برداشت نادرست از محاسبه نرخ تورم

جعفر مهدی زاده درباره نرخ واقعی تورم و موارد مطرح شده در این باره، اظهار داشت: برخی سوء تفاهمها درباره نرخ تورم در جامعه شکل گرفته است که دلیل عمده آن نبود اطلاعات کافی درخصوص ماهیت نرخ تورم، نحوه محاسبه و تفسیر آن برای مردم است. وی افزود: بانک مرکزی سبد کالایی با بیش از ۳۰۰ قلم کالا و خدمات دارد و نرخ تورم برآیندی از تحولات قیمتی این سبد گسترده در سراسر کشور است. مدیر اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی با تاکید بر اینکه امکان دارد تغییرات قیمتی این سبد با آنچه مردم در سطح جامعه مشاهده میکنند متفاوت باشد، گفت: تفاوت اصلی در مفهوم تورم است زیرا شاخصها و محاسبات مختلفی برای اندازه گیری تورم وجود دارد که باید تمامی این موارد مد نظر قرار گیرد.

مهدی زاده با اعلام اینکه نرخ تورم به سه گروه تقسیم میشود و این نرخ متوسط ۱۲ ماهه است، توضیح داد: متوسط قیمت سبد کالایی در ۱۲ ماه سال جاری نسبت به ۱۲ ماه قبل سنجیده میشود و نرخ رشد حاصل شده یک دوره زمانی ۲۴ ماهه را در نظر میگیرد به همین دلیل این تغییرات با آنچه مردم در خرید روزانه مشاهده میکنند، متفاوت است. وی درباره دیگر شاخص نرخ تورم، اظهارداشت: در کنار نرخ تورم سالانه، تورم نقطه به نقطه نیز وجود دارد که به صورت ماهانه سطح عمومی قیمتها نسبت به ماه مشابه سال قبل سنجیده میشود که این شاخص تغییرات قیمتی را بیشتر برای مردم نشان میدهد.

مدیر اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی، درباره سومین شاخص نرخ تورم، گفت: شاخص سوم تورم ماهانه است که متوسط رشد قیمتها در طول هر ماه نسبت به ماه قبل را نشان میدهد. در صورتی که هر سه شاخص در کنار هم مورد بررسی و محاسبه قرار گیرد، تحلیل و برداشت صحیح تری از نرخ تورم خواهیم داشت. به گفته مهدی زاده، گلایه عموم مردم از بانک مرکزی ناشی از همین عدم برداشتهای یکسان است.

بار عمده نرخ تورم مربوط به قیمت کالاها و نه خدمات/ لزوم توجه منتقدان به نحوه محاسبه نرخ تورم

وی در ادامه تاکید کرد: به نظر من منتقدان به جای توجه به نرخ تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی، باید به چند ویژگی توجه داشته باشند که در درجه اول این نرخ برآیند قیمتی یک سبد گسترده از کالا و خدمات است و نکته دیگر برای محاسبه شاخص تورم، متوسط یک دوره ۲۴ ماهه در نظر گرفته میشود. مهدی زاده در ادامه گفت: در ماههای اخیر تورم به دلیل افزایش نرخ ارز افزایش یافته و تورم متوسط ۱۲ ماهه ۱۱.۵ درصد، تورم نقطه به نقطه ۱۸ درصد و ماهانه ۳.۴ درصد بوده است که اگر مولفهها و شاخصهای دیگر را هم درکنار تورم قرار دهیم، فهم ما از این نرخ اصلاح و کامل تر خواهد شد. به گفته مدیر اداره بررسی ها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی بار عمده نرخ تورم مربوط به افزایش قیمت کالاها و نه خدمات بوده است.

وی در ادامه گفت: در سالهای ۹۵ و ۹۶، پس از ۲۶ سال به تورم تک رقمی در دو سال پیاپی دست یافتیم که توفیق سیاستی بود اما به دلیل نوسان نرخ ارز، نرخ کالاها افزایش یافته و نشان میدهد که ارز تاثیر خود بر قیمتها را گذاشته و این تاثیر نیز ادامه خواهد داشت. مدیر اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی در پایان تاکید کرد: به نظر من رسیدن به تورم تک رقمی دور از انتظار است اما امیداریم با تدابیر اندیشیده شده و تلاش برای کنترل نوسانات نرخ ارز، نرخ تورم نیز کنترل و با تدابیر و سیاستهای اتخاذ شده نرخ تورم در سطوح قابل تحمل برای اقتصاد کشور حفظ شود.