صادرات مجدد از مناطق آزاد

به ویژه در مناطق آزادی که به دریا راه دارند و امکان استفاده از تسهیلات بندری در آنها وجود دارد امکان صادرات مجدد به شکل راحتتری وجود دارد. ما تا کنون این موضوع را که چه استفاده مفیدی میتوانیم از مناطق آزاد تجاری داشته باشیم به درستی بررسی نکردهایم. در حال حاضر به دلیل نبود شفافیت در قوانین و نبود مدیریت یکپارچه و همچنین عدم استفاده از ظرفیتهای لازم در مناطق، شاهد عملکرد ضعیف آنها هستیم.

به همین دلیل باید در مورد عدم موفقیت در این زمینه بررسی و آسیب شناسی دقیق صورت گیرد و میزان موفقیت آنها در رشد تولید ناخالص داخلی را ارزیابی کرد تا بر اساس آن بتوان نتیجه ای اصولی برای کارآمدی این مناطق استخراج کرد. در حال حاضر قوانین موجود ناکارآمد است و این امر باعث شده تا بعد از گذشت این همه سال هنوز مناطق آزاد در تسلط دولت بماند و عاملی برای افزایش واردات بی رویه از مسیرهای غیر رسمی شود. باید از تجارب دیگر کشورها از جمله ترکیه که توانستند در این زمینه موفقیتهایی کسب کنند، استفاده کنیم.

با توجه به امکانات ژئوپولتیکی که کشور ما دارد و همینطور وضعیت کشور ما در منطقه از جمله نزدیکی به بندر، وجود راه آهن و حتی وجود مرزهای خشکی، باید گفت تا کنون از ظرفیتهای کشور آنطور که باید استفاده نشده و ما نتوانستیم در این مناطق صادرات موفقی داشته باشیم و حتی متاسفانه در این مناطق واردات بیشتری صورت گرفته است. در واقع هدف اصلی ما در مناطق آزاد ایجاد صادرات است، ولی میبینیم این مناطق بر واردات بیشتر تاثیر داشته است. برای اینکه مناطق آزاد تجاری به مکانی برای صادرات تبدیل شوند باید ارزش افزوده برای صادرات در این مناطق فراهم شود و در این مناطق به افرادی که قصد انجام صادرات دارند زمینهای ارزانتری داده شود و امکانات بهتری در اختیار آنها قرار گیرد. همچنین روابط منطقهای در آنجا به صورتی باشد که صادرکننده با مشکل مواجه نشود.

در حال حاضر آنچه در مناطق آزاد و ویژه شاهد هستیم به کارگیری نیروهایی است که کارآمدی نداشته و نمیتوانند مدیریت مطلوبی بر این مناطق داشته باشند. این مناطق با توجه به دستور العملهایی که هیات دولت تصویب کرده است این امکان را فراهم میکند تا در زمینه ایجاد اشتغال پروژههای خوبی راهاندازی شود. در واقع مناطق آزاد تجاری مکانهای محروم از امکاناتی هستند که به اشتغالزایی بسیاری نیاز دارند و با توجه به مزایایی که دارند ازجمله وجود بندر، نزدیک بودن به مرز و... میتوانند در اشتغالزایی نقش مهمی داشته باشند. همچنین انتخاب منطقه در ایجاد اشتغال اهمیت دارد و باید مناطقی انتخاب شوند که بتوان از طریق آنها از ظرفیتهای کشور استفاده کرد.