فقر مهارتی معضل اصلی بیکاری/ سهم۳.۵درصدی جمعیت کارآفرین از اشتغال

عیسی منصوری، با اشاره به موانع پیش روی فضای کسب و کار و  همچنین تجربه اجرای سیاستهای پایدار اشتغال در دوران رکود گفت: آنچه که وزارت کار در حوزه شاخصهای کلان اشتغالزایی طی دو سه سال اخیر پیشبینی کرده است، برخلاف تصور برخی صاحبنظران تحقق پیدا کرد؛ به نحوی که این وزارتخانه پیشبینی میکرد حتی در دوره «رشد اقتصادی پس از دوره رکود»، اشتغال در صنایع بزرگ ایجاد نمیشود؛ اما در مقابل صنایع خرد و کوچک و فعالیتهای اقتصادی بخش خدمات اصولا در «دوران رشد بعد از رکود» میتوانند اشتغالزا باشند که البته همین اتفاق در کشور ما رخ داد و مایه تعجب بسیاری از صاحبنظران شد.

وی با بیان اینکه از اشتغال ایجاد شده طی سالهای اخیر دفاع میکنیم، افزود: این اشتغال در بخشهایی ایجاد شد که از قبل پیش بینی کرده بودیم؛ حتی نظر ما این است که در دوران رکود برخی از بخشهای اقتصادی ظرفیت اشتغال داشتند و این اتفاق نیز رخ داد. این بدان معنا است که در دوران رکود هم برخی از بخشهای اقتصادی، ظرفیت اشتغالزایی دارند. 

معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار اظهار داشت: در سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ بحران اقتصادی آمریکا، بخش عمدهای از فعالیت های اقتصادی این کشور با رکود مواجه شدند و برخی از شاخصهای اقتصادی نیز منفی بودند، اما در همین شرایط یکسری فعالیت مانند بخش سلامت و خدمات مرتبط با این بخش ۲۵ درصد رشد داشتند که برای کسی قابل باور نبود. این اتفاق در کشورهای اروپای شرقی نیز رخ داد که بخش سلامت و خدمات خاصی، رشد داشته است؛ بنابراین ما هم به پیروی از این تجربیات در جهت شناسایی رشته فعالیتهای اشتغالزا در حوزه بهداشت و درمان گام برداشتیم.

این مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه در سال ۹۶ پیش بینی ما از اشتغالزایی در حوزه سلامت و خدمات مربوط به این حوزه ۴۰ هزار نفر بود، اما ۶۱ هزار اشتغال در این بخش ایجاد شد، گفت: معمولا در سیاستگذاریهای سنتی کشور بخش سلامت، بخشهای فرهنگ و هنر، ورزش و تربیت بدنی موضوع اشتغالزایی نبودند؛ اما در دوره جدید پیش بینی می کنیم ظرفیت اشتغال در این رشته ها وجود داشته باشد.

وی ادامه داد: بنابراین نباید در دوران رکود، منفعلانه عمل کرد و منتظر رسیدن به دوران رشد اقتصادی برای اجرای سیاستگذاریهای اشتغال با یک تاخیر فاز چند ساله باشیم بلکه در همین شرایط ویژه اقتصادی باید در کوتاه مدت خلاقانه و هوشمندانه عمل کنیم که اقتضائات اقتصاد مقاومتی را میطلبد.

سهم ۳.۵ درصدی جمعیت کارآفرین از کل شاغلان

منصوری همچنین درباره پیشروی فضای کسب و کار کشور گفت: زمانی که اتصال به بازارهای جهانی محدود باشد، به طور قطع در درازمدت اندازه کیک اقتصاد کشور رشد کافی نخواهد کرد و گاهی این کیک کوچک خواهد شد که مهتمرین مسئله امروز کشور است؛ بنابراین وقتی رشد اقتصادی نداشته باشیم، اشتغال پایدار ایجاد نمیشود که در کشور ما تجربه شد.

معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار، با بیان اینکه در کشور ما سهم کارفرمایان و کارآفرینان به نسبت شاغلان و نیروی کار بسیار پایین است، افزود: فقط ۳.۵ درصد از شاغلان کشور کارآفرین هستند که یک سهم بسیار ناچیزی در اقتصاد است؛ این آمار نشان میدهد میل به کارآفرینی در کشور پایین است و غالب افراد، شاغل بودن را به اینکه خود صاحب کسب و کار باشند، ترجیح میدهند؛ یعنی کارآفرینی در کشور به خوبی صورت نمیگیرد.

منصوری ادامه داد: به همین دلیل برنامههای ما در حوزه کارآفرینی در جهت تربیت افراد «کارآفرین و کارفرما» سوق پیدا کرده که در این زمینه استعدادیابی از سنین پایه، تربیت و شناسایی کارآفرینان جوان و حمایت از استارت آپها را در دستور کار قرار دادیم.

این مقام مسئول در وزارت کار گفت: فارغ از حوزه «کارآفرینی»، در بخش «تقاضای کار» نیز حتی فارغ التحصیلان دانشگاهی ما مهارت کافی برای ورود به بازار کار ندارند که این موضوع ناشی از عدم تطابق آموزشهای نظام آموزش عالی و آموزشهای فنی و حرفهای با نیاز بازار کار است؛ بنابراین افزایش تطابق پذیری آموزشهای مهارتی و دانشگاهی با مشاغل مورد نیاز بازار کار یکی از اقدامات ما در حوزه سیاستگذاریهای برنامههای اشتغالزایی است.

جمعیت ۹ میلیون نفری متولدین نیمه اول دهه ۶۰

وی با بیان اینکه در بازه زمانی پنج ساله ۶۰ تا ۶۵، حدود ۹ میلیون نفر به جمعیت کشور اضافه شد، گفت: این جمعیت در دهه ۸۰ وارد دانشگاه شدند اما همگام با این حجم از دانشجو و فارغ التحصیل، صنعت کشور رونق و توسعه پیدا نکرد تا امروز از نظر کمی نیروی فارغ التحصیل بیکار، بیش از ظرفیت بازار کار باشد. در عین حال به لحاظ کیفیت نیز فارغ التحصیلان دانشگاهی مهارت مورد نیاز برای ورود به بازار کار را ندارند.

معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار گفت: به عنوان مثال در حوزه فناوری اطلاعات ظرفیت بسیار خوبی در بخش کدنویسی وجود دارد اما نیروی کار ماهر در این زمینه کافی نیست. این یک مهارت است و نیاز به دانشگاه ندارد. حتی یک فرد دارای دیپلم که مهارت کافی در این زمینه داشته باشد میتواند وارد بازار کار شود.

منصوری با تاکید بر اینکه یکی از بیکارترین رشتههای دانشگاهی مربوطه رشته فناوری اطلاعات است گفت: به رغم ظرفیت خوب بازار کار در حوزه فناوری اطلاعات، اما نبود نیروی کار ماهر نشان میدهد بین آموزش و نیاز بازار کار هیچ تطابقی وجود ندارد.

توصیه به جوانان جویای کار/ کسب مهارت؛ نخستین گام برای ورودی به بازار کار

وی با اشاره به فقر مهارتی جوانان جویای کار به عنوان مسئله اصلی بیکاری در کشور گفت: توصیه من به افراد جویای کار این است که در مرحله اول مسئله بیمهارتی خود را برطرف کنند و به سراغ کسب مهارتهایی بروند که در حال حاضر بازار کار دارند. در همین راستا ما به عنوان سیاستگذار برای اینکه بستر مهارت آموزی را فراهم کنیم، طرح مهارت آموزی در محیط کار واقعی را در دستور کار قرار دادیم.

معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار تاکید کرد: در راستای اجرای طرح مهارت آموزی در محیط کار واقعی، کارفرمایانی که نسبت به جذب افراد بیکار اقدام کنند از شمول قانون کار و تامین اجتماعی برای مدتی خارج میشوند که این یک فرصت ویژه برای کارفرمایان و مهارت آموزان است. همچنین طرح کارورزی برای فارغ التحصیلان جویای کار را اجرا کردیم که در صورت جذب در بازار کار، یک سوم حداقل دستمزد در طول مدت کارورزی که حداکثر ۶ ماه است، از سوی دولت به آنها پرداخته میشود. ضمن اینکه در صورتی که کارفرمایان نسبت به جذب کارورزان اقدام کنند تا دو سال از پرداخت حق بیمه سهم کارفرمایی معاف هستند.