چالش‌های شراکت جدید در خاورمیانه

اگرچه در دوران اوباما، عربستان دست به عصا راه میرفت و اوباما لجامی بر گردن سعودیها زده بود، اما اکنون آنها خود را بار دیگر یکهتاز میبینند. به گزارش سیانان، دیدار محمد بنسلمان، ولیعهد و وزیر دفاع عربستان با ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، این سیگنال را به طرفهای منطقهای ارسال کرده که احتمالا شراکت جدیدی میان دو کشور در خاورمیانه شکل خواهد گرفت. این گزارش میافزاید سعودیها، ترامپ را درخصوص برخی تحولات منطقهای فردی همفکر میبینند و امید بسیاری به او بستهاند که ترامپ رویکرد سفت و سختتری درخصوص برخی رقبای منطقهای عربستان در پیش گیرد.

چنین است که سیانان با تشبیه روابط عربستان- آمریکا به روابط روسیه- آمریکا آن را «از سر گیری» (reset button) دوباره مینامد. البته اشتراکاتی میان آنها هم هست. ترامپ مشتاق است با داعش مبارزه کند؛ اما هزینه این مبارزه باید از جیب کشورهای عربی پرداخت شود. از سوی دیگر، اعراب نیز مشتاق مبارزه با داعش هستند؛ اما از امکان مانور و حضور نظامی در برابر این گروه بیم دارند. بنابراین، ترجیح میدهند هزینه مالی این مبارزه را متقبل شوند تا در سیبل مستقیم داعش قرار نگیرند. «علی الشهابی»، مدیر اجرایی بنیاد عربی که بخشی از هیات اعزامی عربستان به کاخ سفید بود، میگوید رهبری عربستان و ترامپ در مساله ایران و پرونده هستهای این کشور هم با یکدیگر همداستان هستند. او میگوید دو طرف «اتحادی کامل» با یکدیگر دارند و ترامپ میداند که نبرد عربستان با ایران «نبردی برای بقا است.»

با این حال، آمریکا هنوز مردد است که عربستان را وارد مبارزه با داعش کند. سیانان مینویسد عربستان مایل است وارد کارزار عملی با داعش در سوریه شود؛ اما پنتاگون هنوز مردد است که آیا به عربستان اجازه بدهد یا خیر. این گزارش به نقل از بنسلمان میافزاید: «ما مشتاقیم که هر کاری را بدون محدودیت برای نابودی و پاکسازی تروریسم انجام دهیم.»

در همین رابطه سیانان مینویسد ولیعهد عربستان به مغازله با ترامپ روی آورده و در مدح او چنین داد سخن سر میدهد:«شاهزاده محمد، عالی جناب ترامپ را بهترین دوست مسلمانان میداند که به شیوهای غیرقابل تصور در حال خدمت به مسلمانان جهان است.»

سیمون هندرسون، محقق خاورمیانه در موسسه خاورمیانه مینویسد:«بنسلمان که مشتاق وداع با دولت اوباما بود اکنون به آغوش ترامپ خزیده است.»

در دوران اوباما، سعودیها به صرافت افتاده بودند تا سرمایههای خود را از آمریکا بیرون بکشند؛ اما در دوران ترامپ و بهویژه با سفر بنسلمان، آنها متعهد شدهاندکه در آمریکا سرمایهگذاری کنند تا به این وسیله ترامپ هم بتواند وعده خود مبنی بر افزایش رشد اقتصادی آمریکا را عملی و مشاغل جدیدی خلق کند. با این حال، سفر محمد بنسلمان به آمریکا با سفر پدرش به چین همزمان شده است. پادشاه عربستان در جریان سفر به پکن که عمدتا ماهیت اقتصادی دارد، با رئیسجمهوری چین دیدار و گفتوگو کرد.

دو کشور روز پنجشنبه چندین یادداشت تفاهم به ارزش حدود ۶۵میلیارد دلار به امضا رساندند. به گزارش رویترز، شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین در دیدار با سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان گفت: «این سفر نشان دهنده اهمیتی است که ملکسلمان برای روابط با چین قائل است. این سفر موجب پیشبرد روابط است و به ارتقای سطح روابط ما و حصول نتایج جدید کمک میکند.» ملک سلمان از زمان روی کار آمدن در دو سال پیش، اصلاحات اقتصادی جاهطلبانهای در پیش گرفته است و اکنون در تور یک ماهه سفر به آسیا به سر میبرد. عربستان برای افزایش فروش نفت به چین که دومین بازار بزرگ نفت جهان را دارد، تلاش میکند.