سقوط دلار؛ صعود بورس؟

با این حال، بانک مرکزی برای ساماندهی به وضع پیشآمده اعلام کرد که بانکها ارز مردم را میخرند و قرار شد شعب بانکی هر دلار را از مردم ۱۰۵۵۰ تومان خریداری کرده و برای مصارف خدماتی مصوب، ۱۱۲۰۰تومان بفروشند. افزون بر این، از سایت ریاستجمهوری نیز خبر رسید که جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی در ادامه بررسی اختیارات مورد نیاز بانک مرکزی در مورد بازار ارز و پول، موارد جدیدی را تصویب کرد تا بتواند مدیریت بیشتری بر بازار اعمال کند.

دلار، دیروز کار خود را با نرخ ۱۰ تا ۱۱هزارتومانی شروع کرد. بررسیهای انجامشده نشان میدهد دلالان دلار را به قیمت ۱۳هزار و ۵۰۰تومان میفروختند و یورو را از ۱۴هزار و ۵۰۰تومان تا ۱۵۰۰۰تومان خریداری میکردند. به گزارش ایسنا، نرخ فروش این ارز در بازار آزاد ۱۶هزار تا ۱۷هزار و ۵۰۰تومان متغیر است. این در حالی است که بیشتر دلالان معتقدند نرخ ارز در روزهای آینده نیز کاهشی خواهد بود و حتی ممکن است تا ۸۰۰۰تومان نیز برسد.

قیمت واقعی دلار

پس از اینکه نرخ دلار طی هفته گذشته متاثر از مسائل سیاسی و برگزاری نشست سالانه سازمان ملل روند صعودی را طی کرد و به کانال 18هزارتومان وارد شد، خیلی از کارشناسان ابراز داشتند که این افزایش قیمت هیجانی است و دوام نمیآورد و قیمت واقعی دلار بین 8 تا 9هزار تومان است. در همین زمینه، یحیی آلاسحاق، رئیس سابق اتاق بازرگانی تهران ضمن تاکید بر اینکه دولت باید بازار ارز را به سمت قیمت واقعی آن که حدود ۷۰۰۰تومان است، هدایت کند، گفت: کسانی که زندگی خود را وارد قمار بازار ارز کردهاند، خسارات فراوانی دیدهاند و باید بدانیم که بازار ارز، بازار سوداگری نیست و نباید سرمایههای خودمان را با این قمار خطرناک، از بین ببریم. همچنین، محمود باغجری، استاد دانشگاه با اشاره به تحولات پیشآمده در بازار ارز، قیمت اقتصادی و واقعی دلار را در حدود ۹ تا ۱۲هزارتومان ارزیابی کرد. او پیش از این هم با بیان اینکه علت جهش قیمت دلار از گستره مسائل اقتصادی بیرون است، به ایسنا، گفته بود که واقعیت این است که این مسائل سیاسی هستند که به قیمت ارز جهت میدهند. بخشی از علل افزایش قیمت دلار بهخاطر مسائل روانی است.

دلایل کاهش نرخ ارز

کارشناسان دلایل مختلفی را برای سقوط قیمت دلار در بازار اعلام میکنند. احتمال تصویب FATF، ارتباط بانکی اروپا، اعلامکردن واردات ارز بدون محدودیت همراه با مسافران و اختیارات جدیدی که اخیرا شورای عالی هماهنگی اقتصادی به بانک مرکزی داده است از جمله این دلایلاند. هرچند علیاصغر سمیعی، کارشناس بازار ارز در گفتوگو با «آرمان» میگوید: اختیاراتی که شورای عالی به بانک مرکزی داده است، جدید نیست و قبلا وجود داشته است و عمدتا مسئولان امر با تزریق اضافه، به جو ارزانشدن مصنوعی دامن زدند.

قیمتها در بازار سکه

بازار سکه نیز تحت تاثیر نرخ ارز سیر نزولی را طی کرد، هرچند کاهش قیمتها جدی نبود اما نسبت به روزهای گذشته چشمگیر بوده است. رئیس اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر درمورد کاهش قیمت طلا و سکه همزمان با کاهش نرخ ارز در بازار اظهار کرد: قیمتها به قول معروف در حالحاضر گیج است و قیمت واقعی و شفاف وجود ندارد. قیمت در شهرهای مختلف متفاوت است و فروشنده بیش از خریدار وجود دارد. محمد کشتیآرای به ایلنا، افزود: با وجود کاهش قیمت ارز و ایجاد این باور در فضای مجازی و خبرگزاریها که قیمت طلا و سکه بر مبنای ارز تغییر میکند اما عملا این اتفاق آنگونه که انتظار میرود نیفتاده است. براساس آخرین اطلاعات منتشرشده تا زمان نگارش این گزارش، روز گذشته هر قطعه سکه تمامبهار آزادی طرح قدیم با ۳۵۰هزارتومان کاهش، به چهارمیلیون و ۱۶۰هزارتومان و هر سکه طرح جدید هم ۱۴۰هزارتومان کاهش یافت و نرخ آن به چهارمیلیون و ۴۴۱هزار تومان رسید. هر نیمسکه با ۱۴۰هزارتومان کاهش به دومیلیون و ۱۵۳هزارتومان، ربع سکه با ۷۰هزارتومان کاهش به یکمیلیون و ۲۳۲هزارتومان و سکه یکگرمی ۶۸۲هزار تومان بود. هر اونس طلا در بازارهای جهانی ۱۱۹۱دلار و ۲۶سنت و هر گرم طلای ۱۸عیار نیز ۴۲۵هزار و ۹۵۰تومان بود.

تصمیم جدید بانکمرکزی

همزمان با کاهش نرخ ارز، افراد زیادی برای فروش ارزهای خانگی به صرافیها هجوم آورند. این ازدحام مردم باعث شد که بانک مرکزی برای کنترل بازار تصمیم جدیدی را اتخاذ کند. براین اساس، این بانک اعلام کرد که بانکها ارز مردم را میخرند. طبق بخشنامه بانک مرکزی، شعب بانکی هر دلار را از مردم ۱۰۵۵۰تومان خریداری کرده و برای مصارف خدماتی مصوب، ۱۱۲۰۰تومان میفروشند. پیش از این، شورای عالی هماهنگی اقتصادی اختیارات لازم برای مدیریت بازار ارز را به رئیسکل بانک مرکزی داده بود که به اعتقاد برخی همین امر سبب کاهش قیمت ارز در بازار شد.

مصوبه جدید برای مدیریت بازار

جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی در ادامه بررسی اختیارات مورد نیاز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در مورد بازار ارز و پول، موارد جدیدی را تصویب کرد. بر اساس این مصوبه، بانک مرکزی موظف است تمهیدات و تسهیلات لازم را برای خرید و فروش فوری ارز حاصل از صادرات پتروشیمی و فولاد و دیگر محصولات صادراتی که توسط صادرکنندگان عرضه میشود، در بازار ثانویه ارز فراهم کند. همچنین بانک مرکزی جمهوری اسلامی مجاز به عملیات بازار باز است و میتواند برای اعمال سیاست پولی، نسبت به خرید و فروش اوراق مالی اسلامی منتشره توسط دولت اقدام کند. همچنین شورای عالی هماهنگی اقتصادی، بهمنظور تشویق سرمایهگذاری و جذب منابع ارزی، تصویب کرد اتباع دولتهای خارجی در صورتی که حداقل دویست و پنجاههزار دلار برای سرمایهگذاری در ایران، به کشور وارد کنند، مطابق ضوابطی که دولت اعلام میکند، میتوانند از امتیاز مجوز اقامت پنجساله برخوردار شوند.

پیشبینی وضعیت نرخ ارز

هرچند باتوجه به شرایط فعلی اقتصاد، پیشبینی کار سختی بهنظر میرسد، اما باتوجه به روند فعلی نرخ ارز، علی یونسی، متخصص علم اقتصاد معتقد است بهنظر میرسد این روند کاهش قیمت دلار هرچند ممکن است تا ۱۴آبان با نوسانات افزایشی یا کاهشی همراه باشد ولی در مسیر بلندمدت کاهش قرار گرفته است و اینکه در واقع به چه عددی برسد تابع عملکرد مردم و دولت است. همچنین مهرداد لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با پیشبینی کاهش نرخ دلار بین ۸ تا ۹هزارتومان گفت: نرخ دلار در بدبینانهترین حالت روی ۱۰هزارتومان متوقف میشود.

تحقق تکنرخیشدن؟

روز گذشته برخی رسانهها اعلام کردند که با تحولات ارزی رخداده، نخستین گام برای تحقق تکنرخیشدن ارز برداشته شده است. تکنرخیشدن ارز یکی از دغدغههای جدی فعالان اقتصادی کشور است که بارها در جلسات دولتیها به آن اشاره داشته و خطر دونرخیبودن ارز را به آنها یادآوری کردهاند. البته علیاصغر سمیعی، کارشناس بازار ارز در گفتوگو با «آرمان» میگوید: بارها گفتهام این هدف بزرگ به دو آیتم نیاز دارد: جرات و اراده. متاسفانه این دو آیتم امروز در میان مسئولان ما کمرنگ شده است. او همچنین میافزاید: حتی تکنرخی و واقعیشدن قیمت ارز بهتنهایی مطمئنا مشکل اقتصاد کشورمان را حل نمیکند و همزمان باید قیمت خیلی از کالاها و خدمات بهویژه بنزین و سایر حاملهای انرژی تعدیل و واقعی شود.

بورس توسعه مییابد؟

بازار سرمایه این هفته نیز شروعی طوفانی داشت و بازیگران این بازار شاهد رکوردزنیهای مداوم قیمت سهمها بودند. در این میان، باتوجه به افزایش قیمت دلار، شرکتهای صادراتمحور بیشترین سود را بردند و رونق خوبی را تجربه کردند. با این حال از روز یکشنبه قیمتها در این بازار نیز افت کرد و خبری از صفهای طویل برای خریدوفروش سهام نبود. اما با وجود این اخبار، برخی بر این باورند که با سقوط قیمت دلار، بورس مقصد بعدی سرمایهگذاران است و زینپس شاهد هجوم سرمایههای سرگردان به این بازار هستیم. کارشناسان میگویند بازار سرمایه و بهویژه شرکتهای صادراتمحور باید بیشترین استفاده را از شرایط پیشآمده ببرند که لازمه آن جذب اعتماد عمومی است. خبرگزاری تسنیم روز گذشته نوشت: شاخص بورس در جریان معاملات بازار سرمایه ۷۲۲۰واحد افت کرد. در جریان دادوستدهای بازار سرمایه تعداد پنجمیلیارد و 285میلیون سهم و حقتقدم به ارزش یکهزار و 457میلیاردتومان در 202هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با افت 7220واحدی در ارتفاع 188هزار و 259واحد قرار گرفت. بیشترین اثر منفی بر افت دماسنج بازار سهام به نام نمادهای معاملاتی فولاد مبارکه اصفهان، سرمایهگذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین و پالایش نفت بندرعباس شد و در مقابل نمادهای معاملاتی بانک ملت، گروه مدیریت سرمایهگذاری امید و بانک تجارت با رشد خود مانع افت بیشتر شاخص بورس شدند.