افت شدید بارگیری صادراتی در بنادر کشور/ رشد تخلیه اقلام وارداتی

سازمان بنادر و دریانوردی که آمار عملکرد این سازمان را از سال ۸۳ و به تفکیک هرماه و مقایسه آن با مدت مشابه سال قبل و ماه قبل از آن منتشر میکرد، این بار در اقدامی سؤالبرانگیز اقدام به انتشار گزارش عملکرد اردیبهشتماه بنادر کشور بهصورت کلی و تنها با ذکر میزان تناژ در ماه قبل کرده است و هیچگونه مقایسهای میان این ماه با مدت مشابه سال ۹۵ و فروردینماه ۹۶ ارائه نکرده است.

بااینحال در گزارش عملکرد اردیبهشتماه ۹۶ میتوان با اندکی تفحص، افت شدید عملکرد بنادر را مشاهده کرد. بهعنوان نمونه در تاریخ یک اردیبهشت تا ۳۱ اردیبهشت ۹۶، میزان تخلیه و بارگیری کالا ـ مجموعاً ۱۱ میلیون و ۸۱۱ هزار و ۱۴۵ تن بوده که همین شاخص در مدت مشابه سال ۹۵، ۱۳ میلیون و ۱۹۴ هزار و ۹۴ تن اعلام شده بود که به معنی افت عجیب ۲ میلیون و ۳۸۲ هزار و ۹۴۹ تنی تخلیه و بارگیری در سال جاری است.

همچنین با مقایسه تخلیه و بارگیری انواع کالاها در اردیبهشت امسال و اردیبهشت پارسال مشاهده میشود که در همه موارد اعم از کالاهای اساسی، نفتی، کانتینری، خشک و مایع، واردات سال جاری این کالاها بسیار بیشتر از صادرات آنها در سال گذشته بوده است بهعنوان نمونه تنها در بخش کالای فله مایع، میزان تخلیه در اردیبهشت امسال ۱۵۶ تن بوده که تخلیه همین کالا در اردیبهشت ۹۵، تنها ۲۴ تن بوده است. یا در خصوص تخلیه کالای کانتینری در اردیبهشت سال جاری، یکمیلیون و ۴۳۶ هزار تن کالا تخلیه شد؛ اما در اردیبهشت سال گذشته کمی بیش از یکمیلیون تن کالای کانتینری از شناورها تخلیه شده است که رشد بیش از ۴۰ درصدی را نشان میدهد.

از دیگر اقدامات عجیب سازمان بنادر در تهیه این گزارش، عدم ارائه درصد از مقایسه تخلیه و بارگیری کالا در بنادر کشور است؛ اما عجیبتر آنکه در گزارشات پیشین، شاهد درج صادرات و واردات بودیم که رقم آن با تخلیه و بارگیری متفاوت است؛ به این معنا که هر تخلیهای به معنای واردات نیست و هر بارگیریای به معنای صادرات نیست؛ اما در گزارش عملکرد اردیبهشتماه ۹۶ کوچکترین اشارهای به حجم صادرات و واردات کالا از بنادر کشور نشده است که این موضوع جای تعجب دارد.

یکی دیگر از موارد عجیب در گزارش عملکرد ماهانه اردیبهشتماه بنادر ایران، تفاوت باورنکردنی بارگیری فرآوردههای نفتی- اگر میزان بارگیری را به معنای صادرات بگیریم- در این ماه با مدت مشابه سال گذشته است؛ بهگونهای که در اردیبهشت سال ۹۵ میزان ۲ میلیون و ۶۶۰ هزار تن انواع فرآوردههای نفتی از بنادر ایران بارگیری شده است اما در اردیبهشت امسال، تنها یکمیلیون و ۹۴۰ هزار تن انواع فرآوردههای نفتی به شناورهای نفتکش وارد شده که کاهش ۷۰۰ هزار تنی صادرات نفت خام از ایران به دیگر کشورها را نشان میدهد.

معلوم نیست علت این اقدام بیسابقه و سنت شکنانه سازمان بنادر و دریانوردی در ارائه گزارش عملکرد نهچندان شفاف اردیبهشتماه سال جاری چیست؟  این اقدام سازمان بنادر شائبه منفی شدن تراز تجاری کشور و سنگین شدن کفه واردات نسبت به صادرات را ایجاد کرده است.