کشت دائمی توت‌فرنگی در کردستان

همین موضوع باعث انباشت زیاد محصول طی دو ماه در بازار و پایین آمدن قیمت فروش آن و ضرر کشاورزان میشود، درحالی که باید توتفرنگیکاران کردستان را ترغیب کنیم که به صورت گلخانهای و در خارج از فصل در تمام فصول سال توتفرنگی کشت کنند تا بخشی از مشکلات حل شود. به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی کردستان، ناصر قادری اظهار کرد: این مرکز از سال 91 با موافقت اصولی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با هدف اجرای پژوهشهای مربوط به بهنژادی و بهزراعی و بازاررسانی توتفرنگی در کردستان ایجاد شد. وی افزود: در چند سال اخیر این مرکز اقدام به انجام 6 طرح پژوهشی در زمینه توتفرنگی، حمایت از 15 پایاننامه با موضوع توتفرنگی، برگزاری یک همایش ملی، گردهمایی توتفرنگی با حضور کشاورزان، چاپ حدود 6 مقاله در ژورنالهای ملی و بینالمللی معتبر، چاپ حدود 20مقاله در همایشهای ملی و اکنون هم 15پایاننامه کارشناسی ارشد با موضوع توتفرنگی در این مرکز در حال انجام است.

وی ادامه داد: از ماموریتهای مرکز پژوهشی بهنژادی و بهزراعی توتفرنگی، انجام طرحهای پژوهشی بنیادی، کاربردی و توسعهای در زمینههای مختلف بهنژادی و بهزراعی توتفرنگی و تحقیقات وابسته به آنها، انجام خدمات مشاوره علمی و فنی در زمینه بهنژادی و بهزراعی توتفرنگی، انجام فعالیتهای ضروری برای به کارگیری نتایج پژوهشهای انجام شده، بررسی و شناسایی نیازهای پژوهشی بخشهای تولیدی، خدماتی و اجرایی در زمینه بهنژادی و بهزراعی توتفرنگی و تلاش برای رفع آنها، ایجاد تعامل فعال و سازنده با سایر موسسات و نهادهای علمی و پژوهشی در داخل و خارج کشور در چارچوب مقررات و ضوابط، بهرهگیری از آخرین نتایج تحقیقات و پیشرفتهای علمی در تمام مراحل فعالیتهای پژوهشی، ترویج و انتشار نتایج مطالعات و پژوهشهای انجامشده بهصورت مجله علمی، کتاب و مجلههای الکترونیک است.

قادری تصریح کرد: برای کاربردی کردن و تجاریسازی تحقیقات و پژوهشهای این مرکز، نیاز به ارتباط با سیستمهای اجرایی داریم و در واقع این مرکز پژوهشی تقاضا محور است یعنی دستگاههای متولی یا تولیدکننده باید درخواست خدمات و رفع مشکل داشته باشند تا مرکز پژوهشی بهنژادی و بهزراعی توت فرنگی براساس تحقیقات علمی آنها را حل کنند، اما متاسفانه در استان ما چنین درخواستهایی وجود ندارد چرا که نه دستگاه متولی و نه تولیدکننده حاضر نیستند برای حل مشکل خود از طریق پژوهش هزینهای پرداخت کنند و همین باعث شده است که در یک چرخه بسته و محدود فعالیت کنند.

رئیس مرکز پژوهشی بهنژادی و بهزراعی توتفرنگی دانشگاه کردستان به مشکلات توتفرنگی در کردستان اشاره کرد و گفت: زمینهای توتفرنگیکاران بسیار کوچک و دارای شیب تندی است پس امکان استفاده از وسایل مکانیزه برای کشت وجود ندارد و تمام مراحل کاشت، داشت و برداشت توتفرنگی به صورت سنتی انجام میشود، درحالی که تجمیع زمینها یا کشت در زمینهای وسیعتر باعث کاهش هزینههای کشت توتفرنگی شده و استفاده از وسایل مکانیزه را امکانپذیر میکند اما متاسفانه بهدلیل محدود بودن سطح زیرکشت یا وضعیت زمینهای زیر کشت توتفرنگی تاکنون کشاورزان کردستانی تمایلی به این کار از خود نشان ندادهاند و همین باعث کاهش بهرهوری و افزایش هزینه تولید شده است.

وی یادآور شد: با توجه به اینکه تمام اعضای خانواده تولیدکنندگان توتفرنگی در کردستان روی زمین کار میکنند، از این رو هزینه کارگر پرداخت نمیکنند و تلاش دستهجمعی خانوار و استفاده از نیروی کار مجانی و در دسترس، کشت و کار توتفرنگی را در کشتهای سنتی توجیهپذیر کرده است درحالیکه اگر هزینههای کارگر به حساب آید تولید این محصول برای روستاییان در زمینهای کوچک و با روش سنتی با شرایط موجود صرفه اقتصادی ندارد. قادری ادامه داد: وضعیت بازار فروش و بستهبندی توت فرنگی در کردستان خوب نیست، حجم زیادی از محصول در بستهبندیهای نامناسبی روی هم تلنبار میشود که همین باعث خراب شدن زودهنگام توتفرنگی میشود درحالیکه توتفرنگی در تمام دنیا میوه لوکسی است که باید با ظرافت خاصی بستهبندی شود. وی تاکید کرد: باید توتفرنگی کاران کردستان را ترغیب کنیم که با استفاده از پوششهای پلاستیکی و توسعه کشت در گلخانه تولید خارج از فصل را افزایش دهند تا در تمام فصول سال توتفرنگی تولید شده و درآمد مناسب عاید تولیدکنندگان شود.

رئیس مرکز پژوهشی بهنژادی و بهزراعی توتفرنگی دانشگاه کردستان گفت: جدا از تمام مشکلات شاید مهمترین مشکل توتفرنگی در کردستان، نبود سیستم جامع بازاریابی و صادرات برای این محصول است. در این حوزه هیچ اقدامی انجام نشده و تولیدکننده مجبور است محصول خود را برای فروش فقط در بازارهای محلی یا در بازار تهران و سایر شهرهای بزرگ ایران به فروش برساند که در این صورت با افزایش سطح زیرکشت و افزایش تولید و همچنین محدود بودن زمان تولید بازار با انباشت محصول طی دوماه مواجه میشود که در نهایت باعث افت شدید قیمت میشود. به گفته قادری در تمام دنیا توتفرنگی محصولی لوکس است که درآمد زیادی برای تولید کننده ایجاد میکند اما در ایران و در کردستان این محصول با قیمت بسیار پایینی فروش میرود و بازاری برای صادرات ندارد. برای صادرات توتفرنگی نیاز به سیستم حملونقل زمینی، ریلی و هوایی است. متاسفانه در کردستان مشکلات زیادی در این زمینه وجود دارد و سیستم راههای ارتباطی، زیربنایی مناسب ندارد.

وی اظهار کرد: در ایران 60 هزار تن و در کردستان حدود 40 هزار تن توت فرنگی در سال تولید میشود درحالی که در کشوری همچون ترکیه 376 هزار تن توت فرنگی در سال تولید میشود. تمام این محصول در داخل کشور ترکیه مصرف نمیشود، بلکه به کشورهای دیگر صادر میشود. قادری با اشاره به اینکه باید دستگاههای متولی و مرتبط، سیستم کشت این محصول را در کردستان متحول کنند، افزود: برای این کار با وارد کردن ارقام جدید به چرخه تولید، استفاده از سیستمهای کشت نوین و سیستم بستهبندی و حملونقل مناسب، زمینه بازاریابی، فروش و صادرات آن را فراهم آورند. یکی از مطالبات تولیدکنندگان توتفرنگی و بهطور عام محصولات باغی بهبود راههای ارتباطی و مواصلاتی این استان است تا زمینه صادرات و بازاریابی مناسب توت فرنگی و سایر محصولات باغی را فراهم کند.

به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه کردستان، تا زمانی که زیرساختهای حملونقل برای تسهیل در انتقال محصولات باغی کردستان به سایر استانها و کشورها اصلاح نشود نمیتوان انتظار داشت حملونقل، بازاررسانی و فروش محصول توتفرنگی و سایر محصولات باغی کشاورزان کردستانی به خوبی صورت بگیرد. وی در پایان گفت: توت فرنگی که به طلای سرخ کردستان معروف است، یکی از ظرفیتهای مهم این استان است که ترویج و توسعه آن میتواند در رونق اقتصادی این خطه محروم سهم بسزایی داشته باشد، با مدیریت مناسب تولید، بازاررسانی مناسب و شناسایی بازارهای هدف سود بیشتری عاید تولیدکنندگان توتفرنگی شده و در نتیجه انگیزه بیشتری برای تولید محصولی با کیفیتتر ایجاد خواهد شد.