ارز تک‌نرخی حلقه مفقوده بازار سرمایه

همچنین بورس انرژی هم علیرغم پتانسیلهای موجود، در حد انتظار ظاهر نشده است.

فردین آقابزرگی درباره اقداماتی که دولت در یک سال گذشته در حوزه بازار سرمایه انجام داده،  اظهار کرد: انتشار اوراق بدهی یکی از بزرگترین موضوعاتی بود که در دستور کار دولت قرار داشت. اوراق بدهی باعث خلق نقدینگی میشود و یکی از پررنگترین نمودهای تصمیمات دولت در چند ماه گذشته به حساب میآید.

وی درباره اینکه چقدر احتمال دارد انتشار اوراق بدهی نقدینگی را از بازار سهام برباید، افزود: اوراق بدهی یک ابزار جدید در بازار سرمایه ماست. البته بیم آن میرود که موجب انتقال بدهی از بازار پول به بازار سرمایه شود. از طرفی نرخ بازدهی اوراق بدهی نسبت به سیستم بانکی بیشتر است و ابزار جدید با بازدهی جدید تلقی میشود. در نتیجه این فرضیه که امکان دارد منابع نقد از بازار  اوراق بهادار و سهام خارج شود، تأیید میشود. تا پیش از این از ابزار بدهی به عنوان یک اهرم در بازار سرمایه استفاده نمیشد ولی از اواخر سال ۱۳۹۴ در دستور کار دولت قرار گرفت که خود میتواند نقطه عطفی برای بازار سرمایه باشد.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به کم شدن نرخ سود و تسهیلات بانکی گفت: یکی از مهمترین کارهایی که طی چند وقت گذشته در بازار سرمایه در دستور کار دولت قرار گرفت، تصمیماتی مربوط به کاهش نرخ سود و تسهیلات بانکی در حوزه بازار پول بود. این اتفاق تا حدودی منجر شد که نقدینگی از بازار پول به سمت بازار سرمایه برود و در نتیجه گردش نقدینگی افزایش یابد. از طرفی هم به خاطر انتشار اوراق بدهی حجم نقدینگی افزایش یافت. این دو مورد در کنار هم موضوعات پررنگی بودند که از جانب دولت درباره بازار سرمایه انجام پذیرفتند.

آقابزرگی درباره اقداماتی که دولت در حوزه بازار سرمایه باید انجام میداد اما نداد، افزود: یکی از اقداماتی که حتما باید صورت میپذیرفت تک نرخی شدن ارز و به تبع آن انجام معاملات آتی ارز و تأسیس بورس ارز  بود. این موارد انتظاراتی است که خود دولت برای فعالان بازار سرمایه ایجاد کرد اما محقق نشد.

وی اضافه کرد: با طرح موضوع سرمایه گذار خارجی در بازار سرمایه ایران اولین بحثی که پیش میآید بحث انتقال ارز و سیستم هجینگ نرخ ارز است. ما میتوانستیم به وسیله ایجاد معاملات آتی ارز به صورت مشتقه،  فرایند هج کردن را داشته باشیم اما به دلیل محقق نشدن طرح تک نرخی شدن نرخ ارز این برنامه تحقق نیافت.

این کارشناس بازار سرمایه درباره بحث نرخ خوراک پتروشیمیها نیز گفت: نرخ اعلام شده برای خوراک پتروشیمیها و پالایشگاهها، با نرخی که قبلا انتظار میرفت همسو نبود و در نتیجه خواستههای فعالان بازار سرمایه در این زمینه تأمین نشد. در صورتی که اگر این موضوع دقیق و طبق خواستهها صورت میپذیرفت تأثیرات مثبتی را میتوانستیم در بازار سرمایه ایران شاهد باشیم.

آقابزرگی درباره اقدامات بورس انرژی نیز اظهار کرد: علیرغم برنامههایی که دولت برای انجام معاملات فراوردههای نفتی داشت  بورس انرژی در حد انتظار ظاهر نشد و به نظر میرسد که با برنامههای از پیش تعیین شده فاصله دارد. در حوزه نفت و فرآوردههای نفتی مزیت رقابتی داریم و حداقل انتظار در این مورد این است که بورس انرژی حجم وسیعی از معاملات بازار سرمایه را داشته باشد که متأسفانه این طور نیست.

این فعال بازار سرمایه درباره قوانین و مقررات بورس تصریح کرد: باید در قوانین و مقررات بازار سرمایه تجدیدنظرهایی انجام پذیرد و نیاز است آن مقرراتی که زائد یا موازی با دیگر قانونها هستند مورد بازنگری قرار گیرد.

وی در پاسخ به اینکه آیا سازمان بورس میتواند در حذف حجم مبنا و افزایش نوسان موفق باشد؟ گفت: شاید این قابلیت در ظرفیت فعلی ما وجود نداشته باشد اما شاپور محمدی این موضوع را جزو دستورکارش قرار داده است. با توجه به اینکه او سالها در بدنه بازار سرمایه بوده و همکاریهایی با بدنه دولت داشته و دارد فکر میکنم بتواند در برنامههایش موفق شود و مقدار زیادی از گفتههایش را عملی کند.