سایه سنگین سیاست بر تجارت

محمد لاهوتی، درباره دلایل کندی صادرات محصولات ایرانی به قطر، افزود: واقعیت این است که بعد از برجام، کشور قطر هیچ گشایشی در روابط بانکی خود با ایران نداشت؛ بخشی از این موضوع ناشی از رغبت کم کشورهای حوزه خلیجفارس برای بازگردادن روابط اقتصادی خود با ایران به قبل از تحریمها است.

وی با اشاره به سیاست برخی اعضای شورای همکاری خلیج فارس برابر ایران، بخشی از این رغبت نداشتن برای همکاری با تهران را ناشی از مسائل سیاسی دانست و افزود: بعد از برجام هیچ اتفاقی در روابط بانکی ایران با قطر به وجود نیامد؛ در حال حاضر تقریبا روابط کارگزاری بانکی با قطر نداریم.

رییس کنفدراسیون صادرات ادامه داد: در حال حاضر تنها بانک صادرات ایران در قطر فعال است ولی بانکهای قطری حاضر به ارتباطگیری و مراوده با این بانک نیستند.

لاهوتی درباره دلایل رغبت نداشتن بانکهای قطری برای همکاری با بانکهای ایرانی، گفت: مشکلات متعددی در این زمینه وجود دارد که بخشی از آن مربوط به FATF و بخش دیگر ناشی از سیاستهای منطقهای کشورهای حوزه خلیج فارس است؛ با این حال مهمترین موضوع شاید نگاه بانکهای دنیا به هزینه- فایده خود در برقراری روابط با بانکهای ایرانی باشد.

وی در این خصوص توضیح داد که بانکهای قطری با مقایسه حجم ناچیز تجارت تهران-دوحه با حجم تجارت بالای قطر با امریکا و کشورهای اروپایی و به دلیل نگرانی از تهدید یا جریمه شدن از سوی دولت امریکا، ترجیح میدهند بازارهای خود را حفظ کرده و بانکهای خود را دچار تهدید نکنند.

رییس کنفدراسیون صادرات حجم تجارت تهران- دوحه را در بهترین حالت ۱۷۰ تا ۱۸۰ میلیون دلار عنوان کرد که از این رقم ۱۴۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار آن سهم صادرات ایران و ۳۰ میلیون دلار نیز سهم صادرات قطر به ایران میشود.

عضو اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد که بهدلیل حجم ناچیز تجارت، دولتهای دو کشور بهدنبال برقراری روابط بانکی نبودند و اهمیت ویژهای به برقراری روابط ندادهاند.

لاهوتی با مقایسه تجارت گستردهتر ایران با امارات، ترکیه و عراق نسبت به قطر اظهار داشت: امروز همچنان مشکلات بانکی قطر برای بانکهای ایرانی پابرجاست و در صورتی که بعد از اتفاقات اخیر این کشور خواهان همکاری با ایران باشد، در نخستین مرحله باید روابط بانکی خود را با تهران عادی کند زیرا برجام اجرایی شده و دیگر بانکهای ایرانی تحریم نیستند.

یادآور میشود، چهار کشور عربستانسعودی، امارات، بحرین و مصر از روز ۱۳ خردادماه تمامی روابط سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی خود را با قطر به اتهام حمایت دوحه از تروریسم قطع کردهاند.

رییس کنفدراسیون صادرات، عادیسازی روابط بانکی و تسهیل در صدور روادید برای تجار و بازرگانان ایرانی از سوی قطر را لازمه تجارت گستردهتر با تهران دانست و افزود: اگر روابط بانکی برقرار شود موضوع فاینانس، گشایش اعتبار و استفاده از خطوط اعتباری میتواند کمککننده باشد؛ با توجه به ساخت و سازهای گسترده در قطر دو کشور میتوانند در حوزه خدمات فنی و مهندسی همکاری خوبی داشته باشند.

لاهوتی خدمات کشتیرانی را از دیگر موضوعات همکاری تهران با دوحه اعلام کرد و گفت: از آنجایی که کشتیهای بزرگ قطری که پیش از این در بنادر امارات پهلو میگرفتند دیگر نمیتوانند در این کشور پهلو بگیرند، این امکان وجود دارد که ایران بندر امام خمینی(ره) و بندرعباس را در اختیار کشتیهای قطری قرار دهد و آنها کالاهای خود را با کشتیهای کوچکتر به قطر انتقال دهند.

وی درباره اینکه مشکلی در زمینه بیمه محصولات صادراتی به قطر وجود دارد یا خیر؟، گفت: حجم تجارت دو کشور تاکنون به میزانی نبوده که زیاد به دنبال جزییات باشیم ولی در صورتی که مشکل بانکی حل شود، مشکل بیمه نیز بهطور خودکار حل میشود.