برجام به مس لبخند زد

افزایش سرمایهگذاریهای زیرساختی در امریکا و کاهش عیار معادن مس در دنیا را مهمترین دلایل افزایش خوشبینی به آینده بازار مس میداند. سلطانزاده همچنین میگوید پس از برداشته شدن تحریمها با پذیرش و اجرای برجام، صنعت مس کشور، هم در حوزه صادرات و هم حوزه سرمایهگذاری، عملکرد مثبتی از خود نشان داد. به گفته وی بیشتر پیشبینیها درباره بازار مس، در امسال میلادی و تا سال ۲۰۲۰ مثبت است و دلایل مختلفی برای چنین خوشبینیها وجود دارد؛ پیشبینی افزایش تقاضای مس در چین، رشد مصرف مس در حوزه استفاده از انرژهای تجدیدپذیر و همینطور افزایش سرمایهگذاریهای زیرساختی در امریکا، مهمترین دلایل در طرف تقاضای مس و برخی محدودیتها در تولیدات معدنی و همچنین کاهش عیار معادن مس در دنیا، از مهمترین دلایل در طرف عرضه مس هستند.

وی افزود: صنعت مس، سرمایهگذاری روی انرژیهای تجدیدپذیر را یکی از مهمترین عوامل رشد تقاضا در سالهای آینده میداند؛ چراکه وسایل نقلیه الکتریکی فولباتری، سهبرابر بیشتر از وسایل نقلیه با موتور احتراق داخلی، فلز مس مصرف میکنند. البته انتظار نمیرود شرایط زیستمحیطی تحت تاثیر سیاستهای دولت جدید امریکا بهبود یابد، که این مسئله، به ظرفیت مصرف مس در این بخش، آسیب خواهد زد. سلطانزاده معتقد است: آنچه در ماههای پایانی سال گذشته اتفاق افتاد، این بود که رشد بیسابقه قیمت فلز مس اندکی پس از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری امریکا بود؛ بهطوریکه بسیاری، این جهش سریع در قیمت مس را نتیجه انتخاب دونالد ترامپ به ریاستجمهوری امریکا دانستند.

این رشد بیسابقه، اندکی پس از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری امریکا بود. وی ادامه داد: نقش مهم مس در سیاستهای دولت جدید امریکا برای ایجاد تورم در کشور، از مهمترین عواملی بود که فضای روانی بازار را بهبود بخشید و باعث رشد شدید قیمتها شد. با توجه به این واقعیت که افزایش شدید تقاضای مس در ایالات متحده، بهسرعت رخ نخواهد داد، سوالی که مطرح میشود این است که به چه دلیل قیمت مس یکباره رشد پیدا کرد؟ دلایل مختلفی برای این موضوع وجود دارد. نخستین دلیل این است که شرایط اقتصاد کلان در حال تغییر است. در ۸ سال گذشته، نرخهای بهره همیشه در سطوح پایینی قرار داشته است؛ بهطوریکه مبالغ هنگفتی پول بهمنظور حمایت از اقتصاد جهانی سرازیر شده است. مقادیر چشمگیری از این پولها به سمت بازار اوراق قرضه روانه شدند و این مسئله کاهش بازدهی اوراق قرضه را در پی داشته است. اما سرمایهگذاران بهدنبال بازدهی و بازگشت سود داراییهای خود هستند و این درحالی است که اوراق قرضه دیگر پاسخگوی نیاز آنها نیست.

وی افزود: درحقیقت، بازدهی اوراق قرضه حتی بهندرت سطوح بسیار پایین تورم را پوشش میدهد. بنابراین، سرمایهگذاران به دنبال بازارهای جذاب دیگری هستند؛ ازجمله بازارهای سهام و همچنین داراییهایی مانند کالاهای اساسی. در چند ماه گذشته، صندوقهای سرمایهگذاری فعال در زمینه پوشش ریسک و موسسات مرتبط با مدیریت پول، در بازار کالاهای اساسی فعالتر بودهاند و بخش بزرگتری از پرتفوی خود را به این حوزه تخصیص دادهاند. نظرسنجیها نشان میدهد مدیران مالی در مقایسه با ابتدای سال ۲۰۱۶میلادی نسبت به بازار فلزات بهویژه مس خوشبینتر هستند. همچنین بخشی از بهبود مشاهدهشده در بازار مس، ناشی از فعالیت صندوقهای سرمایهگذاری در چین است. سلطانزاده اظهار داشت: حدس و گمانها بر این است که صنعت سیمان و فولاد با اقبال بیشتری روبهرو خواهند شد. در حال حاضر، ایالات متحده امریکا تنها ۷درصد از مصرف جهانی مس را به خود اختصاص داده است. برای اینکه مازاد مورد انتظار بازار جهانی مس در سال آینده (بیش از ۳۰۰هزار تن) از میان برود، ایالات متحده باید در حدود ۲۰درصد مصرف خود را افزایش دهد. البته اشاره به این نکته نیز ضروری است که هرگونه تغییر قابلتوجه در تقاضای مس امریکا که تحت تاثیر انتخابات ریاستجمهوری این کشور و تغییر سیاستهای دولت جدید بهوجود آید، به احتمال زیاد آثار خود را در سالهای بعد از ۲۰۱۸میلادی نشان خواهد داد و در سال ۲۰۱۷میلادی نتایج ملموس کمتری برجای میگذارد. با جمعبندی موارد گفتهشده متوجه میشویم انتخابات ریاستجمهوری امریکا تنها عامل موثر در پس افزایش اخیر قیمتهای مس نبوده است. به نظر میرسد بهبود شرایط عرضه و تقاضا در بازار نقش مهمی در این میان داشته است و مشکلات اخیر تولید در برخی از بزرگترین معادن دنیا و برخی از اخبار مثبت از سوی چین نیز در این میان، بیتاثیر نبودهاند.

وی تصریح کرد: فضای خوشبینانهای نسبت به بازار مس در حال ایجاد شدن است. افزایش بیش از انتظار تقاضا در چین و کاهش احتمالی عرضه معدنی، مهمترین دلایل بهبود فضای روانی بازار مس هستند. همچنین، کاهش سطح عیار کانهها در معادن مهم نیز افت مازاد عرضه در سالهای پیش رو را در پی خواهد داشت. انتظار میرود وقفههای تولیدی در معادن نسبت به سال گذشته چشمگیرتر باشد. از طرف دیگر، اکتشافات جدیدی در صنعت مس مشاهده نشده است. بنابراین، اگرچه برخی پروژههای جدید در چند سال گذشته وارد بازار شدهاند، اما انتظار نمیرود پروژه بزرگ دیگری در سال آینده راهاندازی شود. وی ادامه داد: ثبات تقاضای چین نیز در بهبود پیشبینی موسسات نقش مهمی داشته است. بهبود تقاضا ناشی از تکمیل فعالیتها در بخش املاک و مستغلات، لوازم مصرفی و صنعت اتومبیلسازی خواهد بود. همچنین، انتشار سیزدهمین برنامه پنجساله توسعه چین، از تمرکز این کشور بر انرژیهای پاک و حملونقل جدید خبر داد و امیدواریها درباره رشد قدرتمند تقاضای مس را تقویت کرد.

این تحلیلگر بازار صنایع معدنی اضافه کرد: البته براساس پیشبینی موسسه مالی «جیپی مورگان»، پس از اینکه قیمتهای پایین به کاهش عرضه فلزات پایه در بازارها منجر شد، انتظار میرود افزایش قیمتی مشاهدهشده در چند ماه گذشته، صنعت فلزات را به افزایش تولید و رشد موجودی کل ترغیب کند. تولید با هزینههای بالا که در سال گذشته مورد عرضه قرار نگرفت، اکنون امکانپذیر است. در صورت پایداری قیمتهای بالای مس، پیشبینی میشود راهاندازی مجدد واحدهای تولیدی در امریکای شمالی و افریقا بهآرامی آغاز شود که از روند رشد قیمتها، بهطور حتم خواهد کاست. با در نظر گرفتن این موارد و روندی که در صنعت مس کشور در زمینه کنترل هزینهها و منطقیکردن اجرای پروژههای توسعه شکل گرفته، تصور نمیکنم شاهد مشکلات حادی در این صنعت باشیم. البته مقوله کنترل نقدینگی و مباحث تامین مالی، همچنان یکی از دغدغههای این صنعت، مشابه با دیگر صنایع کشور خواهد بود.

وی با اشاره به ظرفیتهایی که پس از گذشت یکسال از توافق برجام برای صنایع معدنی کشور و بهویژه صنعت مس ایجاد کرده، گفت: اجرای برجام، کمک شایانی به صنعت مس کشور کرده است. تحریم صنعت مس باعث شده بود صادرات مس کشور بهشدت افت کرده و این صنعت مجبور به تقبل هزینههای مالی و دورههای زمانی بالا برای دریافت وجوه محصولات صادراتی خود شود. در پروژههای توسعهای، بسیاری از شرکتهای صاحب فناوری علاقهای به همکاری با کشور نداشتند؛ بازار کشور درعمل در انحصار چند شرکت معدود خارجی بود که طبیعی است گرانفروشی آنها را نیز بهدنبال داشت و چارهای جز این برایمان متصور نبود. حال با اجرای برجام، صنعت مس کشور توانسته در حوزههای مختلفی نظیر اکتشافات، تولید و بهرهبرداری، فروش محصولات و همچنین برنامههای توسعهای، از ظرفیتهای مناسب خود استفاده کند و به نظر میرسد این صنعت، یکی از موفقترین صنایع در بهرهمندی از نتایج برجام بوده است.