کاهش قیمت نفت چه بلایی سر اقتصاد روسیه آورد؟

کسر بودجه 2/6 درصدی، 25 میلیارد دلار بدهی روی دست دولت روسیه گذاشت و اکنون مبلغی در حدود 48/1 میلیارد دلار بر آن افزوده شده است. روسیه اقتصادی نیمه نفتی دارد، 30 درصد از GDP این کشور را صادرات تشکیل میدهد و 25 درصد از درآمد صادراتی روسها از نفت خام است. این رقم بزرگ در سال 2015 با فروش 76/7 میلیارد دلار نفت تأمین شد و این در حالی بود که میانگین قیمت نفت در آن سال، 41/85 دلار در هر بشکه بود. در سال 2016 با توجه به دادههایی که دولت روسیه اعلام کرده و نیازهای اساسی و صرفهجوییهای اقتصادیای که انجام شده است، روسیه 71/58 میلیارد دلار نفت فروخته است که رقم کسر بودجه این کشور را به 48/1 میلیارد دلار میرساند.

روسها میزان تولید نفت خود را براساس متریکتن اعلام میکنند که تبدیل آن به بشکه کار آسانی نیست چرا که هر نفتی دارای چگالی متفاوتیست و میانگین گرفتن از آن نیز در نبود دادههای دقیق تفکیکی بسیار دشوار خواهد بود اما با چشمپوشی از مقداری خطای محاسباتی میتوان فرض کرد در سال 2016 روسها روزانه 5/13 میلیون بشکه نفت خام صادر کردهاند.

در توافقی که با اوپک انجام شده، این کشور تعهد کرده است که 300 هزار بشکه از تولید (صادرات) خود را متوقف کند و این یعنی روسیه باید با فروش روزانه 4/8 میلیون بشکه، امورات سال 2017 را بگذراند. در بودجهای که بهتازگی در دوما برای سال 2017 تصویب شده و بخشهایی از آن محرمانه باقیمانده، رقم 68 دلار در هر بشکه بهعنوان قیمت سربهسر درنظر گرفته شده که میتواند کسر بودجه مسکو را پوشش دهد اما این رقم با آنچه در سال 2015 و 2016 بهدست آمد تناقض دارد.

در صورتیکه روسیه بخواهد امسال با کسر بودجه مواجه نشود و همچنان هزینههای گزاف الحاق کریمه اوکراین و جنگ سوریه را نیز بپردازد، برای پایبندی به توافق کاهش تولید خود، نیازمند قیمت 82 دلار در هربشکه نفت خام است؛ رقمی که حتی خوشبینترین کارشناسان هم برای سال 2017 ممکن نمیدانند. اکنون باتوجه به این دادهها و پایبندی محکم دیپلماتیکی که روسیه تاکنون بروز داده، این پرسش مطرح است که کدام سوی معادله دادههای اشتباهی دارد؟

آیا روسها در اعلام میزان تولید روزانه خود که مبنای کاهش 300 هزار بشکهایست دروغ گفتهاند یا تصمیم دارند در بزنگاهی که قیمت نفت برای جبران کسوراتشان اجازه میداد از توافق خارج شوند؟