تولید آلومینیوم ثانویه به زودی آغاز می‌شود

علاوه بر آن از بازیافت این قراضهها میتوان دوباره برای تولید آلومینیوم پایه استفاده کرد. بسیاری از کشورهای جهان نیز به سمت و سوی تولید آلومینیوم از قراضهها حرکت کردهاند و یکی از دلایل موفقیت صنایع این کشورها استفاده درست از قراضههاست. به تازگی نیز شرکت ایرالکو، قدیمیترین تولیدکننده آلومینیوم در ایران اعلام کرده که تولید آلومینیوم از قراضه را آغاز خواهد کرد. این خبر خوبی برای صنعت آلومینیوم کشور به شمار میرود زیرا در صورت تحقق آن میزان تولید آلومینیوم در کشور افزایش خواهد یافت.

اهمیت قراضه در سایر کشورها

قراضه در ترکیه ارزش و اهمیت بسیاری دارد و تنها محدود به فولاد نمیشود. از دیگر محصولات مهمی که وابسته به قراضههای کشورهای اروپایی و امریکاست، میتوان به آلومینیوم اشاره کرد. بنابر گزارش مرکز زمینشناسی امریکا، بیش از ۹۵درصد از آلومینیوم تولیدی ترکیه از طریق قراضهها تامین میشود. با توجه به آنکه این کشور، برنامه مفصلی برای توسعه صنایع تولید آلومینیوم خود دارد، قراضهها نقش مهمتری در ساخت آینده ترکیه ایفا خواهند کرد. چندی پیش، انجمن دفاع از صادرکنندگان ترکیه به بررسی دلایل موفقیت صنایع معدنی این کشور و چالشهای پیش روی آنها پرداخت. به گفته آنها، یکی از مهمترین دلایل موفقیت این صنایع، استفاده گسترده از قراضهها بوده است.

قراضههایی که نه تنها از بازار داخلی این کشور بلکه از طریق واردات تامین میشوند. کشورهای اروپایی و امریکا این مسئله را به سود خود میبینند که قراضههای خود را به دلیل هزینه پایینتر نیرویانسانی و انرژی ترکیه، به این کشور صادر کرده و در مقابل آن، محصولاتی مانند شمش فولاد و ورق آلومینیوم وارد کنند. دولت هند نیز اعلام کرده سیاستهای جدیدی را در انتهای چرخه عمر محصولات معدنی در پیش میگیرد و مکانیزمهایی سازمانی را براساس نیازهای صنعت بازیافت فلزات تدوین میکند. با توجه به زمان طولانی سفارش تا دریافت تقاضا، دولت هند موافقت کرده تا یک سیاست ملی را برای بازیافت فلزات تنظیم کند.

با این حال، برنامههای دهلی نو بسیار جامعتر است و باعث میشود هندوستان تبدیل به یک قدرت مسلم در صنعت بازیافت جهان شود. آرونا ساندارارا جان، وزیر فلزات هند چارچوب پیشنهادی دولت این کشور را برای بازیافت فلزات در سومین کنفرانس بینالمللی بازیافت فلزات هند ارائه کرده است. ساندارارا جان به این موضوع اشاره کرد پارادایم رشد در هند تغییر کرده و صنعت بازیافت فلزات در قلب آن قرار دارد. اکنون معیارهای گذشته مانند میزان تولید واحدهای تولیدی، نشاندهنده رشد نیست بلکه این مفهوم را به این صورت میسنجند که منابع کشور تا چه حد به صورت کارآمد مورد استفاده واقع شده و در کجا، بازیافت نقشی مهم را ایفا میکند.

هر چند در هند، جایگاه قراضه فلزات بسیار فراتر از کشورهایی مانند ایالات متحده امریکا یا چین است، هنوز هم راه طولانی تا بهرهوری در بازیافت قراضههای هند باقی مانده است. بالویندر کومار، وزیر معادن هند هم که در کنفرانس یاد شده به سخنرانی پرداخته است به اهمیت صنعت بازیافت فلزات در اقتصاد هند اشاره کرد. وی گفته است زمانی که اقتصاد جهانی در رکود به سر میبرد و منابع معدنی فرسوده میشوند، کشور نیاز دارد که بر بازیافت متمرکز شود تا به صورت منطقی از منابع موجود استفاده کند. وی نظر مثبت خود را درباره نیاز هند به فسخ تعرفه بر قراضه فلزات اعلام کرده و گفته است: پیشنهاد ارائه شده بسیار ارزشمند است و ارزش پیگیریهای جدی را برای نهایی شدن دارد. کومار به این موضوع هم اشاره کرده که کشورهای طرف قرارداد با هند از این کشور درخواست کردهاند تا تعرفه قراضهها بهصورت دوجانبه حذف شود که این موضوع میتواند باعث رونق صنعت بازیافت این کشور شود.

استفاده در صنایع مختلف

مشاور آلومینیومی ایمیدرو با بیان اینکه ضایعات آلومینیوم انواع مختلفی دارد میگوید: ضایعاتی که از بدنه آلومینیومی خودروها بهدست میآید آلیاژی هستند همچنین ضایعاتی که از کارخانههای تولیدکننده آلومینیوم بهدست میآید بازیافت شده و تبدیل به آلومینیوم با گرید ۹۷ به بالاتر میشود که آلومینیوم پایه نامیده میشوند. محمد آشفته آج بیشه تصریح میکند: در تعمیرگاهها، قطعات آلومینیومی مانند سنسور جدا شده و این ضایعات به دلیل اینکه آلیاژی هستند در صنعت بیلتسازی مورد استفاده قرار میگیرند. وی ادامه میدهد: ضایعات آلومینیوم با فلزات دیگری ممزوج میشود؛ در کارخانههای تولیدکننده آلومینیوم به ضایعاتی که با گرید بالاتر از ۹۷/۹ درصد تولید میشود آلیاژهایی اضافه شده و برای صنعت خودرو و لوازم خانگی به کار برده میشود.

وی میافزاید: آلومینیومهای با گرید پایینتر نیز در صنعت در و پنجرهسازی مورد استفاده قرار میگیرند. مشاور آلومینیوم ایمیدرو عنوان میکند: ته برشهایی که از کارخانههای تولید پروفیل بهدست میآید، ته برشهایی که در زمان داغ کردن آلومینیوم و تبدیل آنها به ورق و همچنین زوایدی که از شرکتهای تولیدکننده قطعات خودرو بهدست میآید از ضایعات آلومینیوم هستند. آشفته آجبیشه میافزاید: در تمامی این ضایعات و قراضهها، آلومینیوم وجود دارد و با اضافه کردن آلیاژ به آنها قابلیت استفاده در صنایع مختلف را پیدا میکنند.

تولید آلومینیوم ثانویه در ایران

یک کارشناس صنعت آلومینیوم میگوید: امروزه بخش مهمی از تولید آلومینیوم از ذوب آلومینیوم قراضه است که به آن به اصطلاح آلومینیوم ثانویه گفته میشود. مهران بالیده با اشاره به سخنان مجید پورعطار، مدیرعامل ایرالکو میگوید: این شرکت به زودی برای تولید آلومینیوم ثانویه (بازیافت قراضه ) اقدام خواهد کرد. وی اظهار میکند: شرکت ایرالکو به زودی تولید آلومینیوم از قراضه را شروع خواهد کرد که حجم آن معادل کل تولید فعلی این کارخانه هدفگذاری شده است. درحالحاضر این کارخانه حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزارتن آلومینیوم تولید میکند اما تولید آن با قراضه به ۳۰۰ هزار تن خواهد رسید.

به گفته بالیده، ضایعاتی که از تولید آلومینیوم بهدست میآید از لحاظ کیفیتی تفاوتی با آلومینیوم پایه ندارد. این کارشناس صنعت آلومینیوم در پاسخ به اینکه آیا از این ضایعات میتوان در صنعت خودرو استفاده کرد، میگوید: از این ضایعات میتوان در خودروسازی استفاده کرد اما باید به این نکته توجه کرد که در صنایع مختلف معمولا از آلیاژ آنها استفاده میشود به عنوان مثال به همراه اندکی از سایر فلزات که به آن آلومینیوم آلیاژی گفته میشود. بالیده معتقد است میزان استفاده از آلومینیوم در خودروسازی هنوز جایگاهی پیدا نکرده است. استفاده مستمر از قراضه مستلزم داشتن کشوری صنعتی و مصرفی است در حالی که کشور ما تولیدکننده قراضه آلومینیوم نیست.

بالیده خاطرنشان میکند: هر اندازه که یک کشور صنعتی باشد پس از مدتی باید ماشینآلات و لوازم قدیمی آلومینیومی را دور بریزد بهعنوان مثال کشورهای آسیای میانه یا «سیآیاس» در زمینه قراضه فولادی پیشتاز هستند زیرا شوروی سابق کشوری صنعتی بود یا کارخانههای عراق که بر اثر جنگ تمام کارخانه نابود شده پر از قراضه آهن است علاوه بر آن در جاده سامرا به بغداد کیلومترها قراضه کنار جاده گذاشته شده اما اگر کشوری قدمت زیادی در زمینه ماشینآلات نداشته باشد طبیعی است که میزان قراضهاش هم کاهش پیدا میکند. وی بیان میکند: واردات قراضه نیز مستلزم بنادر و اسکلههای مجهز است؛ ترکیه بزرگترین واردکننده قراضه آهن در دنیاست و مجموع تولید فولاد این کشور که دو برابر ایران است از قراضه تامین میشود. این کشور دارای اسکلههای فراوان و مجهز است اما در ایران برای واردات قراضه آهن نیز با محدودیت روبهرو هستیم از این رو با وجود این مشکلات واردات قراضه آلومینیوم نیز نباید به آن اضافه شود. 

این کارشناس صنعت آلومینیوم میگوید: چین تولید آلومینیوم از قراضه را به ۹میلیون تن افزایش خواهد داد که رقم خیرهکنندهای در این صنعت به شمار میرود. وی مطرح میکند: برخی تحلیلگران و فعالان صنایع فولاد از جایگزینی فولاد با آلومینیوم احساس نگرانی میکنند حتی پیتر مارکوس تحلیلگر بینالمللی که سال گذشته به ایران آمده بود فولاد را دشمن آلومینیوم دانسته بود. بالیده ادامه میدهد: جایگزینی قطعات فولادی با آلومینیومی مستلزم کار طراحی دقیق و مهندسی است زیرا این قطعات بریکدیگر تاثیر میگذارند؛ به گفته کارشناسان مواد نیز نهتنها ۷۵درصد بدنه تمام وانتهای جدید تولید شده در امریکای شمالی تا سال۲۰۲۵م از آلومینیوم خواهد بود بلکه بهطور کامل وسایط نقلیهای که بدنه آن بهطور کامل از آلومینیوم ساخته خواهد شد از یک درصد کنونی به ۱۸درصد خواهد رسید. وی میافزاید: این کارشناسان در پیشبینیهای خود اضافه میکنند که تا سال۲۰۲۵م میزان مصرف آلومینیوم در صنعت خودرو در امریکای شمالی به ۱۰میلیارد پوند و در جهان به ۳۵میلیارد پوند خواهد رسید و در نتیجه صنعت تولید خودروهای سبک به مهمترین بازار جهانی برای صنعت آلومینیوم تبدیل خواهد شد.