اثر یک لحن محتاطانه بر تقویت دلار

در هفته اخیر ارزش دلار در مقابل عمده ارزهای جهان روا تقویت شده است. ارزش دلار در برابر ین تا ۰/۱۲ درصد و برابر فرانک تا ۰/۶۹ درصد تقویت شد. در همین مدت ارزش یورو ۰/۶۹ و پوند ۲/۴۶ درصد در برابر دلار آمریکا تضعیف شده است.

برای تقویت دلار پنج عامل اصلی وجود دارد که بررسی آنها نشان میدهد ارقام اقتصادی بهتر از انتظار آمریکا به خصوص در روزهای ابتدایی هفته، سیر صعودی دلار را کلید زد. از سوی دیگر بحث نرخ بهره آمریکا و احتمال افزایش آن مطرح بود؛ به گونهای که تعداد بیشتری از اعضای کمیته سیاست باز فدرال رزرو از افزایش نرخ بهره آمریکا تا پایان سال جاری میلادی حمایت کردند که در اصل مهمترین دلیل تقویت دلار در هفته اخیر به این موضوع برمیگردد. این در حالی است که در حال حاضر فعالان بازارهای مالی احتمال افزایش نرخ بهره کلیدی آمریکا در ماه دسامبر را تا ۸۳  درصد تخمین میزنند.

گرچه اخبار مایوسکننده اشتغال غیرکشاورزی در روز پایانی هفته تا حدی موجب ایجاد زمینه برای تضعیف ارزش دلار شد، ولی توجه بازار ارز به افزایش نرخ بهره آمریکا در حدی بود که این خبر مایوسکننده درباره اشتغال کشاورزی نتوانست روند تقویت دلار را معکوس کند.

عامل اثرگذار مهم دیگر بر تقویت دلار به جریانی در بانک مرکزی اروپا برمیگردد؛ به طوری که صورتجلسه ماه گذشته این بانک که نشان از دیدگاه بسیار محتاطانه اعضای شورای حکام در خصوص کاهش خرید اوراق قرضه داشت، موجب تضعیف یورو شد که بر تقویت دلار اثرگذار بود.

ضعف شاخصهای مدیران خرید کارخانهای و ساخت و ساز انگلیس و همچنین بروز ناآرامیها پس از همهپرسی استقلال در ایالت کاتالونیای اسپانیا دو دلیل دیگری هستند که بانک مرکزی آنها را موجب تقویت دلار در بازارهای جهانی اعلام کرده است.

اما همزمان با تقویت ار زش دلار در بازارهای جهانی، در بازار ارز ایران نیز هفتهای پرهیجان سپری شد؛ به طوری که نرخ دلار برای اولین بار در سال جاری از مرز ۴۰۰۰ تومان عبور کرد و حتی در یک روز تا ۴۱۰۰ در بازار آزاد مورد معامله قرار گرفت. البته نرخ دلار تا پایان هفته همچنان در کانال ۴۰۰۰ تومان باقی ماند؛ هرچند که از نوسان تند آن کاسته شد.

ولی الله سیف-رئیس کل بانک مرکزی- عوامل فصلی و همچنین انتظارات ناشی از تحولات روابط بینالملل را دلایل اصلی نوسان بازار ارز ایران، افزایش قیمت دلار عنوان کرده است.