نقش دلار آمریکا در جهان کمرنگ شد

به نقل از رویترز، جایگاه دلار در ذخایر ارزی کشورها برای پنجمین سه ماهه متوالی ضعیف شده و در چهار سال اخیر به پایین ترین حد رسیده است.

پیش بینی رشد کشورهای دیگر و احتمال کاهش تزریق بسته های تشویقی بانک های مرکزی کشورهای مختلف به بخش های آسیب دیده اقتصادی باعث شده بود تا ارزهایی غیر از دلار تقویت شوند.

اما نگرانی از بروز جنگ تجاری جهانی و همچنین بی میلی بانک مرکزی اروپا به افزایش نرخ بهره بانکی باعث شده است که دلار در سه ماهه دوم 2018 تقویت شود.

بانک های مرکزی در کشورهای مختلف گاهی از ارزهای خارجی برای کمک به پشتیبانی از واحد پولی خود استفاده می کنند.

گزارش هایی که کشورها درباره ذخایر ارزی خود به صندوق بین المللی پول ارائه کرده اند، نشان می دهد که در سه ماهه نخست 2018، دلار 6.499 تریلیون یا 62.48 درصد از ذخایر ارزی دنیا را به خود اختصاص داده است. این رقم در سه ماهه چهارم 2017 حدود 6.282 تریلیون دلار یا 62.72 درصد بود. سهم دلار از ذخایر ارزی دنیا در سه ماهه چهارم 2013 به 61.24 درصد کاهش یافته بود.

طبق آمار صندوق بین المللی پول، یورو بعد از دلار قرار دارد و سهم این واحد پول مشترک اتحادیه اروپا از ذخایر ارزی کشورها به 20.39 درصد رسیده است. بالاترین سهمی که یورو از ذخایر ارزی دنیا داشته در سال 2009 ثبت شده است که به 28 درصد رسیده بود.

سهم یوان، واحد پول چین، نیز برای سومین سه ماهه متوالی افزایش یافت به 1.39 درصد رسید.

سهم پوند استرلینگ انگلیس از ذخایر ارزی نیز در سه ماهه نخست 2018 به 4.68 درصد رسید که از سال 2015 تاکنون بالاترین میزان را ثبت کرده است.

سهم ین، واحد پول ژاپن، هم در سه ماهه نخست 2018 به 4.81 درصد کاهش یافت. این در حالی است که این رقم در سه ماهه قبل از آن 4.89 درصد بود.

ایران در سال های اخیر برنامه هایی را برای کاهش نقش دلار به اجرا گذاشته است.

در تازه ترین اقدام، هیات وزیران چهارشنبه 29 خرداد تمامی وزارتخانه ها، سازمان ها و شرکت های دولتی را موظف کرد ارز یورو را به عنوان ارز مبنای گزارشگری و انتشار آمار، اطلاعات و دادههای مالی خود مورد استفاده قرار دهند.

رییس کل بانک مرکزی بهمن ماه 1395 «دلار» را برای گزارش دهی اقتصاد ایران منطقی ندانست و یکی از اقدام های موثر در این باره را تغییر واحد ارز گزارشگری ایران عنوان کرد.

اهمیت این کار در سال های 390 و 1391 بیش از پیش خود را نشان داد زیرا با اوج گیری تحریم ها علیه ایران به بروز نوسان های شدید و لحظه ای در بازار ارز آزاد منجر شد؛ از این رو دولت تدبیر و امید یکی از سیاست های خود را متناسب کردن سهم دلار از مراودات ارزی کشور با اثر آن بازارها قرار داد.

رییس کل بانک مرکزی 20 فروردین نیز در جلسه علنی مجلس که برای بررسی نوسانات بازار ارز کشور برگزار شد به دیدار اخیر خود با رهبر معظم انقلاب اشاره کرد و گفت: یکی از برنامه های بانک مرکزی این است که ارز گزارشگری از دلار به یورو تبدیل شود که رهبر انقلاب نیز از این کار استقبال کردند.

وی افزود: امروز دلار نقشی در تجارت خارجی ما ندارد و در حال حذف شدن است و یورو در آینده به ارز گزارشگری ایران در آینده تبدیل می شود؛ البته مقدماتی دارد که در حال آماده سازی آن هستیم.