سایه ترامپ بر خودروسازی آمریکا

بر این اساس بهنظر میرسد که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری جدید آمریکا، با چالشهای فراوانی رو به رو است که بسیاری از آنها تاثیر چشمگیری بر صنعت خودرو خواهند داشت.

با توجه به این مساله که سرنوشت قراردادهای تجارت آزاد «نفتا» و «شراکت ترنس-پاسیفیک» و موضوعاتی مانند بهرهوری سوخت خودروها و گرمایش زمین در دستان رئیسجمهوری جدید قرار دارد، این انتخاب برای صنعت خودرو از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. مارینا ویتمن، معاون سابق جنرال موتورز و استاد کسب و کار و سیاستهای عمومی در دانشگاه میشیگان، میگوید: «سختگیری در زمینه تجارت یک فاجعه خواهد بود و به صنعت خودرو آسیب وارد میکند.» این در شرایطی است که ترامپ در کارزار انتخاباتی خود گفته بود قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی(نفتا) را لغو میکند. لغو این قرارداد موجب خواهد شد که بر خودروهایی که از مکزیک و کانادا به آمریکا وارد میشوند، تعرفه گمرکی وضع شود. همچنین کانادا و مکزیک نیز بر خودروهای وارداتی از آمریکا تعرفه وضع خواهند کرد.

این مساله بر صنعت خودرو تاثیر منفی خواهد گذاشت چون موجب افزایش قیمت انواع خودرو میشود و صنعت خودرو را دچار رکود میکند. این مساله به نوبه خود مشاغل کارخانههایی را که به مکزیک و کانادا قطعه ارسال میکنند و همچنین مشاغل کارخانههایی که از مکزیک و کانادا به آمریکا قطعه میفرستند، تهدید میکند. درصورتی که ترامپ به وعدههای انتخاباتی خود عمل کند و علاوهبر لغو قرارداد نفتا، قانونگذاری درمورد بهرهوری سوخت خودروها را متوقف کند، به صنعتی که روی دلارهای حاصل از تولید جهانی و بهرهوری سوخت بالاتر حساب کرده است، ضربه شدیدی وارد میشود. درپی اعلام پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، بازارهای مالی آمریکا دچار کاهش شدند. در صورتی که این کاهش برای مدتی طولانی ادامه یابد، بازار خودرو نیز که هماینک با کندی رشد مواجه است، دستخوش نابسامانی میشود.

از سوی دیگر، ترامپ تاکید کرده است بر محصولات کارخانههای آمریکایی که در مکزیک فعالیت میکنند و محصولات خود را به آمریکا صادر میکنند، مالیات 35 درصدی وضع میکند، اما مشخص نیست برای وضع چنین مالیاتی از کدام مکانیزمهای قانونی استفاده خواهد کرد. این در شرایطی است که خودروسازان برمبنای قرارداد نفتا و دیگر قراردادهای تجارت آزاد، در سالهای اخیر سرمایهگذاریهای هنگفتی انجام دادهاند تا ظرفیت تولید را در مکزیک، بهعنوان پایگاهی برای صادرات خودرو به آمریکا و دیگر بازارهای جهانی، افزایش دهند؛ بهطوریکه چندی پیش مارک فیلدس، مدیرعامل فورد موتور، اعلام کرد تولید همه خودروهای کوچک این شرکت از کارخانههای آمریکا به مکزیک منتقل میشود. این مساله انتقاد شدید ترامپ، را در پی داشت.

فیلدس به تحلیلگران والاستریت گفت:«ما تولید همه خودروهای کوچک را از آمریکا به مکزیک منتقل خواهیم کرد.» اما ترامپ این تصمیم فورد را «وحشتناک» توصیف کرد. او بیش از یک سال است که از سرمایهگذاریهای فورد در مکزیک انتقاد میکند. ترامپ در کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود که درصورت انتخاب شدن بهعنوان ریاستجمهوری آمریکا، فورد را متقاعد میکند به آمریکا بازگردد. او جزئیات سیاستهای خود مبنیبر بازگرداندن مشاغل تولیدی به آمریکا را اعلام نکرده است، اما خواستار تعلیق فوری قانون گذاریهای جدید و بازبینی قوانین موجودی شده است که مشاغل را تهدید میکنند. این مساله بر قوانین بهرهوری سوخت خودروها و برنامههای کاهش آلایندگی خودروها بهمنظور مقابله با گرمایش زمین، تاثیرگذار است.

گرچه خودروسازان نسبت به هزینهها، زمانبندی و تاثیرات اقتصادی قوانین جدید ابراز نگرانی کرده بودند، اما بهطور کلی حامی اهداف این قوانین هستند. درپی قوانینی که در سال 2011 وضع شد، خودروسازان میلیاردها دلار روی تحقیق و توسعه سرمایهگذاری کردند و تولید خودروهای دارای بهرهوری سوخت را افزایش دادهاند. این در شرایطی است این قوانین قرار است مورد بازبینی قرارگیرند تا مشخص شود که باید بدون تغییر باقی بمانند یا نیازمند تغییر هستند. نتیجه این بازبینی به این بستگی خواهد داشت که ترامپ چه کسی را بهعنوان رئیس آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا انتخاب خواهد کرد. رئیس این سازمان پس از بررسی توانایی صنعت و بازار خودرو در دستیابی به اهداف تعیین شده برای سال 2025، تصمیم میگیرد که آیا قوانین موجود نیاز به تغییر دارند یا خیر. درصورتی که قوانین تغییر کنند، صنعت خودرو باید اولویتهای خود را مجددا تعریف کند.

ریاستجمهوری ترامپ علاوهبر تاثیری که روی صنعت خودروی آمریکا دارد، صنعت خودروی مکزیک را نیز به شدت تحتتاثیر قرار میدهد. روزالس، رئیس سندیکای توزیعکنندگان خودروی مکزیک، در اینباره میگوید:«اگر ترامپ قرارداد نفتا را لغو کند، این مساله تاثیر بزرگی بر صنعت خودرو و کل اقتصاد مکزیک خواهد داشت.» صنعت خودروی مکزیک که صنعتی صادرات محور است، در سال میلادی گذشته 3/4 میلیون دستگاه خودرو تولید کرد. این در شرایطی است که یک دهه قبل، تولید خودرو در این کشور 1/6 میلیون دستگاه بود. سندیکای صنعت خودروی مکزیک پیشبینی میکند با درنظر گرفتن تولید کارخانههای جدید فورد، آئودی، کیا، تویوتا، بیامو و دیگر خودروسازان، در پایان سال 2020 تولید خودرو در این کشور به 5 میلیون دستگاه خواهد رسید. این در شرایطی است که تحلیلگران اقتصادی معتقدند اجرای سیاستهای تجاری ترامپ به صادرات و صنعت خودروی مکزیک آسیب جدی وارد میکند.