۵ برگ برنده مسکو برای مقابله با تحریم‌های واشنگتن

دولت آمریکا قصد دارد تحریمهای بیشتری را علیه روسیه وضع کند و همین امر بحثهای مختلفی را هم در آمریکا و هم در روسیه در پی داشته است. آمریکا گفته است که این احتمال وجود دارد که صادرات کالاهایی که از نظر امنیت ملی برای روسیه اهمیت دارد را متوقف خواهد کرد و حتی این احتمال وجود دارد که کل صادرات آمریکا به این کشور متوقف شود. بنا به اعلام وزارت امور خارجه آمریکا این اقدام واشنگتن در پاسخ به سوءقصد بیولوژیک به یک جاسوس دوجانبه در انگلیس انجام میشود.

چند ماه پیش سرگئی اسکریپال به همراه دخترش بیهوش در خودروی شخصی در انگلیس پیدا شدند و این مسئله به تیره شدن روابط انگلیس با روسیه منجر شد. روسیه دست داشتن در این اقدام را رد کرده اما کشورهای غربی همچنان روسیه را عامل این اقدام میدانند. با توجه به اینکه واشنگتن احتمالاً در اعمال فشار تحریمی علیه روسیه از هیچ اقدامی فروگذار نخواهد کرد، روسیه هم گزینههای مختلفی برای پاسخ و مقابله به مثل با آمریکاییها خواهد داشت. نمایندگان مجلس روسیه هشدار دادند هرگونه اقدام تحریمی از سوی آمریکا به شدت توسط مسکو پاسخ داده خواهد شد و همکاری دو کشور در حوزههای حساس را تحت تأثیر قرار خواهد داد. اصلیترین برگهای برنده روسیه در برابر آمریکا ۵ حوزه زیر هستند که به تفصیل به آنها خواهیم پرداخت.

تیتانیوم

در یک تقابل تحریمی تمام عیار، دولت روسیه میتواند صادرات تیتانیوم و قطعات تیتانیومی به آمریکا را یا متوقف کرده یا محدود کند. شرکت آویسما حدود یک سوم کل قطعات تیتانیومی صنعت هواپیماسازی در جهان را تأمین میکند. این کشور ۷۰ درصد تولیدات خود را صادر کرده و ۴۰ درصد از قطعات تیتانیومی موردنیاز بوئینگ را در کنار ۶۰ درصد قطعات مورد نیاز ایرباس را تأمین میکند. آویسما همچنین کل قطعات تیتانیومی مورد نیاز شرکت امبرائر برزیل را نیز تأمین میکند. جایگزین کردن قطعات تیتانیومی روسیه برای شرکت بوئینگ تقریباً غیرممکن خواهد بود. آمریکا و روسیه تقریباً به صورت همزمان و در دهه ۱۹۵۰ کار بر صنعت تیتانیوم را آغاز کردند اما روسیه در این زمینه موفقیت بیشتری داشته و توانسته است آلیاژهای تیتانیومی با کیفیت بالا تولید کند.

بوئینگ حتی نمیتواند دیگر فلزات را جایگزین تیتانیوم روسیه کند؛ چراکه تیتانیوم مزایای بسیار بیشتری در مقابل دیگر عناصر مشابه دارد؛ چراکه در ساخت هواپیماها باید از موادی استفاده شود که بتواند فشار شدید در زمان پرواز و سرعت بالا را تحمل کند. پیشتر هواپیماها با فولاد ساخته میشدند اما تیتانیوم با همان مقاومت فولاد ۴۵ درصد سبکتر است.

عبور و مرور هواپیماها از آسمان روسیه

روسیه در موقعیت استراتژیک بین شرق و اروپا قرار دارد و میتواند با اعمال تعرفههای بیشتر و حتی ممنوع کردن ورود هواپیماهای عبوری آمریکایی از آسمان خود تحریمهای واشنگتن را پاسخ دهند. شرکتهای هواپیمایی یا باید تعرفههای بالاتر را بپردازند و یا اینکه به سمت استفاده از دیگر مسیرهای پروازی بروند که در این صورت نیز با توجه به اینکه مسیر نزدیکتر برای رسیدن به مقصد خود که از آسمان روسیه عبور میکند را از دست میدهند، رقابتپذیری آنها در برابر دیگر شرکتهای اروپایی و آسیایی از بین خواهد رفت.

در بدترین حالت ورود آنها به آسمان روسیه ممنوع خواهد شد و شرکتهای آمریکایی مجبور میشوند بزرگترین کشور جهان را دور بزنند که این مسئله به افزایش شدید هزینه سوخت آنها منجر خواهد شد. در دو حالت شرکتهای هواپیمایی آمریکایی با هزینههای سنگین و ضررهای هنگفت مواجه میشوند که برای صنعت هواپیمایی آمریکا بسیار فاجعهبار است.

LNG  و دیگر حاملهای انرژی

روسیه میتواند صادرات LNG و دیگر حاملهای انرژی به آمریکا را نیز متوقف کند. روسیه معادل ۸ میلیارد دلار نفت و محصولات پتروشیمی به آمریکا طی یک سال صادر کرده است که معادل ۴.۶ درصد کل صادرات این کشور محسوب میشود. به همین دلیل ممنوع شدن صادرات حاملهای انرژی به آمریکا آسیبی به شرکتهای روس وارد نمیکند و آنها میتوانند به سمت دیگر مشتریان در آسیا بروند. اما داستان برای آمریکاییها متفاوت است؛ چراکه آمریکاییها نمیتوانند در تولید LNG حتی نیاز داخل خود را تأمین کنند و به همین دلیل با واردات LNG از روسیه آن را دوباره به اروپا صادر میکنند تا بتوانند نقش جدی در حوزه انرژی در جهان ایفا کنند. توقف صادرات حاملهای انرژی روسیه به آمریکا این رویای واشنگتن را نقش بر آب میکند.

شرکتهای آمریکایی فعال در روسیه

در حالی که روابط سیاسی بین آمریکا و روسیه در حال بدتر شدن است، بسیاری از شرکتهای آمریکایی به فعالیت خود بدون دخالت روسیه در خاک این کشور ادامه میدهند. روسیه میتواند در پاسخ هر گونه تحریم از سوی آمریکا، شرایط کار برای این شرکتها که ازجمله مهمترین آنها میتوان به پپسی، مکدونالد، بوئینگ، موندلنز، جنرال موتورز، جانسون اند جانسون، کارگیل، آلکوآ و جنرال الکتریک اشاره کرد را سختتر کند. از طرف دیگر تعداد شرکتهای روس فعال در آمریکا بسیار کم است و آمریکا نخواهد توانست به این اقدام روسیه پاسخ درخور بدهد. تنها نگرانی مسکو از اجرای این سیاست کارکنان روسی هستند که در شرکتهای آمریکایی مشغول به کار هستند. البته اخیرا وزیر اقتصاد روسیه طی مصاحبهای گفت با توجه به اشتغال اتباع روس در شرکتهای آمریکایی، مسکو برنامهای برای اعمال تحریم علیه آنها ندارد.

موتورهای  فضاپیما

موتورهای فضاپیمای تولیدشده توسط روسیه نیز یکی از برگهای برنده کرملین در برابر کاخ سفید است. دسترسی به این موتورها که نام آنها RD-180 است برای ناسا و پنتاگون در راستای ارسال ماهواره به فضا بسیار اهمیت دارد. تاکنون تلاشهای واشنگتن برای توقف وابستگی به این موتورها با شکست مواجه شده و آنها نتوانستهاند موتور مشابهی تولید کنند. سازمان تحقیقات فضایی آمریکا از موتورهای روس برای ارسال ماهواره و محموله به ایستگاههای فضایی بینالمللی استفاده میکند. البته RD-181 نیز موتور فضا پیمای دیگری است که ناسا در فعالیتهای خود در فضا به شدت به آن نیاز دارد. اخیراً یک نماینده بلندپایه روس اعلام کرد این کشور میتواند صادرات موتورهای فضاپیما به آمریکا را تحریم کند.