیم که رقیب داشته باشند. اتفاقا به همین دلیل بود که ساندرو را به ایران خودرو ندادیم، زیرا مطمئن بودیم پژو 206 رقیب آن است.

اگر سیاست رنو این است، پس چرا تندر-90 در هر دو شرکت ایران خودرو و پارسخودرو تولید میشود؟

این اقدامی است که در گذشته صورت گرفته و اتفاقا تجربه خوبی شد تا این برنامه را در مورد دیگر محصولات خود پیاده نکنیم. یادم هست آقای نجمالدین مدیرعامل قبلی ایران خودرو مدل سیمبول را میخواست، اما رنو موافقت نکرد؛ زیرا آن زمان بحث حضور پژو 301 در ایران خودرو مطرح بود و این محصول رقیب سیمبول بهشمار میرفت.

از مذاکرات با ایران خودرو چه خبر؟ با این شرکت به جایی رسیدید؟

حرف ما با ایران خودرو این است که اگر یکی از کارخانههای خود را بهعنوان «آورده شراکت» وسط بگذارد، ما نیز سرمایه بیشتری برای تولید محصولات جدید در این شرکت لحاظ خواهیم کرد.

ایران خودرو با پژو قرارداد بسته و این دو خودروساز تا چند ماه دیگر فعالیت مشترک خود را آغاز خواهند کرد. از رقابت با پژو ترسی ندارید؟

ما اصلا با پژو کاری نداریم. بازار خودرو ایران در آینده تغییرات زیادی را به خود خواهد دید و به شخصه نظری روی پژو بهعنوان رقیب ندارم. رنو فرمول اقداماتش را روی مباحث مدنظر وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه کرده و طبق نظر این وزارتخانه، ما فقط در صادرات ضعیف عمل کردهایم.

بهنظر میرسد به جز بحث صادرات، در مورد قیمت نیز انتقاداتی به رنو مطرح است. بهعنوان مثال، کارشناسان معتقدند قیمت در نظر گرفته شده برای ساندرو، بالاتر از حد واقعی است.

یکی از سیاستهای رنو در ایران، کنترل قیمتها است و در فاز جدید شراکت با ایران خودرو و سایپا، این موضوع را بیش از پیش مدنظر قرار خواهیم داد. در مورد ساندرو هم قبول دارم که میتوان این محصول را ارزانتر فروخت.