فرصت‌ها و تهدیدهای سرمایه‌گذاری صنعت سرب و روی در ایران

رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی، فرصتها و تهدیدهای سرمایهگذاری صنعت سرب و روی ایران بررسی شد. همچنین در پایان این کنفرانس سرمایهگذاران خارجی برای سرمایهگذاری در این صنعت دعوت شدند.

سرمایهگذاری با نرخ بازگشت ۴۰ درصد

اردشیر سعدمحمدی، مدیرعامل هلدینگ توسعه معادن روی ایران در این کنفرانس تخصصی فلزات پایه اظهار کرد: مناطق معدنخیز بسیاری در کشور وجود دارد، اما در کشور اکتشاف به معنای علمی، اقتصادی و فنی آن نشده است. کشور ما حدود ۸۰ میلیون نفر جمعیت دارد، اما حدود ۷درصد از ذخایر طبیعی مانند نفت و گاز و مواد معدنی را در اختیار خود دارد. حتی بسیاری معتقدند ایران ذخایر بسیار غنی از مواد معدنی را با تنوع بالا به خود اختصاص داده که این تنوع قابل توجه است. سعدمحمدی در ادامه با اشاره به فراوانی سطح انرژی که در ایران وجود دارد، افزود: ما چهارمین کشور نفتخیز و سومین کشور گازخیز جهان هستیم و از نظر مواد معدنی نیز در میان ۲۰ کشور نخست جهان قرار داریم. البته تنوع مواد معدنی در کشور ما قابل توجه است.

وی با تاکید بر این نکته که سهم معدن در تولید ناخالص ملی، بسیار پایین و کمتر از یک درصد است، گفت: این در حالی است که ما بیش از ۵۵میلیارد تن ذخایر معدنی داریم که ۳۷میلیارد تن آن اثبات شده، اما سهم تولید معادن ما نزدیک به ۴۰۰میلیون تن در سال است که از این ۴۰۰میلیون تن حدود ۲۰۰میلیون تن آن سنگ آهک و سنگ لاشه است که از نظر اقتصادی سهم یک درصد در جیدیپی را دارد. مدیرعامل هلدینگ توسعه معادن روی ایران با اشاره به وجود معادن غنی فلزی در ایران اظهار کرد: کشور ما معادن غنی در زمینه معادن فلزی چون مس، آهن و مولیبدن، طلا، نقره و سرب و روی را داراست.  از اینرو ظرفیتهای بسیاری در کشور وجود دارد. اما ما از سال ۱۳۴۱ تا امروز (تا سال۱۳۹۵) نزدیک به ۵میلیون متر در عمق برای شناسایی، کار حفاری انجام دادهایم. به عبارت در یک گذر ۵۵ ساله این میزان کار شناسایی انجام شده است، در حالیکه کشوری مانند کانادا در یک سال ۶/۵ میلیون متر کار حفاری انجام داده است.

بنابراین ما برای پیشرفت در این حوزه نیازمند تجهیزات، دانش و فناوری، سرمایهگذاری و برنامهریزی هستیم. سعدمحمدی با اشاره به اینکه در سراسر کشور مناطق پرظرفیت معدنی بسیاری وجود دارد و با دعوت از سرمایهگذاران در این زمینه عنوان کرد: در حال حاضر در کشور امکان شناسایی برای عناصر فلزی را فراهم کردهایم، ایده و برنامههای آن نیز موجود است و از کسانی که علاقهمند در این زمینه هستند، دعوت به سرمایهگذاری میکنیم. وی در ادامه با اشاره به مشکلات صنعت سرب و روی عنوان کرد: یکی از مهمترین مشکلات ما در صنعت سرب و روی کمبود خوراک است، کمبود خوراک سبب شده ظرفیتهای بالقوه ما تبدیل به ظرفیت بالفعل نشود. بنابراین باید برنامهریزی کرد تا ظرفیتهای موجود به فعلیت برسد و از این طریق ارزشآفرینی بیشتری شود. وی تاکید کرد: ما بیش از ۱۱۰۰میلیارد تومان پروژه جدید تعریف کردهایم و از تمام دوستانی که علاقهمند به سرمایهگذاری در صنعت روی هستند، دعوت به همکاری میکنیم. با توجه به روند افزایشی قیمت روی در جهان این سرمایهگذاری میتواند سرمایهگذاری مناسبی باشد. اعلام آمادگی میکنیم که حاضر به شراکت یا هر نوع پیشنهاد سرمایهگذاری - با هر مدلی که دوستان مدنظرشان است- هستیم. سرمایهگذاری ما کوتاهمدت و با نرخ بازگشت سرمایهگذاری بیش از ۴۰درصد خواهد بود.

سرمایهگذاری با کاهش هزینه

محمد بصیری عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، معاون معدنی پیشین وزارت صنایع و معادن و عضو هیاتمدیره هلدینگ توسعه معادن روی ایران در کنفرانس تخصصی فلزات پایه در ایران عنوان کرد: اگر به شرایط کنونی جهان نگاه کنیم، خواهیم دید تغییرات شگرفی روی داده است. وضعیت سرب و روی در سال ۲۰۱۶ میلادی نشان میدهد در صنعت گالوانیزه، برونز و سرب تغییرات مهمی در حال روی دادن است و نزدیک۵۰درصد از روی صرف گالوانیزه شده است. بصیری با اشاره به صادرکنندگان و واردکنندگان روی در جهان گفت: امریکا، پرو، بولیوی، مکزیک و استرالیا مهمترین کشورهای صادرکننده روی در دنیا بهشمار میروند که استرالیا در رتبه نخست این صنعت قرار گرفته است، درحالیکه ایران در رتبه ۳۲ این رتبهبندی قرار دارد.  البته ما صادرکننده روی بهشمار نمیرویم و آن را در صنایع داخلی مصرف میکنیم، اما عمدهترین واردکنندگان صنعت روی، چین، کرهجنوبی، بلژیک، ژاپن و اسپانیا هستند. البته چین یکی از مهمترین تقاضاکنندگان اصلی روی در دنیا است و از اینرو یکی از تاثیرگذارترین کشورها بر این صنعت است. بیش از ۴۰ میلیارد دلار تجارت جهان مربوط به سرب و روی است.

چین، امریکا و ژاپن نیز بزرگترین مصرفکنندگان سرب بهشمار میروند. وی در ادامه افزود: پیشبینیها درباره قیمت روی در سالهای آینده و تا سال ۲۰۲۵ افزایشی است. بصیری با اشاره به تولید روی در ایران عنوان کرد: در سال ۲۰۱۶ میلادی تولید روی در کشور ما حدود ۲۵ درصد کاهش داشته است. البته ما در زمینه سرب و روی برنامههایی در دست اقدام داریم که بهزودی باید اجرایی شوند. وی افزود: ۷۷درصد روی از معادن استخراج میشوند، ۱۰ درصد از قراضهها بهدست میآیند و ۶درصد نیز بازیافتی هستند. در حالیکه ۵۶درصد سرب بازیافت میشود و ۴۴درصد آن از معدن استخراج میشود. بصیری همچنین با اشاره به رتبه ایران در زمینه تولید سرب و روی گفت: ایران دومین تولیدکننده سرب و روی در منطقه خاورمیانه و شمال افریقا پس از ترکیه است. این استاد دانشگاه درباره برنامههای دولت در زمینه روی گفت: دولت در سال ۲۰۲۵ یا همان چشمانداز ۲۰ ساله تا سال ۱۴۰۴ قصد دارد به ۳۰۰ هزار تن تولید روی برسد، از اینرو باید برنامههایی را ارائه و تعریف کرد، چراکه تولید ما در حال حاضر به ۱۶۰ هزار تن در سال میرسد.

در کشور حدود ۸۱ شرکت فعالیت دارند که ظرفیت اسمی آنها۳۰۰ هزار تن در سال است که نیاز به سه میلیون تن سنگ در سال دارند. بصیری درباره صادرات سرب نیز در کشور عنوان کرد: ما به ۲۷ کشور چون ترکیه، کرهجنوبی، امارات، هند، عراق و چین صادرات سرب، پودر شمش و... داریم که البته اروپاییها نیز بهتدریج در حال ورود به این بازار هستند. وی در پایان خواهان سرمایهگذاری مستقیم در زمینه صنعت سرب و روی شد و گفت: پیشنهاد ما در زمینه سرمایهگذاری کاهش هزینه است که باعث افزایش کارآیی میشود. ما قصد داریم پروژههای توسعهای را اجرا کنیم که در این زمینه میتوان مواد معدنی با گرید بالاتر را خرید که این امر سبب کاهش هزینهها میشود، در مقابل از سرمایهگذاران خارجی میخواهیم با فناوری روز وارد پروژههای ما شوند.

انتخاب هوشمندانه سرمایهگذاری در ایران

بهرام شکوری، رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی در کنفرانس تخصصی فلزات پایه در ایران در ابتدا ایران را یک انتخاب هوشمندانه برای سرمایهگذاری در حوزه معدن و صنایع معدنی برشمرد و درباره علل آن گفت: یکی از مهمترین مزیتهای ایران، بحث موقعیت استراتژیک آن در منطقه است که در مسیر جاده ابرایشم قرار گرفته که میتواند آسیا را به اروپا وصل کند و از سوی دیگر دسترسی ایران به آبهای گرم است که جزو مزیتهای آن بهشمار میرود. شکوری در ادامه افزود: از سوی دیگر جمعیت ۷۸ میلیونی ایران بازار بزرگی برای مصرف بهشمار میرود، در ضمن حدود ۶۰۰ میلیون جمعیت اطراف ایران که درگیر جنگ شدهاند را میتوان یک فرصت برشمرد، چراکه این کشورها پس از جنگ نیاز به بازسازی دارند. از سوی دیگر ایران میتواند هاب صادرات برای کشورهای منطقه باشد. همچنین جمعیت جوان کشور حدود۳۲ درصد کشور را تشکیل میدهد که خود یک مزیت بهشمار میرود؛ جمیعت جوانی که تحصیلکرده و در زمینه رشتههای مهندسی نیز پراستعداد هستند، ۳۶ درصد جمعیت تحصیلکرده ما در رشته مهندسی تحصیل کردهاند که در بحث معادن و صنایع میتوانند کارساز باشند.

وی افزود: پایین بودن سطح دستمزدها و ارزان بودن انرژی امتیاز دیگر ایران است. وجود زیرساختها هرچند کافی نیست اما مناسب است. از اینرو در حوزه راه و حملونقل خارجیها میتوانند ورود کرده و در این زمینه سرمایهگذاری کنند. درباره وجود منابع غنی از نفت و گاز و سایر مواد معدنی دیگر که در رنکینگهای جهانی رتبهدار هستیم، نیز میتواند جزو مزیتهای ما بهشمار میرود. شکوری ادامه داد: در زمینه قوانین و حمایت از سرمایهگذاران نیز مشوقهای مالیاتی خوبی وجود دارد. قانونهای جدید سرمایهگذاری از صاحبان سرمایه برای ورود به ایران حمایتهای بسیاری خوبی را در نظر گرفته است. رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی در ادامه با مروری بر فلزات پایه در ایران عنوان کرد: ۷درصد از ذخایر معدنی با ۶۸ نوع ماده معدنی مختلف در ایران وجود دارد که میتواند فرصتی برای تولید و صادرات بهشمار رود. مجموع ذخایر معدنی ایران ۵۷میلیارد تن است که ارزشی افزون بر ۷۰۰میلیارد دلار دارد و ۷۰۰هزار شغل را به خود اختصاص داده است. شکوری درباره معادن فلزی در ایران گفت: ایران یکی از بزرگترین ذخایر روی را در جهان داراست. در سال ۲۰۱۴ میلادی حدود ۱۴۲هزار تن روی تولید شده است. البته مهمترین معادن ما در سرب و روی معادن انگوران در استان زنجان و معدن مهدیآباد در استان یزد است.

ایران ۰/۸درصد ذخایر سنگآهن دنیا را دارد. در سال ۲۰۱۴ نهمین تولیدکننده سنگآهن در دنیا با تولید ۴۵ میلیون تن بوده است. از معادن شاخص ایران میتوان چادرملو، گلگلهر و چغارت را نام برد. همچنین ایران روی کمربند مس قرار گرفته و در سال ۲۰۱۵میلادی ۴۴/۵میلیون تن تولید مس داشته است. از معادن شاخص مس میتوان مس سرچشمه، میدوک و سونگون را نام برد. ایران بزرگترین ذخایر طلای خاورمیانه را دارد که در سال ۲۰۱۳میلادی ۱/۶میلیون تن سنگ طلا استخراج کرده است. از معادن شاخص آن میتوان زرشوران، موته و آقدره را نام برد. وی در ادامه با اشاره به جذابیتهای سرمایهگذاری در زمینه سرب و روی عنوان کرد: سرب و روی در ۵ سال گذشته از نوسانات کمتری در دنیا برخوردار بوده است و جذابیت بیشتری برای سرمایهگذاری نسبت به سایر فلزات دارند. در نتیجه اکتشاف برای این ماده بیشتر خواهد شد. براساس مطالعات گروه سرب و روی، تناسبی بین عرضه و تقاضا در بازار سرب وجود دارد که لزوم سرمایهگذاری در این فلز را نشان میدهد.