میزان هدررفت آب در ایران چقدر است؟

به دلیل وجود تجهیزات فرسوده آبی بخش اعظمی از آب کشور هدر میرود البته این مساله در همه جای دنیا صدق می کند به همین دلیل نیز راهکارهای متععدی برای این موضوع درنظر گرفته شده است، در ایران نیز از سال های پیش سیاست مدیریت فشار در شبکههای آب شهری دنبال می شود برای مثال شبها که مصرف آب به حداقل می رسد، فشار شبکه ها بالاتر میرود و وقتی فشار بالا می آید احتمال پرت آب بیشتر می شود و اکنون در شبکههای آب، شیرهای تنظیم فشاری تعبیه کردهایم که فشار را در ساعات روز تنظیم می کند.

البته در برخی مکانها نیز هیچ چارهای جز تعویض لوله ها وجود ندارد که این کار نیز تاکنون انجام شده و حدودا  طی سالهای اخیر ۱.۳ واحد درصد از هدر رفت آب کاهش یافته است و بر اساس گفتههای حمیدرضا جانباز - مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور - در خصوص بهسازی شبکههای توزیع فرسوده آب، در همه دنیا بعد از احداث زیرساختها از محل درآمدهای آن سازمان، اقدام به تعمیر و نگهداری زیرساختها میکنند اما به دلیل آنکه تعرفههای شرکت آب و فاضلاب تعرفههای مخفف است این اتفاق نمیتواند بیفتد.

وی با بیان اینکه شرکت آب و فاضلاب کشور برای بازسازی تاسیسات متکی به اعتبارات دولتی است و این مساله به دلیل تعرفههایی است که برای شرکت وضع شده است، تصریح کرد: ستاد شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور یک طرح را آماده کرده است تا از امکانات بخش خصوصی جهت کاهش آب بدون درآمد استفاده شود.   در این زمینه بخش خصوصی، خود نسبت به کاهش پرتی آب اقدام و آبی را که جمعآوری و ذخیره میکند، شرکت آب و فاضلاب به قیمت تمام شده از بخش خصوصی خریداری میکند که این طرح در جهت کاهش پرتی آب و کاهش آب بدون درآمد انجام میشود.

در این بین در تهران که جمعیت و خطوط لوله بیشتری را به خود اختصاص داده نیز ازدیاد هدر رفت آب به چشم میخورد، به طوری که بر اساس گفتههای علیرضا نوذریپور - قائم مقام شرکت آب و فاضلاب تهران - میزان هدر رفت آب در تهران تنها ۱۰ درصد است، البته شاخص دیگری درحسابداری مشترکان آب وجود دارد تحت عنوان آب بدون درامد یعنی شرکت آبفا تهران از مجموع آب تولید شده ٢٣ درصد از بهای آن را دریافت نمیکند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر میزان هدر رفت واقعی آب در تهران ۱۰ درصد است که آن هم به آبهای زیرزمینی برگشته و تنها زیان اقتصادی یعنی هزینه تولید انتقال ذخیره تصفیه و توزیع دارد، گفت:به طور مثال ممکن است یک لوله شکسته شود و آب هدر رفت آن را جزو هدر رفت واقعی حساب کنیم و در شرایطی است که آن آب به مجموعه آب زیرزمینی بر میگردد.

وی با تاکید به اینکه حدود۱۱ درصد دیگر مربوط به هدر رفت ظاهری آب در تهران میشود که این میزان عمدتا ناشی از خطای اندازهگیری توسط کنتور مشترکان، مصارف غیر مجاز و مصرف آتش نشانی است، اظهار کرد: علاوه بر این دو درصد باقیمانده نیز آبی است که در فرایند تصفیه استفاده میشود.

به گفته وی در مجموع باید گفت میزان آب بدون درآمد در شهر تهران تنها ۲۳ درصد است که برای این میزان نیز هزینهای از سوی شرکت آب و فاضلاب دریافت نمیشود، البته اقدامات شش سال گذشته شرکت آب و فاضلاب استان تهران در بازسازی شبکههای فرسوده و بازسازی تاسیسات منجر به کاهش سالانه یک درصد آب بدون درامد شده است البته باید گفت که برای کاهش هر یک درصد از هدر رفت واقعی آب نیاز به ۴۰۰ میلیارد تومان است، اظهار کرد

میزان هدر رفت از تاسیسات و شبکه در شهرهای بزرگ دنیا هنوز به کمتر از شش درصد کاهش نیافته زیرا این کار به سرمایه گزاری کلان نیاز دارد و شاید توجیه اقتصادی نداشته باشد که در این حوزه هزینه شود.

در این بین وزیر نیرو نیز درصد آب بدون درآمد کشور را حدود ۲۵.۵ درصد عنوان کرده و معتقد است که از این مقدار ۱۳.۴ درصد هدررفت فیزیکی است، اما این عدد نیز قابل کاهش است که این کار نیز جزو برنامههای وزارت نیروی دولت دوازدهم قرار گرفته تا در شهرهای بزرگ شاهد کاهش هدررفت آب باشیم. در حال حاضر نیز کار را شروع شده و طبق وعده وزارت نیرو قرار است به انجام کار سرعت بخشیده شود.