شرایط با دوران تحریم قابل قیاس نیست/ کشتی‌ها اجازه تردد با پرچم ایران را نداشتند

محمد سعیدنژاد اظهار کرد: برجام بهترین عملکردی که میتواند به ثبت برساند را تاکنون در بسیاری از بخشها ارائه کرده است. ما باید این موضوع را مدنظر قرار دهیم که برجام به ما کمک میکند به شرایط پیش از اتمام تحریمها باز گردیم نه اینکه انتظار داشته باشیم با یک توافق اقتصاد ایران به بهشت تبدیل شود.

وی با بیان این که بعضی با بالا بردن انتظارات از برجام نگاهی مغرضانه علیه دولت را ترویج میکنند، توضیح داد: امروز و پس از چند ماه از آغاز اجرای توافق هستهای میبینیم که شاخصهای کلان اقتصادی مانند تورم و رشد به مدار مثبت رسیده و صادرات ایران نیز عملکردی قابل قبول را ثبت کردهاند. در کنار آن باید در نگاهی ریزبینانه به عملکرد حوزههای مختلف اقتصادی ببینیم برجام چه تغییراتی ایجاد کرده است. از نظر من به طور کلی ۸۰ درصد اهداف ابتدایی برجام تاکنون نهایی شده است.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در برخی از حوزهها مانند صنعت هواپیمایی، بازگشت ایران به شرایط پیش از تحریم بالاتر از ۱۰۰ درصد بوده است و در حوزهای مانند صنعت دریایی ما میتوانیم اعلام کنیم که در کمتر از یک ماه تمام تحریمهای دریایی ایران لغو شد.

کشتیها اجازه تردد با پرچم ایران را نداشتند

سعیدنژاد با بیان اینکه دریاهای ایران سریعترین و بالاترین بازگشت به شرایط عادی را پس از اجرای برجام به ثبت رساندند، تصریح کرد: ما در سالهای پایانی تحریمهای هستهای با مشکلات قابل توجهی روبهرو بودیم که هرچند ادامه یافتن آنها به معنی توقف زندگی نبود، اما قطعا اوضاع بسیار سختتر و با هزینههای بیشتر دنبال میشد.

وی با اشاره به ممنوعیت حمل پرچم ایران در کشتیهای داخلی اظهار کرد: در سالهای اوجگیری تحریمها کشتیهای ایران و شرکتهای بزرگ کشتیرانی یا اجازه تردد در بنادر بزرگ را نداشتند یا مجبور بودند با پرچم دیگر کشورها در آبهای آزاد تردد کنند؛ موضوعی که پیش از آنکه دیگر تاثیراتش بررسی شود، از نظر هزینههای اقتصادی برای ما شرایط سختی را به وجود آورده بود.

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی همچنین از ممنوعیت بیمه کشتیهای ایرانی به عنوان یکی دیگر از معضلات زمان تحریم نام برد و گفت: برای آنکه کشتیها بتوانند تحت پوشش بیمه قرار گیرند، نیاز است که موسسات ردهبندی بینالمللی در ایران فعال باشند. این در حالی است که در زمان اوجگیری تحریمها هیچ موسسه ردهبندی حاضر نبود در ایران کار کند و از اینرو هیچ یک از کشتیهای ما امکان بیمه شدن نداشتند.

سعیدنژاد افزود: با اجرایی شدن برجام ما خیلی زود توانستیم بار دیگر با پرچم ایران در آبهای خارجی تردد کنیم و تعداد زیادی از موسسات ردهبندی برای تضمین بیمه کشتیها وارد ایران شدند. اگر در سالهای قبل آنها برای ما شرط میگذاشتند، اینبار ما اعلام کردهایم که برای حضور در اقتصاد کشور باید مواردی از جمله همکاری با شرکتهای ایرانی را لحاظ کنند.

وی از محدودیت بنادر ایران در پذیرش کشتیهای خارجی نیز یاد کرد و توضیح داد: در طول سالهای تحریم بسیاری از لاینرهای دریایی توقف حضور خود در آبهای ایران را اعلام کردند. این در شرایطی است که در حال حاضر تنها در بندر رجایی ۱۸ شرکت حمل و نقل دریایی فعالیت جدی دارند که به شکل ماهانه بین یک تا چند بار پهلوگیری انجام میدهند.

تحریم دریایی چند هزار شغل را تهدید میکرد

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان این که تاثیرات اجرای برجام در صنعت دریایی ایران را باید برای مردم به شکل کامل تشریح کرد، ادامه داد: صرف نیامدن کشتیهای خارجی به آبهای ایران این معنی را دارد که تعداد زیادی از کارشناسان، متخصصان و کارگرانی که در بنادر ایران فعال هستند بیکار میشوند. در کنار آن سرمایهگذاران امکان بهرهگیری از شرایط را ندارند، تا جایی که وقتی ما در سال ۱۳۹۲ وارد سازمان بنادر شدیم بسیاری از پیمانکاران در معرض ورشکستگی بودند.

سعیدنژاد با اشاره به تحولات جدی که در عملکرد بنادر ایران در ماههای اخیر ثبت شده، اعلام کرد: اگر زمانی ما نگران ورشکستگی بودیم امروز با آمارهای مثبت قابل توجه روبهرو هستیم. در طول این سالها پیشرفت عملکرد بنادر ایران حدود ۳۰ درصد تخمین زده میشود و تنها در فروردینماه امسال در قیاس با زمان مشابه سال قبل رشدی ۶۰ درصدی را به ثبت رساندیم که عملکردی کمنظیر به حساب میآید.

وی ادامه داد: در کنار پیشرفت های امروز ما باید تصور کنیم که چه هزینههایی را در ایام تحریم پرداخت کردیم. بار مدنظر ایران که مایحتاج مردم را تامین میکرد، در سالهای اوجگیری در بنادر ایران پهلوگیری نمیشد و از این رو کشتیهای بزرگ به بنادر دیگر کشورها میرفتند و سپس با قایق و لنجهای دیگر وارد ایران میشدند. طبق آماری که ما به رییس جمهوری دادیم تنها هزینه حملونقل آنها به ازای هر کانتینر ۷۰۰ دلار برای کشور در نظر گرفته میشد و اگر فرصت از دست رفته، مشکل بیمه و دور شدن سرمایهگذاران را نیز اضافه کنیم، میزان ضرری که ما در هر بار جابهجایی دادهایم به شکل قابل توجهی افزایش مییابد.

انقلاب کانتینری آغاز شده است

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به انقلاب کانتینری که در جابهجایی کالاها در طول سالهای گذشته اتفاق افتاده است تاکید کرد: نه تنها روند غیرقابل کنترل گذشته متوقف شده است که حتی امروز آمارها از رشد ورود کالاهای کانتینری حکایت میکند. این به معنای آن است که ما از مرحله واردات مواد خام و اولیه به واردات کالاهای ارزشمند و سرمایهای رسیدهایم که این موضوع تحولی بسیار مهم در اقتصاد ایران است. در کنار آن رسیدن به اولویت جدی افزایش صادرات کشور در قیاس با واردات دستاورد دیگر دو سال گذشته بوده است.

سعیدنژاد افزود: این آمارها به خوبی نشان میدهد که با اجرای برجام ضرر و زیان کدام کشور متوقف شده و کدام سمت سود برده است. اینکه برخی بگویند برجام تنها مسیر واردات کالاهای دیگر کشورها را باز کرده به دور از انصاف و به دور از واقعیت است.

آمادگی ۹ شرکت بزرگ جهان برای حضور در بندر رجایی

وی با بیان اینکه یکی دیگر از دستاوردهای برجام رشد قابل توجه تقاضا برای افزایش سرمایهگذاری بوده است، تاکید کرد: ما در حال حاضر در بندر شهید رجایی دو ترمینال کانتینری فعال داریم. وقتی ایران مناقصه سومین ترمینال را برگزار کرد ۹ شرکت معتبر بینالمللی تقاضای جدی خود را به ثبت رسانده است. شرکتهایی که برای مشخص شدن ابعاد دقیق آنها میتوان گفت که بسیاری از آنها درآمد سالیانهشان بیش از درآمد حاصل از فروش نفت در ایران است.

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی اضافه کرد: این شرکتها در حالی به ایران آمدهاند که ما برای آنها شرط گذاشتهایم. اصلیترین شرط ما قرار گرفتن شرکای ایرانی در کنار شرکتهای خارجی است که ایران پس از بررسی شرایط دقیق آن اجازه سرمایهگذاری را صادر خواهد کرد.

سعیدنژاد با اشاره به نهایی شدن قرارداد سرمایهگذاری هند در بندر چابهار پس از نزدیک به ۱۴ سال مذاکره، ادامه داد: ما از سال ۱۳۸۲ تاکنون با هندیها برای ورود به آبهای ایران مذاکره داشتهایم اما در طول این سالها هیچگاه شرایط لازم برای نهایی شدن مذاکرات وجود نداشت. این در حالی است که چند ماه قبل ما موفق شدیم با نهایی کردن مذاکراتمان دو قرارداد مجزای سرمایهگذاری با طرف هندی به امضاء برسانیم.

از بهترین برندها تجهیزات دریایی خریدیم

وی از تحول جدی در توسعه و تجهیز بنادر ایران پس از اجرای برجام یاد کرد و گفت: در ماههای پایانی دولت قبل اسکلهای جدید در بندر شهید رجایی با پیشرفت بیش از ۸۰ درصد به بهرهبرداری رسید. هرچند ما از امکانات این اسکله استفاده کردیم اما چند درصد باقیمانده مربوط به تجهیزات بندری بود که پس از اجرای برجام برای ما ممکن شد.

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی اضافه کرد: اگر در زمان تحریمها ما مجبور بودیم با واسطهها مذاکره کنیم و کالاهای درجه دوم وارد کنیم، امروز بهترین برندهای دنیا برای بنادر ایران تجهیزات میفرستند و در روزهای آینده بخشی از تجهیزات خریداری شده وارد ایران میشود. ما امروز با اطمینان به مردم میگوییم که در هفته دولت امسال جدیدترین تجهیزات بندر شهید رجایی با بالاترین کیفیت به بهرهبرداری خواهد رسید.

سعیدنژاد در پایان خاطر نشان کرد: اگر تحریمها میماند زندگی ادامه پیدا میکرد، اما قطعا شرایط سخت و هزینهها بالا بود. امروز و با اجرایی شدن برجام کشتیهای ما با پرچم ایران در آبهای آزاد حرکت میکنند، لاینرهای بزرگ بینالمللی برای حضور در بنادر ایران صف میبندند، میزان رشد ترانزیت کشور به شکل قابل توجهی سرعت گرفته و به جای ارتباط گیری با شرکتهای درجه دوم امروز بهترین برندهای جهان برای ورود به ایران اعلام آمادگی کردهاند. این تنها بخشی از تاثیرات اجرای برجام است و قطعا در آینده تحولاتی جدیتر نیز شکل خواهد گرفت که مردم آنها را از نزدیک مشاهده میکنند.