پرداخت ۱۳ میلیاردی به سپرده‌گذاران فرشتگان/ حذف ۳۰۰۰ میلیارد سود بی‌هویت

با تشدید تنشهای ایجاد شده در جریان تجمعات سپردهگذاران مربوط به تعاونیهای زیرمجموعه موسسه کاسپین در نهایت با تصمیم مشترک مرجع قضایی و بانک مرکزی قرار بر این شد تا با اولویتبندی سپردهگذاران از ۲۸ اردیبهشتماه تعیین تکلیف آنها آغاز شود. بر این اساس در مرحله اول حدود ۴۰۰ هزار نفر که شامل سپردهگذاران تا سقف ۱۰ میلیون تومان بودند در اولویت پرداخت قرار گرفته و پیشبینی شد که با اتمام این مرحله تا ۸۷ درصد دارای وضعیتی مشخص باشند. آنها میتوانستند با مراجعه به ۲۰ شعبه کاسپین که بانک مرکزی مجوز  آن را صادر کرده بود، ۹۰ درصد وجوه خود را به طور نقد دریافت کرده و یا اینکه در قالب سپرده در کاسپین نگه دارند. از سوی دیگر ۱۰ درصد باقیمانده را بعد از شناسایی و ارزیابی کامل داراییهای تعاونی منحل شده فرشتگان از محل مازاد دارایی دریافت کنند.

چرا پرداختی به سپردهگذاران در حد انتظار نیست

در حالی امروز -دوشنبه- همزمان با هشتم خرداد ماه پایان مهلت ابتدایی اعلام شده برای رسیدگی به سپردهگذاران تا سقف ۱۰ میلیون تومان است که پیگیری جریان تعیین تکلیف سپردهگذاران در روزهای گذشته و همچنین آنچه که قرار است از فردا اتفاق بیفتد، حاوی اخبار تازهای بود.

بنابر اطلاعات دریافتی، تاکنون حدود ۱۳ میلیارد تومان فقط بابت تعیین تکلیف سپردهگذاران تا سقف ۱۰ میلیون تومان دریافت شده است. این رقم در مقایسه با تعداد حدود ۴۰۰ هزار نفری که برای این مرحله پیشبینی شده بود تعداد محدودی است که دلیل آن در چند مورد قابل جستوجو خواهد بود. اول اینکه تعداد شعب دارای مجوز کاسپین در سراسر کشور تنها حدود ۲۰ مورد است که نمیتواند پاسخگوی نیاز مشتریان باشد. وقتی قرار باشد یک نفر برای تعیین وضعیت خود گاها بین ۵۰ تا ۱۰۰ کیلومتر و حتی بیشتر مسیر را طی کرده و به شعبه برسد، این خود عاملی برای تعلل در دریافت منابع خواهد بود.

خودزنی سپردهگذاران

در سوی دیگر موضوع مهم دیگری وجود دارد. آن هم اینکه سپردهگذاران فرشتگان طی روزهای اخیر به طور مکرر در مقابل شعب کاسپین تجمع و اعتراض کردند. دلیل اعتراض این سپردهگذاران به حذف سود پرداختی آنها از شهریور ماه ۱۳۹۴ برمیگردد. ظاهرا سپردهگذاران تجمعکننده اغلب به طور ساماندهی شده مانع از ورود برخی دیگر از سپردهگذاران به داخل شعب شده و به آنها وعده میدهند که اگر برای مدتی صبر و اعتراض کنند سودهای حذف شده آنها بر خواهد گشت.

ماجرای عدم پرداخت سود به سپرده مشتریان فرشتگان به این برمیگردد که با اینکه از اول شهریورماه سال ۱۳۹۴ این تعاونی با تشکیل مجمع انحلال خود را اعلام کرده است، اما همچنان به سپردهگذاران آن سود پرداخت میشد. در حالی که در این مدت اصلا تعاونی فعالیتی نداشته که در نتیجه آن سودی محقق و پرداخت شود. از این رو با نظر مرجع قضایی تصمیم بر این شد تا مرحله تعیین تکلیف سپردهگذاران هیچ سودی از تاریخ انحلال به بعد به سپردهگذاران تعلق نگرفته و تنها اصل مبلغ مورد محاسبه و پرداخت قرار بگیرد.

۳۰۰۰ میلیارد تومان سود بیهویت

باید یادآور شد که طبق آنچه که اعلام شده از حدود ۸۶۰۰ میلیارد سپردهای که در مجموع، فرشتگان جذب کرده بود، رقمی نزدیک به ۳۰۰۰ میلیارد تومان را همین سودهایی دربرمیگیرد که وجود خارجی نداشته و ماهیتی ندارند. از این رو بانک مرکزی این ارقام را نپذیرفته و با حذف آن مجموع بدهی به حدود ۵۶۰۰ میلیارد تومان میرسد. تاکنون از اموال فرشتگان حدود ۳۱۰۰ میلیارد تومان شناسایی و مورد ارزیابی قرار گرفته که ۱۷۰۰ میلیارد آن را داراییهای غیرمنقول و تا ۱۴۰۰ میلیارد تومان دارایی منقول تشکیل میدهند. در این بین در صورتی که به منابعی نیاز باشد، بانک مرکزی در مقابل داراییهای تضمین شده فرشتگان خط اعتباری را در اختیار کاسپین قرار خواهد داد.

پیشنهاد بینتیجه پرداخت سود متعارف

اما ظاهرا موسسه کاسپین در جریان تجمعات سپردهگذاران فرشتگان پیشنهادی به بانک مرکزی اعلام کرده که بر اساس آن خواستار پرداخت سود سپردهگذاران در حد نرخهای متعارف شبکه بانکی شده است. یعنی خواسته شده تا سودی معادل ۱۵ درصد برای سپردهگذاران در نظر گرفته شده و پرداخت شود. این در شرایطی است که پیشتر بانک مرکزی اعلام کرده بود با توجه به انحلالی که از شهریور ۱۳۹۴ ثبت شده، تنها اصل سپردهها پرداخت شده و وجوه آنها مشمول هیچ سودی نخواهد شد. در این حالت به نظر نمیرسد که پیشنهاد پرداخت سود به سپردهگذاران با توجه به انحلالی که پیش تر اتفاق افتاده و منابعی که وجود ندارد، عملیاتی باشد. موضوعی که طرح آن بیشتر می تواند سپرده گذاران را به آینده امیدوار کرده و آنها از ورود برای تعیین تکلیف حسابهای خود خودداری کنند.

در شرایطی اکنون کاسپین با تنها حدود ۲۰ شعبه دارای مجوز فعالیت میکند که پیشبینی شده تا ۸۰ مجوز برای تاسیس شعبه به این موسسه داده شود، اما به این شرط که در ازای تعطیلی هر ۵ شعبه تعاونیهای موجود مجوز تاسیس یک شعبه در اختیار آنها قرار گیرد.

سپردهگذاران ۲۰ میلیونی از فردا مراجعه کنند

به هر صورت از فردا نهم خردادماه تعیین تکلیف سپردهگذاران تا سقف ۲۰ میلیون تومان در اختیار موسسه کاسپین قرار خواهد گرفت و سپردهگذاران میتوانند بر اساس جدول زمانبندی شده و حروف الفبا به ۲۰ شعبه اعلامی دارای مجوز این موسسه مراجعه کنند. در عین حال که قرار بر این شده تا سپردهگذاران تا سقف ۱۰ میلیون تومان که مهلت آنها امروز دوشنبه به پایان رسید نیز همچنان از فرصت مراجعه برخوردار باشند.