همکاری با اوراسیا فرصتی برای بهبود تراز تجاری

از حدود سه سال پیش، مذاکرات ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا برای تسهیل در مبادلات تجاری و اقتصادی آغاز شد. حضور و پذیرفتهشدن در اتحادیه اوراسیا مزایای مختلفی را برای اقتصاد ایران میتواند همراه داشته باشد. زیرا در این صورت تجار و بازرگانان ما میتوانند در بازار روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان که عضو EAEU هستند، سرمایهگذاری کنند و در بهبود تراز تجاری کشور موثر واقع شوند. استفاده از تجارت تعرفهای در این کشورها تا حدود زیادی از هزینههای تجاری ایران میکاهد، بنابراین مسئولان اقتصادی و صنعتی باید تلاش کنند با دیگر کشورها و گروهها نیز از این نوع تجارت بهره بگیرند. از سوی دیگر، کشورهای طرف قرارداد نیز از ظرفیتهای اقتصاد ایرانی میتوانند استفاده کنند و با ریسک پایینتری در ایران به فعالیت تجاری بپردازند. این اتفاق برای شرایط کنونی که سرمایهگذاری در بازار ایران ریسکپذیر است میتواند خوشیمن باشد. اکنون به دلایل مختلفی تجارت ایران محدود شده است و کشورهای اروپایی در حال کمکردن روابط اقتصادی خود با ایران هستند، قرارگرفتن از اتحادیههای مختلف اقتصادی میتواند به رشد و بهبود تراز تجاری ایران کمک کند. بهویژه آنکه ایران از دیرباز واردکننده انواع غلات از اتحادیه اقتصادی اوراسیا بود. اینبار هم مذاکره درباره واردات محصولاتی مانند جو، ذرت، دانههای روغنی، چوب و ... را در پیش گرفت. از سوی دیگر، صادرات انواع میوه، سبزیجات و خشکبار بهعنوان محصولات صادراتی ایران در نظر گرفته شدهاند. بهطور کلی، این فهرست برای اتحادیه اقتصادی اوراسیا شامل گوشت و محصولات چربی، انواع خاصی از شیرینی و شکلات، محصولات آرایشی، انواع تجهیزات الکترونیکی و مکانیکی است و ایران مزایای تعرفهای را برای فهرست گستردهای از محصولات غذایی- سبزیجات، میوهها، میوههای خشک و مواد ساختمانی دریافت خواهد کرد. حذف تدریجی قوانین گمرکی در داخل اتحادیه، برقراری تعرفه خارجی مشترک در میان کشورهای عضو، هماهنگسازی تشریفات گمرکی، جابهجایی آزاد کالا، سرمایه، نیروی کار و خدمات در مرزهای اوراسیا و برقراری سیاست مشترک درزمینه انرژی، صنعت، کشاورزی و وسایل نقلیه از جمله اهداف این اتحادیه به حساب میآیند. همچنین، اکنون آمریکا از برجام خارج شده است و برخی پیشبینی میکنند اروپا هم مسیر ایالات متحده را در پیش بگیرد. در این شرایط ما باید از ظرفیتهای محدود بینالمللی نظیر همکاری با اتحادیه اوراسیا بهرهمند شویم. تجربه تاریخی نشان میدهد که کشورهای عضو EAEU چندان تابع آمریکا و سیاستهای این کشور نیستند. بهویژه در شرایط کنونی که ترامپ در رأس دولت این کشور قرار دارد، بعید است اروپاییها هم از برجام خارج شوند. البته استقلال اقتصادی اوراسیا در حوزه بینالملل بیش از اتحادیه اروپاست. بنابراین، بعید بهنظر میرسد خروج آمریکا از برجام ادامه این همکاریها را تهدید کند. در شرایط کنونی هم که نقلوانتقال دلار به سختی صورت میگیرد، مقامهای کشور تصمیم گرفتهاند ارزهای دیگر را در مراودات تجاری جایگزین کنند که میتواند به تسهیل تجارت کمک کند.