بازار آشفته نفت در انتظار وحدت اوپک

محمدعلی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک در خصوص کاهش قیمت نفت در بازار اظهار کرد: آمارها نشان میدهد که برخی کشورهای اوپک درحال افزایش مقدار تولید خود هستند، اخیرا عربستان، نیجریه و لیبی این مقدار را افزایش دادهاند و در مقابل بازار تقاضا هم چشمانداز مثبتی ندارد.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه برای خارج کردن میزان مازاد عرضه از بازار باید تولید کشورها کاهش یابد، تصریح کرد: فضای بازار عرضه درحال بهبود یافتن بود که بخاطر عدم همکاری اوپک و غیر اوپک این مهم تحقق نیافت. تا زمانی که مدیریت عرضه و محدودیت تولید در بازار توسط کشورهای مهم صادرکننده اجرا نشود قیمتها افزایش پیدا نمیکند.

خطیبی در ادامه افزود: درحال حاضر ما شاهد کاهش شدید درآمد کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک هستیم و درآمد آنها با وجود افزایش صادرات تا یک سوم کاهش یافته است. این موضوع تنها به نفع کشورهای واردکننده است. سکوت کشورهای طرفدار قیمت، سیاستهای عرضه عربستان و پیروانش و عدم مدیریت بازار توسط اوپک هم به این موضوع دامن زده است.

نماینده سابق ایران در اوپک با اشاره به نقش رهبری ایران در ایجاد ثبات در بازار نفت، بیان کرد: ایران جزو کشورهای تاثیرگذار در اوپک است ولی درحال حاضر مانند گذشته فعال نیست و دیگر جریان طرفدار قیمت که با انسجام و وحدت خود باعث تنظیم بازار نفت میشدند را رهبری نمیکند و درحال حاضر بر طبل بازار میکوبد. درضمن کشوری مانند ونزوئلا حتی با وجود فعالیتها و تلاشهای زیادش نمیتواند این نقش رهبری را ایفا کند و بر قیمت و عرضه بازار تاثیر بگذارد.

وی در ادامه افزود: هیچکس برای ما تلاش نمیکند و باید خودمان تلاش کنیم و میبایست منافعمان را به حداکثر برسانیم. ولی در حال حاضر ایران تسلیم شده و باوجود رفع تحریمها و فروش بیشتر درآمد خوبی با وجود این قیمتها نخواهیم داشت و در حال حاضر درآمدهای ما تا 40 درصد کاهش یافته است.

خطیبی درباره وضعیت بازار در دو ماه آینده گفت: عوامل مختلفی در بازار وجود دارد، یکسری عوامل غیرقابل پیشبینی هستند مانند عوامل ژئوپلیتیک؛ ولی درحال حاضر با توجه به اینکه به فصل سرد وارد میشویم و بازار تقاضای فصلی بهبود مییابد، بازار به شرطی که عرضههای بدون برنامه صورت نگیرد بهبود مییابد.

نماینده پیشین ایران در اوپک درباره نشست آینده سران اوپک اظهار کرد: در نشستهای اخیر اوپک تصمیمی گرفته نمیشود و تنها بیانیههای تکراری داده میشود. در جلسات اخیر اوپک علناً بیان میکند که برنامه کوتاهمدت ندارد و برنامههای بلندمدت که زمان آن هم مشخص نیست میخواهد اجرا کند. این در حالی است که در گذشته اوپک برنامههای کوتاهمدت 6 ماهه ارائه میداد و سقف و محدودیت عرضه برای بازار تعیین میکرد ولی در حال حاضر با توجه به بیانیهها برنامه کوتاهمدتی ندارد و تصمیم خاصی گرفته نشده است پس پیشبینی میشود جلسه بعدی هم به همین صورت ادامه یابد.

وی افزود: درحال حاضر اوپک هیچ سهمیه و محدودیتی برای عرضه بازار تعیین نمیکند و اگر اینکار توسط آنها صورت نگیرد نباید انتظار بهبود شرایط بازار را داشته باشیم. کشورهایی مثل عربستان و همراهانش میگویند بازار خودش باید تنظیم شود، پس اگر اینطور است نیازی به اوپک نیست.

خطیبی در مورد احتمال همکاری روسیه با اوپک تصریح کرد: زمانی که روسیه به عنوان یک غیراوپک مشاهده کند که در اوپک وحدتی وجود ندارد طبیعتاً وارد مذاکره و همکاری با آن نمیشود. البته اگر اوپک به وحدت نظری برسد توانایی این را دارد که از غیراوپکیها هم دعوت کند تا برای ثبات بازار کمک کنند. بنابراین تا اوپک به سیاست جامعی نرسد، نمیتواند توقع همکاری غیراوپکیها از جمله روسیه را داشته باشد.

نماینده سابق ایران در اوپک در پایان تاکید کرد: باید سعی کنیم با دیپلماسی فعالتری با اعضای اوپک و غیراوپک به بهبود بازار کمک کنیم. زمانی که این جریان قدرتمند وارد بازار شوند، کشورهایی مانند عربستان هم مجبور میشوند خود را با بازار وفق دهند.