آمانو: آژانس هرگز نگفته که ایران تسلیحات هسته‌ای دارد

"یوکیا آمانو" در مصاحبه با روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در خصوص مذاکرات با ایران در پاسخ به این سوال که آیا مذاکرات به بن رسیده است، گفت که ناامید شده است اما گمان نمیکند که فرآیند مذاکرات متوقف شده باشد. هرچند به بیان وی، نشستهای بدون پیشرفت و حتی گاهی با عقبگرد او را بدبین کرده، ولی میگوید مذاکرات ادامه خواهد یافت، اگر چه هنوز تاریخ آن مشخص نشده است.

وی با اشاره با نشست قبلی خود با ایران در تهران گفت: آن نشست مثبت بود. این اولین باری بود که من "سعید جلیلی" (مذاکره کننده ارشد هستهای ایران) را دیدم. مهمترین نشست درباره رویکرد سازمان یافته، با آقای جلیلی صورت گرفت. ما زمینههای بسیاری را در نشست خود پوشش دادیم. وی(جلیلی)، موضع اصلی ایران را توصیف کرد. ما در بسیاری از موارد با یکدیگر هم عقیده نبودیم اما نظرات مشترکی نیز داشتیم. احساس میکردم که اختلافات بسیار اندک است. به من گفته شد که اختلافات مانع ایجاد نمیکند. من امید داشتم که به توافقی دست پیدا کنیم و آنرا پس از امضا خیلی سریع به اجرا درآوریم.

آمانو در خصوص این مذاکرات ادامه داد: ما باید تحلیل کنیم. اغلب اوقات ما به تدریج قطعات اطلاعات را چون یک پازل جمعآوری میکنیم و به تدریج و نه به طور کامل متوجه یکسری مسائل میشویم و دید بهتری درباره دلیل رخداد این مسئله و بهترین راه حصول پیشرفت به دست میآوریم اما این فرایند به زمان احتیاج دارد و قبل از برگزاری یک نشست دیگر به زمان نیاز داریم.

وال استریت ژورنال در سوالی مطرح کرد که ایران خواستار نسخههایی از اسناد پرونده تحقیقاتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی بوده است. آیا آژانس با این خواسته موافقت کرده است؟

آمانو در پاسخ به این سوال اعلام کرد: فکر نمیکنم که این مسئله یک موضوع جدی باشد. به طور قطع ما نمیتوانیم تمامی اسناد را در اختیار آنها قرار دهیم و به ویژه ما نمیتوانیم اسنادی را که متعلق به ما نیستند را به آنها بدهیم. بنابراین نمیتوانم متعهد شوم که ما تمامی اسناد را به آنها خواهیم داد. اما اگر کشورها خواستار ارائه اسناد باشند، زمانیکه اطلاعات به دست آمده توسط خود را داشته باشیم و زمانی که مناسب باشد، میتوانیم اسناد را به آنها ارائه کنیم و به طور قطع زمانیکه ما قضاوت کنیم که برخی از اطلاعات به اندازه کافی معتبر نیست، اسنادی به آنها ارائه نمیدهیم. ما همیشه اسناد را تحلیل میکنیم و زمانی که اسناد در مالکیت ما باشد آمادگی داریم تا آنرا به ایران ارائه دهیم و این مسئله را به طور واضح برای ایران توضیح دادهایم بنابراین فکر نمیکنم که این مشکل بزرگی باشد.

مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درخصوص کیفیت تحقیقات اعلام کرد: همیشه راههایی برای مصالحه وجود دارد اما اگر از ما خواسته شود که یک فصل را قبل از آغاز فصل دیگر به اتمام برسانیم، این غیرممکن است زیرا این روش در تلاشهای راستیآزمایی ما نیست. ما گفتیم که ناامید شدیم اما خوب است که در اینباره روشن و واضح باشیم. نتایجی که امروز به دست آمده است، ناامید کننده است، هماکنون میبایست در خصوص اینکه چگونه میتوانیم در آینده پیش برویم، بیاندیشیم.

آمانو درباره اهمیت پارچین گفت: پارچین برای ما یک اولویت است اما پارچین یکی از موضوعات است و تنها موضوع نیست. موضوعات مهمی همانطور که در ضمیمه گزارش نوامبر توضیح داده شد، وجود دارد. بی اهمیت جلوه دادن پارچین اشتباه است اما تأکید بیش از اندازه بر پارچین نیز اشتباه است.

او درباره نگرانیهای موجود درباره سایت نظامی پارچین گفت: ما نگرانیهایی داریم اما ما نمی توانیم بگوییم که این نگرانی چگونه است زیرا بازرسان ما در آنجا مستقر نیستند بنابراین تنها میتوانیم از طریق یکسری تصاویر ماهوارهای کسب اطلاعات کنم...بنابراین آنچه که دیروز مشاهده شده است ممکن است فردا درست نباشد. ما از برنامه آنها آگاهی نداریم و بنابراین در این مرحله نمیتوانیم بگوییم که نگرانی ما در چه حدی است اما به طور کلی این فعالیتها کمک کننده به فعالیتهای راستیآزمایی نیست. ما میخواهیم همکاری پویشگرایانه ای با آنها داشته باشیم.

این روزنامه آمریکایی در سوالی در خصوص روابط آژانس با ایران پرسید: رابطه با ایران را چگونه توصیف میکنید؟ سفیر ایران، آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به جاسوسی متهم کرد و تلویحا اعلام کرد که آژانس در هدف گرفتن دانشمندان ایرانی و قتل آنها سهیم است؟

آمانو در پاسخ گفت: در توصیف روابط با ایران، پاسخ به موضع ایران اشتباه است. ما طبق اصول اساسی کار میکنیم. ما یک موافقتنامه فراگیر تأمین امنیت داریم و پیرو دیگر قوانین مرتبط ایران نیز هستیم و آن را اجرا میکنیم. روابط میان ایران و آژانس نشیب و فرازهای زیادی دارد. من خیلی نگران نیستم. فکر میکنم طبق قوانین و ضوابط کار خود را به درستی انجام میدهم. اعتقاد من به اساسنامه است و امیدوارم که این مسئله توسط کشورهایی چون ایران قابل تحسین قرار گیرد زیرا این روش یافتن یک راهحل است.

مدیرکل آژانس در خصوص شباهت بحثهای ایران و آژانس و بحثهای ایران و گروه 1+5 گفت: فرایندهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی و گروه 1+5 فرایندهایی جداگانه، مستقل و متفاوت هستند. این فرایندها متفاوت هستند زیرا مقیاس موضوعات مورد بحث ما متفاوت است، شرکت کنندگان آن متفاوت است. به طور قطع یکسری عناصر مشترک وجود دارد بنابراین ما باید این عناصر را به رسمیت بشناسیم.

آمانو تأکید کرد: ما هرگز نگفتیم که ایران تسلیحات هستهای دارد و هرگز چنین چیزی را اعلام نکردیم. ما همچنین نگفتیم که ایران تصمیم به دستیابی به تسلیحات هستهای را دارد بلکه ما گفتیم که ما در بخشهایی که به فعالیتهای مرتبط با ابزار انفجاری هستهای میشود نگران هستیم و در نتیجه ما باید شفافسازی انجام دهیم. این موضع کنونی ما است و اگر چنین شفافسازی صورت نگیرد ما بیشتر نگران میشویم.

وی در پاسخ به این سوال که ما چه چیزی درباره اتهاماتی مبنی بر آنکه ایران تلاشهای خود برای تولید فناوری تسلیحات هستهای را ادامه میدهد میدانیم، گفت: من کارشناس تسلیحات نیستم. اکثر این فعالیتها قبل از 2003 بوده است. شاید برخی از این فعالیتها بعد از 2003 ادامه داشته است.