تحلیل رئیس اتاق بازرگانی تهران از قیمت ارز

اصحاب رسانه از مسعود خوانساری در مورد چرایی دفاع بخش خصوصی از تعدیل نرخ ارز پرسیدند و به آمار تجارت خارجی استناد کردند. آنها به صحبتهای وزیر اقتصاد در هفتههای اخیر نیز اشاره کردند که گفته بود: «نباید بهدنبال افزایش نرخ ارز به منظور رشد صادرات بود؛ با رشد نرخ ارز، صادرات افزایش نیافت.» اما خوانساری با این پاسخ که «نمیدانم آقای وزیر چه صحبتی در اینباره داشتند»، نظر خود را در اینخصوص بیان کرد. رئیس اتاق بازرگانی تهران در پاسخ به این سوال که چرا بهرغم افزایش قیمت ارز در ماههای اخیر، ارزش واردات بیشتر از صادرات بوده است، درحالیکه صادرکنندگان معتقدند که افزایش قیمت ارز بر افزایش صادرات موثر است، گفت: در دولت دهم سالانه ۶۰ میلیارد دلار واردات کالا صورت میگرفت که الان به ۴۰ میلیارد دلار کاهش یافته است و این به آن معنی است که درحالحاضر از تولیدات داخل مصرف میشود.

وی با طرح این پرسش که درحالحاضر در چه کالایی نسبت به ۶ سال گذشته در کشور کمبود وجود دارد، اظهار کرد: الان هیچ کمبودی وجود ندارد و اکثر کالاهایی که در آن زمان وارد میشد، درحالحاضر در داخل تولید میشود. خوانساری گفت: میگویید چرا دلار گران شده، تراز تجاری ما منفی است؟ قرار نبود که در کشوری که مشکلات زیادی دارد، صادرات بیشتر از واردات باشد. اما بحث این بود که اگر قیمت دلار متناسب با نرخ تورم اصلاح شود، آیا باز هم میتوانیم همین میزان صادرات کنونی را ادامه دهیم؟ یا این هم به واردات تبدیل میشود؟ خوانساری در ادامه گفت: از سال ۹۳ رئیس بانک مرکزی وعده تکنرخی کردن ارز را داده، اما هنوز عملیاتی نشده است. درحالیکه اگر قیمتارز تک نرخی و واقعی شود بسیاری از مشکلات را نخواهیم داشت و جهش ناگهانی در قیمت ارز را نمیبینیم. خوانساری اظهار کرد: از اول انقلاب تاکنون گفته میشود که یک نفر یا چیزی مقصر افزایش قیمت ارز است. یک دفعه میگویند جمشید بسمالله قیمت ارز را افزایش میدهد و بار دیگر مسالهای دیگر برای افزایش قیمت ارز عنوان میشود. وقتی معیار قیمتگذاری ارز مشخص نیست، با هر بحرانی قیمت ارز بالا میرود. اما واقعیت این است که افزایش قیمت ارز به تورم داخلی برمیگردد. وی گفت: اگر مساله ارز را در کشور حل کنیم بحث قاچاق، واردات کالاهای خارجی و... در داخل قابل حل است.

گلایههای رئیس اتاق تهران از برخی از رسانهها هم شنیدنی بود. او گفت: برخی رسانهها و احزاب، دولت را در مجموعه نظام تلقی نمیکنند. درحالیکه دولت هم بخشی از نظام است. اینکه بهطور مدام رادیو و تلویزیون بگوید اوضاع بد است و کمبود و بیکاری داریم، آن وقت جوانی که در مملکت بهدنبال کار است، باید چه کار کند؟ اگر ما هم در اتاق بازرگانی بگوییم که وضع خراب است، قوه قضائیه هم مرتب بگوید که وضعیت مناسب نیست یا اینکه بچههای بعضی از مسوولان در قاچاق نقش دارند، آن وقت جوانان چه امیدی خواهند داشت. ما در اتاق بازرگانی میخواهیم این را بگوییم که در عین مشکلات، میتوان امید ایجاد کرد. ما نمیگوییم که نباید نقد صورت گیرد. مطالبهگری از دولت، مجلس و قوهقضائیه از ویژگیهای اتاق بازرگانی است. البته فساد و مشکلات وجود دارد اما باید هم نکات منفی را مطرح کرد و هم نکات مثبت را. فساد در جامعه ما وجود دارد و نباید راههای مقابله با آن بسته شود؛ پروندههایی وجود دارد که سالها وضعیت آنها مشخص نشده و باید بسته شود، اما نباید همه را فاسد تلقی کنیم.

فعالیتهای استارتآپها و فضای مجازی محور دیگر صحبتهای خوانساری بود. وی با اشاره به رشد فعالیتهای استارتآپی در کشور و انجام فعالیتهای اقتصادی در فضای مجازی گفت: بسیاری از این شرکتهای نوپا که در فضای مجازی با خلاقیت خود رشد میکنند، با کوچکترین ضربهای ممکن است کل سرمایهشان از بین برود، بنابراین باید بهگونهای عمل شود که در برخورد با آنها مراعات لازم صورت گیرد. وی به قطع شبکه اینترنت و تاثیر آن در برخی از فعالیتهای مجازی و تاثیر آن در استارتآپهای نو اشاره کرد و گفت: بهنظر نمیرسد که دولت بهدنبال ممنوعیت فعالیت آنها باشد و این امر موقتی است؛ اما باید در نظر داشت که اقدام انجام شده برای قطع شبکههای ارتباطی در آن مقطع لازم بود. خوانساری به فعالیت شبکههای اجتماعی نیز اشاره کرد و گفت: با وجود اینکه شبکههای اجتماعی راه خوبی برای شفافسازی هستند اما خبرهای دروغ زیادی در آنها منتشر میشود؛ اما در مجموع مزایای آنها بیش از ایراداتش است. ما در دورهای نیستیم که بتوانیم با شبکههای مجازی مقابله کنیم. زمانی نسبت به ماهواره خیلی سخت گرفته میشد؛ اما بعد متوجه شدیم که این کار عملی نیست. بستن شبکههای اجتماعی هم راهحل درستی نیست و باید راهکاری برای آن بخشهایی که نکات منفی شبکههای مجازی است، پیدا کنیم. هرگونه تقابل با فضای مجازی مطمئنا به ضرر اقتصاد و اشتغال است.

رئیس اتاق بازرگانی تهران درمورد لایحه بودجه ۹۷ نیز گفت: با توجه به مسائل و اتفاقات اخیر، دولت و مجلس کمی در لاک دفاعی رفتهاند و ممکن است بودجه مقداری تحتتاثیر قرار بگیرد. وی اظهار کرد: در طول سالهای گذشته هزینههای دولت مرتب افزایش داشته و درآمدها پاسخگوی هزینهها نیست. دولت یا باید مانند سالهای قبل با افزایش پایه پولی هزینهها را جبران کند یا اینکه با کسب درآمد از جامعه هزینههای خود را جبران کند یا اینکه دولت را کوچک کند. وی افزود: دولت قصد داشت از طریق افزایش قیمت حاملهای انرژی درآمد کسب کند و یارانهها را قطع کند که با اتفاقات و ناآرامیهایی که در جامعه پیش آمد، معلوم نیست چه تصمیمی در مجلس اتخاذ خواهد شد.  رئیس اتاق تهران درخصوص «دومین مراسم نشان امینالضرب» از لزوم امیدآفرینی در فضای کسبوکار کشور در عین نقد سازنده سخن به میان آورد.

در ابتدای این نشست، خوانساری با اشاره به اینکه نخستین همایش امینالضرب در بهمن ماه سال ۹۵ و به مناسبت ۱۳۳ سالگی تاسیس اتاق تهران برگزار شد، گفت: دومین همایش اهدای تندیس و نشان امینالضرب به کارآفرینان بخشخصوصی کشور قرار است ۱۸ دیماه با هدف ایجاد امید و کارآفرینی با کمک نسل جوان، از سوی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران برگزار شود. رئیس اتاق تهران با تاکید بر لزوم امیدآفرینی در جامعه و اجتناب از دامن زدن به ناامیدی گفت: هدف ما از برگزاری مراسم امینالضرب، ترویج امید در میان کارآفرینان و جامعه است. معتقدیم در عین حال که برخی مشکلات وجود دارد، اگر بتوانیم روحیه کارآفرینی را در جامعه تقویت کنیم، فضای کسبوکار از نظر روانی بهتر میشود و به فعالان اقتصادی روحیهای مضاعف داده میشود. خوانساری سپس به فرآیند انتخاب برگزیدگان اشاره کرد و گفت: شیوه انتخاب به نحوی بوده است که هیچگونه اعمال سلیقه یا سفارش صورت نگرفته است. همانند سال گذشته که برگزیدگان از بهترینها بودند و هیچگونه شکایتی از نوع انتخابها صورت نگرفت. وی ادامه داد: ابتدا طی فراخوانی از طریق سایت اتاق تهران و اطلاعرسانی به تشکلها، از کارآفرینان و فعالان اقتصادی دعوت کردیم که در این رویداد رقابتی شرکت کنند.

ضمن آنکه شاخصهای انتخاب برگزیدگان را نیز برشمردیم؛ شاخصهایی که برگرفته از استانداردهای جهانی است و مواردی نظیر میزان کارآفرینی و میزان تجارت و صادرات را مورد توجه قرار میدهد. بر این اساس، حدود ۳۰۰ داوطلب و پیشنهاد به اتاق تهران منعکس شد. رئیس اتاق تهران با اشاره به اینکه ۱۵ داور از بخشخصوصی، داوری را برعهده داشتند، افزود: جلسات داوری بهصورت غیرمتمرکز و برای هر داور بهصورت جداگانه برگزار شده و طی دو تا سه مرحله پایش بهطور کلی حدود ۱۰ نفر بهعنوان کارآفرین برتر، شایستگان تقدیر و پیشکسوتان برگزیده شدند. خوانساری سپس از رونمایی تمبر ۱۳۴ سالگی تاسیس اتاق تهران در همایش امینالضرب خبر داد و گفت: بخشی از دومین همایش امینالضرب به یادواره کسانی که سال گذشته نشان دریافت کرده و اکنون در میان ما نیستند، اختصاص خواهد داشت. خوانساری افزود: در فهرست منتخبان جایزه امینالضرب سال ۹۶، علاوه بر پیشکسوتان و فعالانی که سالها است در حوزه اقتصاد کار میکنند، نوآفرینان جوانی که در حوزه استارتآپها و کسبوکارهای نوین حضور موفقی داشتهاند نیز حضور دارند. وی با اشاره به اینکه از سال گذشته و بهدنبال برگزاری اولین دوره نشان امینالضرب، تشکیل باشگاه امینالضرب در دستور کار اتاق تهران قرار گرفت، افزود: اساسنامه این باشگاه اقتصادی درحال تدوین است و مراحل نهایی را سپری میکند و اتاق تهران بهدنبال آن است تا خواستههای برندگان و منتخبان جایزه امینالضرب از طریق این باشگاه مورد رسیدگی و پیگیری قرار گیرد.

رئیس اتاق تهران با تاکید بر اینکه نمیتوان به مقابله با فضای مجازی رفت بلکه باید ضعفهای این بخش را به حداقل رساند، گفت: توسعه کسبوکارهای نوین در کشور را باید جزو راهبردهای آینده قلمداد کرد و مسیر ورود کارآفرینان جوان به این عرصه را باز گذاشت، از این رو از امسال و به دنبال برپایی مراسم نشان امینالضرب، این بخش از بنگاههای اقتصادی مورد توجه جدی قرار گرفته است.