سود خارجی‌ها از پایین نگه داشتن نرخ ارز

به همین دلیل سیاستگذاری پولی و ارزی بهصورت همزمان از وظایف بانک مرکزی تعریف شده است. صاحبنظران اقتصادی در چگونگی اثرگذاری سیاستهای پولی و ارزی بر متغیرهای اقتصادی اختلاف نظر دارند. بهبود وضعیت تراز تجاری مستلزم اجرای مجموعهای از سیاستهای پولی و ارزی مناسب و هماهنگ با سیاستهای مالی است.

نقش سیاستهای پولی و ارزی برای فراهم ساختن ابزاری کارا برای گسترش سیاستگذاریهای مدون جهت دستیابی به اهداف بلندمدت توسعه اقتصادی کاملا روشن است. در این بین تعیین نرخ بهینه ارز و حجم بهینه پول و نقدینگی و اجرای سیاستهای مناسب ارزی و پولی از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا کاهش کارایی اقتصادی، توزیع و تخصیص غیربهینه منابع اقتصادی، اختلال در بازارهای مالی داخلی و تخریب تراز پرداختها، رشد بیرویه نقدینگی و تورم بالا از اثرات تنظیم نامناسب نرخ واقعی ارز و حجم پول است. شواهد تجربی بر این نکته تاکید دارند که اگر کاهش ارزش اسمی پول با سیاستهای مناسب کلان اقتصادی همراه باشد؛ موجب افزایش قدرت رقابت خارجی کشور میشود و وضعیت اقتصاد خارجی را بهبود میبخشد.

کشورهایی که در اجرای سیاست کاهش ارزش پول ناموفق بودهاند؛ عموما کشورهایی هستند که همراه با تعدیل ارز، سیاستهای انبساطی پولی و مالی را اعمال کردهاند. در صورتی که کشورهایی که به همراه کاهش ارزش پول سیاستهای سازگار مدیریت تقاضا را در جهت کنترل اعتبار داخلی اعمال کرده و کسری بودجه خود را کاهش دادهاند از موفقیتهای قابلتوجهی در رابطه با کاهش ارزش واقعی پول و وضعیت تراز تجاری برخوردار شدهاند. یک واحد افزایش در نرخ ارز، حجم صادرات غیرنفتی را ٠٠٣/٠ واحد افزایش میدهد.

زیرا افزایش نرخ ارز قیمت نسبی کالاهای صادراتی را برای خارجیان کاهش داده و آن را جذاب میکند. تاثیر تورم و حجم نقدینگی بر حجم صادرات غیرنفتی در کشور منفی بوده است و با افزایش یک واحدی در حجم پول و نرخ تورم، حجم صادرات غیرنفتی به ترتیب ٠١٦/٠ و ١٧٥/٠ واحد افزایش مییابد. همچنین در بازه زمانی ١٣٦٠ تا ١٣٩٤ حجم پول بر واردات در ایران تاثیر مثبت داشته و در بلندمدت و با فرض ثابت بودن سایر عوامل، یک واحد افزایش در حجم پول، حجم واردات را ٠٢٦/٠ واحد افزایش داده است. نرخ ارز نیز بر واردات تاثیر منفی داشته و بالا بودن نرخ ارز نیز باعث شده است تا کالاهای وارداتی برای کشور گرانتر شده و در نتیجه حجم واردات کاهش یابد. با توجه به نتایج تحقیق و تاثیرپذیری حجم تجارت در کشور از سیاستهای پولی و ارزی میتوان پیشنهادات ی را ارایه کرد.

با توجه به اینکه سیستم ارزی کشور سیستم شناور مدیریت شده است لذا بانک مرکزی باید تلاش کند تا از نوسانات شدید در قیمت ارز جلوگیری کرده و آن را در دامنهای مورد قبول تثبیت کند. این امر به واردکنندگان و صادرکنندگان کالاهای ایرانی کمک میکند تا تصمیمگیری بهتری در مورد تجارتشان داشته و فضای نااطمینانی در امر تجارت را کاهش میدهد. براساس نتایج تحقیق نرخ تورم بر حجم واردات و صادرات در کشور تاثیر دارد. از این رو بانک مرکزی باید تلاش کند تا نرخ تورم موجود در کشور را کاهش دهد تا  قابلیت رقابتپذیری کالاهای داخلی در مقایسه با کالاهای خارجی افزایش یافته و باعث بهبود تراز تجاری کشور شود.