تیر اوپک به سنگ خورد!

اوپکیها و غیراوپکیها که به امید تنظیم بازار جهانی و متناسب کردن عرضه و تقاضا با هدف افزایش قیمت جهانی نفت پای میز مذاکره رفتند و بر تصمیم کاهش تولید مهر تایید و سپس تمدید زدند گمان نمیکردند با این تصمیمشان وارد یک هزارتوی بی سر و ته میشوند و پا به پای افزایش قیمتها، تولید نفت شیل آمریکا نیز افزایش پیدا کند.

به عبارت دیگر تلاشهای اوپک و سایر تولیدکنندگان برای محدود کردن عرضه و کاهش سطح ذخایر جهانی، با رشد تولید آمریکا و سایر اعضای اوپک شامل لیبی و نیجریه که از شرکت در توافق کاهش تولید معاف شدهاند، تضعیف شده است.

بر اساس گزارش رویترز، تولید نفت آمریکا به مدد فعالیت شرکتهای حفاری شیل بیش از ۱۰ درصد در یک سال گذشته افزایش یافته و به ۹.۳۵ میلیون بشکه در روز رسیده که نزدیک به سطح تولید عربستان سعودی است.

تحلیلگران بر این باورند که تولید رو به رشد آمریکا بازارها را در التهاب نگه خواهد داشت. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد بهبود فناوری و کارآمدی کمک کرده بسیاری از فعالان شیل در پایین ۴۰ دلار در هر بشکه همچنان سودآور بمانند.

این اتفاقات درحالی رخ داده است که طبق اخرین آمار اعلام شده پایبندی تولیدکنندگان نفت عضو اوپک و غیر اوپک به توافق کاهش تولید در ماه مه به ۱۰۶ درصد رسید که بالاترین حد از زمان اجرای این توافق بود. پایبندی اوپک به توافق کاهش تولید در ماه مه ۱۰۸ درصد و پایبندی کشورهای غیراوپک ۱۰۰ درصد بوده است.

بیژن زنگنه، وزیر نفت کشورمان علت کاهش قیمت نفت را افزایش غیر پیشبینی شده تولید نفت آمریکا عنوان کرده  که در این چند ماهه تولید نفت آمریکا حدود ۹۰۰ هزار بشکه اضافه شده و این بیش از آن چیزی است که اوپک برآورد کرده بود.

به گفته وی ایران در حال رایزنی با اعضای اوپک است تا آماده شوند و تصمیمگیری کنیم. البته تصمیمگیری دشوار است چرا که به این معناست که اوپک تولید خود را کاهش دهد. البته بعضی اعضای اوپک این بحث را دارند که مدت زیادی از کاهش تولید اوپک نگذشته که عملاً تأثیرگذار باشد و باید مدتی صبر کرد تا دید چه تأثیراتی خواهد داشت.

اعضای اوپک درحالی برای تاثیر تصمیمشان در بازار دست به دامان زمان شدهاند که هفته گذشته اعلام شد شرکتهای انرژی آمریکایی با وجود سقوط قیمتهای نفت به پایینترین سطح در ۱۰ ماه گذشته، برای بیست و سومین هفته متوالی به شمار دکلهای حفاری افزودند و به روند احیای یک ساله فعالیت حفاری ادامه دادند.

در این راستا شرکت خدمات انرژی «بیکر هیوز» اعلام کرد شرکتهای حفاری نفت آمریکا در هفته منتهی به ۲۳ ژوئن، ۱۱ دکل اضافه کردند و مجموع دکلهای حفاری نفت را به ۷۵۸ حلقه رساندند که بالاترین میزان از آوریل سال ۲۰۱۵ به این طرف است.

شمار دکلهای حفاری بیش از دو برابر مدت مشابه سال گذشته است که تنها ۳۳۰ دکل حفاری فعال وجود داشت. شرکتهای حفاری نفت آمریکایی از ابتدای ژوئن سال ۲۰۱۶، در ۵۲ هفته از ۵۶ هفته به شمار دکلهای حفاری اضافه کردهاند.

کارشناسان نیز بر اساس اخبار رسیده از سوی شرکتهای آمریکایی بر لزوم برگزاری جلسه بین اعضای اوپک، پیش از موعد، تاکید دارند و بر این باروند اوپک برای تاثیرگذاری در بازار جهانی نفت باید یک برگ برنده رو کند. به گفته آنها سرعت افزایش نفت شیل آمریکا بیش از پیش بینی بوده و کاهش تولید اعضای اوپک یک تیغ دو لبه است زیرا افزایش قیمتها باعث افزایش سرعت تولید نفت شیل آمریکا میشود.

همه این تفاسیر حاکی از آن است که اوپک در سختترین روزهای عمر خود به سر میبرد و علاوه بر دغدغه قیمت نفت، با مشکلات سیاسی بین اعضا نیز دست به یقه است، به همین دلیل این پرسش از سوی برخی صاحب نظران مطرح شده است که آیا توافق جاری اوپک برای تاثیرگذاری در بازار کافی است؟