چالش‌های تازه برای آینده اوپک

به گزارش ارانیکو به نقل از شانا، به گزارش پایگاه خبری اویل پرایس، تولیدکنندگان عمده نفت در دنیا به شدت وابسته به درامدهای ناشی از فروش نفت هستند. سقوط شدید قیمت نفت آنها را به کانون اختلافات سیاسی و حملات تروریستی تبدیل کرد. به عنوان اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، پیشتر از رشد قیمت نفت منافعی کسب کرده بودند و به کشورهای قدرتمندی تبدیل شدهاند.

براساس این گزارش، سازمان نفتی اوپک متاسفانه دیگر به عنوان یک گروه منسجم عمل نمیکند و اختلاف میان کشورهای عضو به این سازمان ضربه میزند. علاوه بر این موضوع، ورود تولیدکنندگان نفت شیل با سیکل کوتاه تولید نفتشان باعث کاهش توان اثرگذاری اوپک بر قیمتهای نفت شده است.

این گزارش می افزاید: کشورهای عضو اوپک اکنون در تلاشند تا در زمانه سقوط قیمت نفت بودجههای خود را تامین اعتبار کنند و درنتیجه دیگر در شرایطی نیستند که از لحاظ مالی به یکدیگر کمک کنند. فاصله جغرافیایی میان اعضا نیز اجرای هرگونه اقدام هماهنگ را دشوارتر میکند.

به همه این مسایل، این واقعیت را هم بیافزایید که هرگاه اعضای گروه بایکدیگر دیدار میکنند، عربستان سعودی و ایران موضعی مخالف یکدیگر دارند، معمولا یکی از این دو پیشنهاد دیگری را رد میکند و به همین خاطر اوپک در چند نشست اخیر خود، موفق به تصویب پیشنهاد قابل قبول و تاثیرگذاری نشده است.

تلاش مشترک اوپک و روسیه برای فریز کردن تولید نفت به موفقیت نرسید، چرا که عربستان موافقت نکرد در اقدامی که ایران را شامل نمیشد مشارکت داشته باشد. نتیجه چنین مسالهای این خواهد بود که اعضا دیگر منفعتی در عضویت در چنین سازمانی نخواهند دید.

برخی کارشناسان میگویند سازمان اوپک دیگر از اهداف اصلی خود فاصله گرفته است. اتفاقی که باعث تقویت این سئوال میشود که ایا زمان منحل شدن اوپک نرسیده است؟

کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس بیشتر به فکر شورای همکاری خلیج فارس (GCC) هستند. کشورهای عضو این شورا یعنی بحرین، کویت، عمان، قطر و امارات متحده عربی تولیدکنندگان نفتی هستند که نزدیک به ٤٠ درصد از ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارند.

این تحلیلگر در ادامه تحلیل خود اورده است: کشورهایی که نام برده شد، به دلیل اعتقادات مشترک، وابستگی نفتی و نزدیکی جغرافیایی در موضع نزدیک تری برای کمک کردن به یکدیگر هستند. اعضای این شورا همچنین میتوانند با ترک سیاست تاثیرگذاری بر قیمت نفت بیشتر مورد توجه قرار بگیرند. هدفگذاری انها میتواند این باشد که غولهای نفتی شان مانند آرامکو، قطر پترولیوم، کویت پترولیوم را با یکدیگر ترکیب کنند تا سهم بازار قابل توجهی را مال خود کنند.

به اعتقاد این تحلیلگر، اگر آنها قادر به چنین کاری باشند، نه تنها مشارکتهای سودآور اقتصادی شکل میگیرد، بلکه مشارکتهای قدرتمند سیاسی شبیه اتحادیه اروپا هم دور از دسترس نیست. این جاست که تغییر سیاست میتواند ترک تلاشها برای اثرگذاری بر قیمت نفت باشد تا تلاش برای کسب منافع بیشتر در کانون توجه قرار بگیرد.

این تحلیل می افزاید: از سوی دیگر، کشورهای ضعیفتر عضو اوپک نیز مدتهاست منفعت خاصی از این سازمان به دست نمیاورند، چرا که کشورهای بزرگتر و قدرتمندتر گروه نتوانسته اند منافع اعضای کوچک را در دوره بحرانهای نفتی تامین کتتد. پس بهتر است آنها نیز بیشتر به فکر اتحادهای منطقهای باشند تا منافعشان بیشتر تامین شود.